WOKÓŁ TRUDNOŚCI ZWIĄZANYCH Z OKREŚLANIEM ZAKRESU PRZEDMIOTOWEGO PEDAGOGIKI

• Authors: Bartniczak Magdalena

Title variants

EN

AROUND THE DIFFICULTIES ASSOCIATED WITH DEFINING THE SUBJECT OF RESEARCH IN PEDAGOGY

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Podjęte w artykule zagadnienia stanowią próbę zidentyfikowania niektórych źródeł trudności w określaniu zakresu przedmiotowego pedagogiki oraz dokonania przeglądu głosów w dyskursie naukowo-badawczym pod kątem propozycji rozstrzygania tego problemu i tendencji metodologicznych z nim związanych. Rozważania obejmują kwestie interdyscyplinarnego charakteru pedagogiki, jej złożonych relacji z innymi dyscyplinami naukowymi, wewnętrznego rozproszenia dyscypliny na wiele subdyscyplin i nieujednoliconego systemu pojęciowego, a także rozbieżności między teorią i praktyką pedagogiczną. Do potencjalnych czynników warunkujących sposób myślenia o granicach poznania pedagogicznego autorka zalicza także wieloparadygmatyczność, kontekstualność i dynamiczny charakter współczesnej nauki.

EN

The issues raised in the article are an attempt to identify some sources of difficulty in defining the subject of research of pedagogy and to review the voices in the scientific and research discourse in terms of proposals for resolving this problem and methodological trends related to it. The considerations include issues of the interdisciplinary nature of pedagogy, its difficult relations with other sciences, the internal dispersion into many subdisciplines and a non-ordinated conceptual system, as well as discrepancies between theory and pedagogical practice. The author also includes the multi-paradigmatic, contextual and dynamic character of modern pedagogy among potential factors determining the way of thinking about its subject of research.

Keywords

PL

pedagogika; przedmiot badań; zakres przedmiotowy; interdyscyplinarność; trudności metodologiczne

EN

pedagogy; subject of research; scope of subject; methodological difficulties

• Publisher: Akademia Marynarki Wojennej (Polish Naval Academy), Gdynia, Poland
• Journal: Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
• Year: 2018
• Issue: 3
• Pages: 5-24

Contributors

author

Bartniczak Magdalena

• Uniwersytet Gdański

References

• [1] Bauman T., Komplikacje i dylematy przy określaniu przedmiotu badań pedagogicznych, [w:] Rubacha K. (red.), Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008, s. 57-72.
• [2] Dudzikowa M., Sytuacja problematyczna interdyscyplinarności w naukach społecznych i humanistycznych (z kryzysem w tle), [w:] A. Chmielewski, M. Dudzikowa, A. Grobler (red.), Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności. Między ideą a praktyką, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012, s. 15-38.
• [3] Gałkowski S., Filozofia a pedagogika. Współzależności i granice, [w:] „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 1(243)/2017, s. 46-61.
• [4] Gnitecki J., Eksplikacja pojęcia „przedmiot badań pedagogiki”, [w:] Rubacha K. (red.), Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008, s. 120-143.
• [5] Hejnicka-Bezwińska T., Tożsamość pedagogiki: od ortodoksji do heterogeniczności, Wydawnictwo 69, Warszawa 1997.
• [6] Hejnicka-Bezwińska T., Konsekwencje badawcze wynikające z uznania dyskursów edukacyjnych przedmiotem pedagogiki, [w:] Kubinowski D., Nowak M. (red.), Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006. s. 83-96.
• [7] Hejnicka-Bezwińska T., „Ogólność” we współczesnym myśleniu o pedagogiach (w warunkach zmiany o charakterze paradygmatycznym), [w:] Rodziewicz E., Kożyczkowska A, Lewartowska-Zychowicz M. (red.), Teraźniejszość jako impuls dla pytań o ogólność pedagogiki, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009, s. 60-71.
• [8] Koczanowicz L., Interdyscyplinarność – między rabunkiem a dialogiem, [w:] R. Włodarczyk, W. Żłobicki, Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność pedagogiki – wymiary teoretyczny i praktyczny, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2011, s. 35-42.
• [9] Krüger H. H., Metody badań w pedagogice, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.
• [10] Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 1993.
• [11] Lewowicki T., O tożsamości, kondycji i powinnościach pedagogiki, Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa – Radom 2007.
• [12] Marzec J., Dyskurs, tekst, narracja. Szkice o kulturze ponowoczesnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2002.
• [13] Piekarski J., O drugoplanowych warunkach poprawności praktyki badawczej w pedagogice – perspektywa biografii, [w:] Kubinowski D., Nowak M., Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006, s. 97-127.
• [14] Prokopiuk W., U źródeł wielorodności przestrzeni pedagogiczno-edukacyjnej na początku XXI wieku, [w:] Palka S. (red.), Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004, s. 143-155.
• [15] Prokopiuk W., Nowe aspekty pedagogiki ogólnej widziane przez pryzmat hermeneutyki filozoficznej, [w:] Rodziewicz E., Kożyczkowska A., Lewartowska-Zychowicz M. (red.), Teraźniejszość jako impuls dla pytań o ogólność pedagogiki, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009, s. 72-82.
• [16] Reut M., „Etyka praktyczna”, otwartość i dramat rozumienia. Uwagi o relacji filozofii i pedagogiki, [w:] „Kwartalnik pedagogiczny”, nr 1 (243)/2017, s. 34-44.
• [17] Rodziewicz E., Od pedagogiki ku pedagogii, [w:] E. Rodziewicz (red.), Od pedagogiki ku pedagogii, Wydawnictwo „EDYTOR”, Toruń 1993, s. 13-26.
• [18] Rubacha K., Wstęp, [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, tom 1., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, s. 18-20.
• [19] Rubacha K., Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin, [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, tom 1., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, s. 21-33.
• [20] Rutkowiak J., „Pulsujące kategorie” jako wyznaczniki mapy odmian myślenia o edukacji, [w:] J. Rutkowiak (red.), Odmiany myślenia o edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1995, s. 11-52.
• [21] Rutkowiak J. (red.), Odmiany myślenia o edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1995.
• [22] Śliwerski B., Pedagogika jako (nie-)gorsza inna nauka, [w:] „Studia Edukacyjne”, nr 28/2013, s. 57-84.
• [23] Śliwerski B., Uwikłania pedagogiki w naukach społecznych, [w:] „Ruch Pedagogiczny”, nr 2/2016, s. 29-40.
• [24] Śliwerski B., Pedagogika na progu innych nauk społecznych, czyli o potrzebie powrotu do hybrydowych dyscyplin naukowych, [w:] Żłobicki W. (red.), Transgresje w edukacji, tom I, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2014, s. 13-29.
• [25] Thel D., Granice myślenia o transcyplinarności pedagogiki – niektóre dylematy metodologiczne i praktyczne, [w:] R. Włodarczyk, W. Żłobicki (red.), Interdyscyplinarność i transdycyplinarność pedagogiki – wymiary teoretyczny i praktyczny, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2011, s. 89-95.
• [26] Turlejska B., Społeczno-kulturowy horyzont wiedzy pedagogicznej, [w:] Palka S. (red.), Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004, s. 157-163.
• [27] Urbaniak-Zając D., Rzeczywistość pedagogiczna a sposoby jej poznawania – perspektywa interpretacyjna, [w:] Rubacha K. (red)., Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008, s. 185-200.