Lb 11,1-3 jako paradygmat teologii buntu w Księdze Liczb

• Authors: Jędrzejczak Łukasz

Title variants

EN

Numbers 11,1-3 as the Paradigm of a Theology of Rebellion in the Book of Numbers

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wędrówka Izraelitów z Egiptu do ziemi obiecanej jest bogata w motywy teologiczne. Epizod opisany przez autora biblijnego w Lb 11,1-3 może stanowić formę podstawową kolejnych opisów o buntach na pustyni i streszczenie bardziej rozbudowanych fragmentów. Trudno o jednoznaczne ustalenia, czy ów passus był chronologicznie pierwszy w stosunku do pozostałych, które ściśle traktują o buntach Izraela przeciwko Jahwe. Analiza egzegetyczna tego krótkiego passusu pomoże wskazać na kolejne elementy opowiadań o szemraniach Izraelitów przeciwko Bogu. Przedstawienie składowych tego epizodu i połączenie ich z innymi fragmentami ma na celu przede wszystkim ukazanie myśli teologicznej autora biblijnego związanej z wystąpieniem przeciwko Bogu. Wydaje się niezbędnym poruszenie tak wielu kwestii, by móc dostatecznie zrozumieć budowaną przez hagiografów teologię buntu w centralnej części Księgi Liczb.

EN

The wandering of the Israelites from Egypt to the Promised Land is rich in theological motifs. The episode described by the biblical author in Numbers 11,1-3 may constitute the basic form of subsequent descriptions about rebellions in the desert and a summary of more elaborate fragments. It is difficult to establish unambiguously whether this passus was chronologically the first in relation to those others which treat more strictly of Israel’s rebellions against Yahweh. An exegetical analysis of this short episode will help to point to further elements in stories about the Israelites’ revolt against God. The presentation of the components of this episode and their combination with other fragments is aimed primarily at showing the theological thought of the biblical author in relation to speech against God. It seems necessary to raise these many issues in order to sufficiently understand the theories of rebellion constructed by hagiographers in the central part of the Book of Numbers.

Keywords

PL

bunt; szemranie; egzegeza; narracja; pustynia

EN

rebellion; murmuring; exegesis; narration; desert

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2018
• Issue: 43
• Pages: 17-28

Contributors

author

Jędrzejczak Łukasz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Adamczewski, B., Retelling the Law. Genesis, Exodus-Numbers, and Samuel-Kings as Sequential Hypertextual Reworkings of Deuteronomy, Frankfurt am Main 2012.
• Aharoni, Y., The Land of the Bible, Philadelphia 1967.
• Alexander, T.D., From Paradise to the Promise Land. An Introduction to the Pentateuch, Carlisle 2002.
• Alter, R., The Five Books of Moses. Translation and Commentary, New York- London 2004.
• Artus, O., Literacka struktura Księgi Liczb jako wyraz pewnego planu teologicznego. „Studia Theologica Varsaviensia” 38/2 (2000), s. 199-207.
• Ashley, T. R., The Book of Numbers, Grand Rapids 1993.
• Baden, J.S., The Composition of the Pentateuch. Renewing the Documentary Hypothesis, New Haven 2012.
• Blenkinsopp, J., The Pentateuch. An Introduction to the First Five Books of the Bible, New York 1992.
• Budd, P. J., Numbers, Waco 1984.
• Burden, T.L., The Kerygma of the Wilderness Traditions in the Bible, New York 1994.
• Cole, R.D., Numbers, Nashville 2000.
• Douglas, M., In the Wilderness. The Doctrine of Defilement in the Book of Numbers, Oxford 1993.
• Dozeman, T.B., The Priestly Wilderness Itineraries and the Composition of the Pentateuch, w: The Pentateuch. International Perspectives on Current Research, red. T.B. Dozeman – K. Schmid – B.J. Schwartz, s. 257-288.
• Fretheim, T.E., Numbers, Nashville 1996.
• Johnstone, W., Chronicles and Exodus. An Analogy and its Application, Sheffield 1998.
• Knierim, R.P., The Task of Old Testament Theology. Substance, Method and Cases, Grand Rapids 1995.
• Lemański, J., Arka Przymierza w dziejach narodu wybranego. Pomiędzy historią a teologią, (Studia i Rozprawy: 9), Szczecin 2006.
• Lemański, J., Mojżesz i Nehusztan (Lb 21,4-9; 2Krl 18,4). Próba analizy historii jednej tradycji, „Collectanea Theologica” 71/4 (2001), s. 5-24.
• Łach, S., Księga Wyjścia. Wstęp - przekład z oryginału - komentarz, Lublin 1964.
• Reis, P.T., Numbers XI: Seeing the Moses Plain, “Vetus Testamentum” 55/2 (2005), s. 207-231.
• Seters, J. van, The Life of Moses. The Yahwist as Historian in Exodus-Numbers, Louisville 1994.
• Ska J.L., Introduction to Reading the Pentateuch, Winona Lake 2006.
• Stanek, T., Pięcioksiąg jako narracja symboliczna, Poznań 2014.
• Stanek, T., Przesłanie Pięcioksięgu w świetle struktury retorycznej, Poznań 2012.
• Synowiec, J.S., Pięcioksiąg. Wprowadzenie do Ksiąg: Rodzaju, Wyjścia, Kapłańskiej, Liczb i Powtórzonego Prawa, Kraków 2000.
• Szmajdziński, M., „Ogień pożerający” (‚ēš + ‚ākal) w zbiorze dwunastu proroków, Częstochowa 2008.
• Zwijacz, E.N., Obraz ludu Bożego według Księgi Liczb, Kraków 2010. Vaux, R. de, Instytucje Starego Testamentu, t. I-II, Poznań 2004.