Glosa do Wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 12 stycznia 2023 r. w sprawie C-356/21, J.K. vs. TP S.A. – Osoba, która świadczy usługi na podstawie umowy o dzieło, również podlega antydyskryminacyjnej ochronie (warunki dostępu do prowadzenia działalności na własny rachunek – zakaz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną – swoboda wyboru strony umowy)

• Authors: Kalisz Anna , Krasoń Robert

Title variants

EN

Commentary to the Judgement of the Court of Justice of the European Union of 12 January 2023 in Case C-356/21, J.K. v. TP S.A. – A Self-Employed Person Working on the Basis of a Contract for Specific Work Is Also a Subject to Anti-Discrimination Protection (Equal Treatment in Employment and Occupation – Prohibition of Discrimination Based on Sexual Orientation – Freedom to Choose a Contracting Party)

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The principle of equal rights for the same obligations is one of the core legal principles. A non-exhaustive catalogue of grounds for discrimination has been listed in the provisions of the constitutional as well as in the European law. This means that only certain grounds for discrimination are specified as examples in those provisions. These include sexual orientation. The commented judgement concerns the allegation of employment and labour discrimination (the so-called conditions for access to self-employment) and the anti-discrimination protection for self-employed persons, i.e. those providing services under a contract for specific work. The Court of Justice of the European Union found that the refusal, based on the sexual orientation of a person, to conclude or renew a contract with that person concerning the performance of specific work by that person in a self-employed activity is a potential factor of discrimination (to be examined by the national court) and cannot be justified by Article 5(3) of the Law on equal treatment. In particular, a position which accepts that freedom of contract allows a refusal to enter into a contract with a person on the basis of that person’s sexual orientation would be to deprive Article 3(1)(a) of Directive 2000/78 of its effectiveness (effet utile), in so far as that provision specifically prohibits any discrimination based on such a ground as regards access to self-employment. The co-authors agree with the position of the Court and with the reasoning presented, while also referring to both: the philosophical grounds of the equality principle and the consequent need for an inclusive approach, and to the concept of judicial dialogue provided by preliminary ruling mechanism.

Keywords

EN

equal treatment; non-discrimination principle; discrimination based on sexual orientation; freedom to choose a contracting party; contract for specific work

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2023
• Issue: 6(179)
• Pages: 161-176

Contributors

author

Kalisz Anna

• Dr hab. Anna Kalisz Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Prawa i Administracji, Polska Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Faculty of Law and Administration, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0001-9855-0067

author

Krasoń Robert

• Dr Robert Krasoń Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji, Polska University of Lodz, Faculty of Law and Administration, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0003-0227-5019

References

• Decyzja Europejskiej Komisji Praw Człowieka z dnia 19 maja 1976 r., skarga nr 6959/75, Brüggemann i Scheuten vs. RFN.
• Dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, Dz. Urz. UE L 303.
• Europejski Filar Praw Socjalnych z dnia 17 listopada 2017 r., Dz. Urz. UE.C.2017.428.10.
• Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE 2016 C 202 z dnia 7 czerwca 2016 r.
• Komisja Europejska, Zatrudnienie, sprawy społeczne i włączenie społeczne, <https://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=pl&catId=750>.
• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych, uchwalone dnia 16 grudnia 1966 r. rezolucją nr 2200A (XXI) ONZ.
• Regulamin postępowania przed TSUE, Dz. Urz. UE z dnia 29 września 2012 r., L 265, ze zm.
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wersja skonsolidowana z 2016 r., Dz. Urz. UE C 202 z dnia 7 czerwca 2016 r.
• Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów prawa Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 2156 (ustawa wdrożeniowa).
• Wyrok ETPC z dnia 11 lipca 2002 r., skarga nr 28957/95, Christine Goodwin vs. Wielka Brytania.
• Wyrok ETPC z dnia 24 czerwca 2010 r., skarga nr 30141/04, Schalk i Kopff vs. Austria.
• Wyrok ETPC z dnia 3 listopada 2011 r., skarga nr 57813/00, S.H. i inni vs. Austria.
• Wyrok ETPC z dnia 21 lipca 2015 r., skargi nr 18766/11 i 36030/11, Oliari i inni vs. Włochy.
• Wyrok ETPC z dnia 26 marca 2017 r., skarga nr 53251/13, A.-M.V. vs. Finlandia.
• Wyrok ETPC z dnia 14 grudnia 2017 r., skargi nr 26431/12, 26742/12, 44057/12 i 60088/12, Orlandi i inni vs. Włochy.
• Wyrok ETS z dnia 16 stycznia 1974 r. w sprawie C-166/73, Rheinmühlen Düsseldorf, ECLI:EU:C:1974:3.
• Wyrok ETS z dnia 9 marca 1978 r. w sprawie C-106/77, Simmenthal, ECLI:EU:C:1978:49.
• Wyrok ETS z dnia 29 listopada 1978 r. w sprawie 83/78, Pigs Marketing Board vs. Raymond Redmond, ECLI:EU:C:1978:214.
• Wyrok ETS z dnia 10 marca 1981 r. w sprawie C-71/80, Irish Creamery, ECLI:EU:C:1981:62.
• Wyrok ETS z dnia 10 lipca 1984 r. w sprawie C-72/83, Campus Oil, ECLI:EU:C:1984:256.
• Wyrok ETS z dnia 20 października 1993 r. w sprawie C-10/92, Balocchi, ECLI:EU:C:1993:846.
• Wyrok NSA z dnia 4 listopada 2021 r., sygn. akt III FSK 3626/21.
• Wyrok NSA z dnia 4 listopada 2021 r., sygn. akt III FSK 4104/21.
• Wyrok TSUE z dnia 22 stycznia 2013 r. w sprawie C-283/11, Sky Österreich, ECLI:EU:C: 2013:28.
• Wyrok TSUE z dnia 2 czerwca 2022 r. w sprawie C-587/20, HK/Danmark i HK/Privat, ECLI: EU:C:2022:419.
• Wyrok TSUE z dnia 12 stycznia 2023 r. w sprawie C-356/21, J.K. vs. TP S.A, ECLI:EU:C:2023:9.
• Wyrok TSWE z dnia 11 listopada 2010 r. w sprawie C-232/09, Danosa, ECLI:EU:C:2010:674.
• Wyrok TSWE z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie C-442/16, Gusa, ECLI:EU:C:2017:1004.
• Wyrok TSWE z dnia 7 listopada 2019 r. w sprawie C-396/18, Cafaro, ECLI:EU:C:2019:929.
• Zalecenia dla sądów krajowych dotyczące składania wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, Dz. Urz. UE z dnia 8 listopada 2019 r., C 380, s. 1 i n.
• Arnull A., Judicial Dialogue in the EU, [w:] Philosophical Foundation of European Union Law, red. J. Dickson, Oxford University Press, Oxford 2012.
• Baran M., Stosowanie z urzędu prawa Unii Europejskiej przez sądy krajowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.
• Dworkin R., Hard Cases, „Harvard Law Review” 1975, vol. 88, nr 6.
• Fukuyama F., Tożsamość. Współczesna polityka tożsamościowa i walka o uznanie, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2019.
• Jabłoński P., Kaczmarek P., O grze interpretatora z tekstem prawnym i czynnikami pozatekstowymi w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2020, nr 2.
• Kalisz A., Prawa socjalne – ich miejsce w systemie prawa oraz znaczenie w społeczeństwie, „Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna” 2014, nr 1.
• Kalisz A., Wykładnia i stosowanie prawa wspólnotowego, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2007.
• Kalisz A., Chmielarz-Grochal A., Pytania prejudycjalne Naczelnego Sądu Administracyjnego – aspekt proceduralny i gwarancyjny, [artykuł złożony do druku w „Ruchu Prawniczym, Ekonomicznym i Socjologicznym”].
• Kastelik-Smaza A., Procedura prejudycjalna w kontekście prawa do sądu, „Rocznik Administracji Publicznej” 2021, nr 7.
• Miąsik D., Sprawa wspólnotowa przed sądem krajowym, „Europejski Przegląd Sądowy” 2008, nr 9.
• Sewastianowicz M., Po obronę praw człowieka można do TSUE zamiast do Strasburga, <https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/pytania-prejudycjalne-do-tsue-a-ochrona-praw-czlowieka,377296.html>.
• Wahk N., Prete I., The Gatekeepers of Art 267 TFEU: On Jurisdiction ad Admissibility of References for Preliminary Rulings, „Common Market Law Review” 2018, nr 2.
• Wojciechowski B., Refleksje na temat dynamiczności i deliberatywności wykładni trudnych przypadków na przykładzie spraw dotyczących osób LGBTQ+, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2022, nr 4.
• Wojciechowski B., Teoretycznoprawne założenia roli zasad prawnych w procesie stosowania prawa, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2021, nr 3–4.
• Zasady Yogyakarty. Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej oraz tożsamości płciowej, tłum. A. Bodnar, red. K. Remin, Kampania Przeciw Homofobii, Warszawa 2009.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2023.223