Dziecko i rodzina w świetle działań organizacji Barnevernet. Próba ewaluacji z perspektywy polskiej i norweskiej

• Authors: Czykwin Elżbieta

Title variants

EN

The child and the family in frames of activities of Barnavernet organization. An attempt of evaluation from the Polish and Norwegian perspective

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Główną tezą artykułu jest wskazanie na odmienne, głębsze charakterystyki mentalne Polaków i Norwegów determinujące wizerunek i ewaluację funkcjonowania tej instytucji. Należą do nich: (1) zaufanie, w szczególności zaufanie pomostowe (bridging trust) wyjątkowo niskie w Polsce i bardzo wysokie w Norwegii; (2) specyficzna dla Polski „kultura narzekania” w opozycji do norweskiej afirmatywności; (3) przydawanie państwu większego znaczenia w rozstrzyganiu sporów z rodziną w Norwegii oraz traktowanie dziecka jako nieomal wyłącznie pozostającego w gestii rodziny w Polsce; (4) mentalne osadzenie na tradycji i przeszłości Polaków oraz orientacja skierowana na przyszłość strony norweskiej; (5) wysoki stopień społecznego przyzwolenia na przemoc w Polsce w opozycji do Norwegii gdzie przemoc jest dodatkowo widziana w bardziej wyrafinowany i zróżnicowany sposób. Najnowsze badania fizjologów mózgu dotyczące doświadczania przemocy i strachu przez dziecko, szczególnie we wczesnym okresie życia dowodzą iż zachodzące zmiany w mózgu dziecka mają destruktywny, i co ważne trwały skutek. W jakimś stopniu, fakt ten przemawia za praktykami odbierania dzieci z rodzin biologicznych. Z drugiej strony trauma przeżywana z tego tytułu przez dzieci nie jest dostrzegana przez Norwegów. W tym sensie, konflikt dyplomatyczny z wydaleniem konsula polskiego z Norwegii może okazać się początkiem ożywczych korekt naprawczych w funkcjonowaniu tej instytucji.

EN

In the article, the author raises controversial questions concerning the functioning of the Norwegian institution Barnavernet, seen from both Polish and Norwegian perspectives. A diplomatic conflict, in which the Norwegian representatives recognized the Polish consul Sławomir Kowalski as persona non grata in Norway, constitutes a pretext for discussion. The main thesis of the article is the indication of the different and deep mental characteristics of Poles and Norwegians, which determine the image and evaluation of the institution’s functioning. It is constituted by: (1) the trust, especially bridging trust, significantly low in Poland and very high in Norway; (2) the very Polish “culture of complaining” staying in opposition to affirmativeness of Norwegians; (3) the act of giving more significance to the country while solving the family conflicts in Norway and leaving those conflict, especially the issues concerning children, in the area of responsibility of the family only; (4) mentality based and built on tradition and the past in Poland and the orientation directed towards the future in Norway; (5) high level of social consent to violence in Poland in opposition to Norway, where violence is additionally seen in more sophisticated and differentiated way. The latest research of brain physiologists concerning experiencing violence and fear by the child, especially in the early period of its life proves that the changes in the child’s brain have destructive, and what is even more important, permanent effect. In some way, this fact reinforces the practice of taking away children from their biological families. On the other hand, the trauma of being taken away is not noticed by the Norwegians. In a sense, the diplomatic confl ict resulting in expulsion of the Polish consul from Norway can begin the freshening corrections in the functioning of this institution.

Keywords

PL

Barnevernet; zaufanie społeczne; uspołecznienie; przemoc; dziecko; rodzina zastępcza; Polska; Norwegia

EN

Barnavernet; social trust; socializing; violence; child; foster family; Poland; Norway

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2019
• Issue: 3 (28)
• Pages: 9-27

Contributors

author

Czykwin Elżbieta

• Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie

References

• Czarnecki M., Dzieci Norwegii. O państwie (nad)opiekuńczym, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2016.
• Droga na Północ. Antologia norweskiej literatury faktu, Ośrodek „Karta” (wybór i komentarze: P. Urbanik, oprac. A. Knyt), Warszawa 2016.
• Czykwin E., Anders Breivik. Między dumą a wstydem, Scholar, Warszawa 2019 (w druku).
• Czykwin E., Kontrowersje polsko-norweskie wokół instytucji Barnevernet, Wydział Pedagogiki i Psychologii UwB, Białystok, 2019 (w druku).
• Czykwin E., Najlepszy kraj na świecie? Recenzja książki N. Witoszek: Najlepszy kraj na świecie. Pamflet, w: „Odra” 2018 nr 9, s. 67-69.
• Ortega y Gasset J., Bunt mas, (tłum. P. Niklewicz), Wyd. Replika, Poznań 2016.
• Grzesiak-Feldman M., Psychologia myślenia spiskowego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2016.
• Passeron J. C., Bourdieu P., Reprodukcja. Elementy systemu nauczania, (tłum. E. Neyman), PWN, Warszawa 2011.
• Skarżyńska K., Czy jesteśmy prorozwojowi? Wartości i przekonania ludzi a dobrobyt i demokratyzacja kraju, w: Jak Polacy przegrywają. Jak Polacy wygrywają, GWP, Gdańsk 2005.
• Witoszek N., Najlepszy kraj na świecie. Pamflet, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2017.
• Witoszek N., Wywiad Martyny Bundy: Nowy wspaniały świat, „Polityka” 2019 nr 6 (12.02.2019), 36-37.
• Wojciszke B. i Baryła W., Kultura narzekania, czyli o psychicznych pułapkach ekspresji niezadowolenia, w: Jak Polacy przegrywają, jak Polacy wygrywają, GWP, Gdańsk 2005.
• Nussbaum M. C., Nowa nietolerancja religijna. Przezwyciężyć politykę strachu w niespokojnych czasach, (tłum. S. Szymański), Biblioteka Kultury Liberalnej, Warszawa 2018.
• Zaufanie społeczne. Teoria, Idee, Praktyka, (red. J. Szymczyk), Ofi cyna Naukowa, Warszawa 2016.