Terytorialny rozkład głosów nieważnych w wyborach proporcjonalnych w Polsce a wybory samorządowe 2014

• Authors: Michalak Bartłomiej

Title variants

EN

Territorial distribution of invalid votes during proportional representation elections in Poland versus local government elections in 2014

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Liczba głosów nieważnych oddawanych w Polsce wydaje się relatywnie wysoka na tle innych państw demokratycznych. Zjawisko to jest szczególnie widoczne w przypadku wyborów samorządowych. W odbywających się w 2014 roku wyborach tego typu oddano ponad 1,7 mln głosów nieważnych w wyborach do sejmików województw (co stanowiło ponad 12%) i ponad 840 tys. (prawie 8,2%) w wyborach do rad powiatów. Rodzi to pytanie zarówno o przyczyny tego zjawiska, jego dynamikę, jak i możliwe do zidentyfikowania wzorce. W artykule przedstawiona jest analiza terytorialnego rozkładu głosów nieważnych w wyborach parlamentarnych i samorządowych przeprowadzanych w systemie proporcjonalnym w latach 2001–2014. Problemem badawczym znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy można zidentyfikować regiony, w których skala głosów nieważnych oddawanych w kolejnych elekcjach parlamentarnych znacząco odbiega od ogólnokrajowego odsetka głosów nieważnych? Jak duże są te różnice? Czy województwa, gdzie określona skala tych odchyleń jest największa są również tymi samymi województwami, gdzie w wyborach samorządowych 2014 roku zanotowano analogicznie największe odchylenia? Pozytywna odpowiedź na to istotnie pytanie mocno uprawdopodobniałoby twierdzenie, że wybory samorządowe nie zostały sfałszowane.

EN

The number of invalid votes cast in Poland seems to be relatively high, when compared to other democratic countries. The phenomenon is pre-eminently noticeable in the case of local government elections. During these kind of elections being held in 2014, more than 1.7 million of invalid votes were introduced during voting to elect regional assemblies (which represents over 12% of all votes) and over 840,000 (approx. 8.2%) of election results to the voivodeship regional councils (pol. sejmiki). This brought in question the issues concerning reasons for this phenomenon, its dynamics and traceable patterns. The objective of this article is the analysis of territorial distribution of invalid votes during parliamentary elections and local government elections being performed in the form of proportional representation voting system in the years 2001–2014. The research problem is the issue of likelihood to obtain attainable identification of regions in which the scale of invalid votes cast in the subsequent parliamentary elections will significantly differ from the national percentage of invalid votes. Answering the question on how great the differences are? And whether the voivodeships, in which the given scale of these variations is the highest, are the same voivodeships that during local government elections in 2004 have also recorded the greatest deviation? Indubitable answer to this crucial question would unflinchingly lend credence to the thesis that the local government election outcomes were not adulterated.

Keywords

PL

głosy nieważne; wybory do Sejmu RP; wybory do Parlamentu Europejskiego; wybory samorządowe 2014

EN

invalid votes; elections to the Sejm of the Republic of Poland; elections to the European Parliament; local government elections in 2014

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Wyborcze
• Year: 2016
• Volume: XXI
• Pages: 55-69

Dates

published

2016

Contributors

author

Michalak Bartłomiej

• Katedra Teorii Polityki, Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i współpracownik Centrum Studiów Wyborczych na Wydziale Prawa i Administracji, ekspert Fundacji im. Stefana Batorego

References

• Akt dotyczący wyborów członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich ustanowiony decyzją Rady z 20 września 1976 r. (76/787/EWWiS, EWG, Euratom, OJ 1976 L), zmieniony Traktatem z Amsterdamu (OJ 1997 C 340) i decyzją Rady (2002/772/WE, Euratom) z dnia 25 czerwca i 23 września 2002 r. (OJ 2002 L 283).
• Gawron P., Pawela Ł., Puchała Z., Szklarski J., Życzkowski K., Wybory samorządowe 2014. W poszukiwaniu anomalii statystycznych, „Studia Wyborcze” 2015, t. 19.
• Gendźwiłł A., Brakujące i nadmiarowe krzyżyki. O głosach nieważnych w wyborach do sejmików województw, [w:] J. Załuska (red.), Co się stało 16 listopada? Wybory samorządowe 2014, Warszawa 2015.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. nr 78, poz. 483 ze zm.
• Michalak B., Zbieranek J., Partycypacja wyborcza Polaków w wyborach do Parla-mentu Europejskiego, Toruń 2015.
• Rogulska B., Zaufanie do procedur wyborczych, „Komunikat z badań CBOS” 2014, nr 174.
• Uchwała Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 24 lutego w sprawie wytycznych dla Obwo-dowych komisji wyborczych dotyczących zadań i trybu przygotowania oraz przepro¬wa¬dzenia głosowania w obwodach głosowania utworzonych w kraju w wyborach do Parla¬mentu Europejskiego zarządzonych na dzień 25 maja 2014 r., M.P. 2014, poz. 257.
• Ustawa z dnia 16 lipca 1998 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Dz. U. nr 95, poz. 602.
• Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. O wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, Dz. U. nr 96, poz. 603.
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy, Dz. U. nr 21, poz. 112 z późn. zm.

Identifiers

ISSN

1898-0082