Relikty zabudowy bloku śródrynkowego lokacyjnego Ciechanowa (XVI-XVIII w.)

• Authors: Affelski Jakub , Trzeciecki Maciej

Title variants

EN

Relics of the mid-market-square block in Ciechanów (16th-18th century)

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

During archaeological supervision carried out in 2010 and 2011 around John Paul II Square in Ciechanów remains of the building complex of the mid-market-square block were excavated. The scale of the research is unprecedented among historic towns founded in Mazovia. Relics of the foundations of the brick town hall, the weigh or the cropping house as well as a series of the relics of light wooden structures – probably stalls or butcheries, forming a quadrangle of the compact building block in the central part of the square, were recorded. The study of portable finds indicates that the town hall and the accompanying buildings were probably erected in the 16th century and they ceased to exist after mid-17th century.

Keywords

EN

Ciechanów; early modern period; town hall; mid-market-square block; ceramics

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Raport
• Year: 2016
• Volume: 11
• Pages: 171-187

Contributors

author

Affelski Jakub

• Pracownia Archeologiczno-Konserwatorska SZPILA Jakub Affelski, Pułtusk

author

Trzeciecki Maciej

• Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa

References

• Bartoszewicz H. 2003. Źródła kartograficzne do historii miast Mazowsza Północnego w drugiej połowie XVIII i pierwszej połowie XIX wieku. Rocznik Mazowiecki 15, 169-179.
• Bednarczyk J. 1979. Ceramika naczyniowa. W: A. Cofta-Broniewska (red.), Zaplecze gospodarcze konwentu franciszkanów w Inowrocławiu od połowy XIII do połowy XV wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 56-117.
• Buśko C. 2000. Drewniane kramy i urządzenia użyteczności publicznej na wrocławskim rynku. W: L. Kajzer (red.), Archaeologia et Historia. Księga jubileuszowa dedykowana Pani Profesor Romanie Barnycz-Gupieniec. Łódź: Uniwersytet Łódzki, 87-103.
• Cędrowski R. 2001. Miasta Południowego Mazowsza. Czersk – Góra Kalwaria – Mińsk Mazowiecki w świetle badań archeologicznych. Rocznik Mazowiecki 13, 121-136.
• Czerner R. 2002. Zabudowy rynków: średniowieczne bloki śródrynkowe wybranych dużych miast Śląska. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
• Dobkowski M. 1991. Ceramika z fosy grodowej na Dziedzińcu Wielkim Zamku Królewskiego. Kronika Zamkowa 23, 95-117.
• Dziubek E. 1998. Ceramika naczyniowa z zamku rycerskiego w Sadłowie, gm. Rypin, woj. włocławskie: informacje wstępne. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Archaeologica 22, 121-146.
• Gołembnik A. 1978. Z problematyki badań rezydencji książęcej w Jazdowie. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 26 (3), 281-299.
• Janiszowski K. 1966. Ceramika XVI wieku. Warszawskie Materiały Archeologiczne 1, 50-111.
• Kajzer L. 1986. Opracowanie zbioru ceramiki naczyniowej z wieży Karnkowskiego z zamku w Raciążku. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 34 (2), 199-222.
• Kajzer L. 1990 W sprawie waloryzacji masowych zbiorów ceramiki późnośredniowiecznej i nowożytnej. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 39 (3-4), 467-484.
• Kazimierski J., Warecka-Kosacka D. 1957. Studium historyczne miasta Ciechanowa. Notatki Płockie 5, 5-25.
• Kilarska E. 1991. Kamionka. Katalog zbioru Muzeum Narodowego w Gdańsku. Gdańsk.
• Kodeks dyplomatyczny 1863. Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego, obejmujący bulle papieżów, przywileje królów polskich i książąt mazowieckich, tudzież nadania tak korporacyj jako i osób prywatnych, wyd. T. Lubomirski. Warszawa: Gazeta Polska.
• Komorowski W. 2002. Średniowieczne ratusze w Małopolsce i na ziemiach ruskich Korony. W: C. Buśko (red.), Civitas & Villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej. Wrocław: Werk, 241-248.
• Krasnowolski B. 2004. Lokacyjne układy urbanistyczne na obszarze ziemi krakowskiej w XIII i XIV wieku. Część I: Miasta Ziemi Krakowskiej, chronologia procesów osadniczych i typologia układów urbanistycznych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
• Krasnowolski B. 2014. Budowa i przebudowa ratusza w miastach Królestwa Polskiego do końca XVIII wieku. Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych 74, 77-108.
• Kruppé J. 1961. Studia nad ceramiką XIV wieku ze Starego Miasta w Warszawie. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
• Kruppé J. 1967. Garncarstwo warszawskie w wiekach XIV i XV. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
• Kruppé J. 1981. Garncarstwo późnośredniowieczne w Polsce. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Lustracja 1. 1968. Lustracja województwa mazowieckiego 1565, wyd. I. Gieysztorowa i A. Żaboklicka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Lustracja 2. 1968. Lustracje województwa mazowieckiego XVII wieku. Cz. 1, 1617-1620, wyd. A. Wawrzyńczyk. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
• Malinowski T., Kałagate S. 1999. Materiały archeologiczne. W: T. Malinowski (red.), Komorowo, stanowisko 12: osadnictwo nowożytne (XVII – XVIII w.). Ślady domniemanej karczmy. Zielona Góra: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego, 9-83.
• Marciniak J. 1960. Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy z miejscowości Bazar Nowy, pow. Maków Mazowiecki. Materiały Wczesnośredniowieczne 5, 99-140.
• Marciniak-Kajzer A. 1994. Dwór obronny w Proboszczewicach koło Płocka. Acta Universitatis Lodziensis Folia Archa-eologica 18, 25-58.
• Marcinkowski M. 2003. Średniowieczny warsztat garncarski ze Starego Miasta w Elblągu. Pomorania Antiqua 19, 193-250.
• Marcinkowski M. 2009. Wytwórczość garncarska w Elblągu (na podstawie wybranego zbioru). Część 2 – okres nowożytny (XVI-XIX wiek). Pomorania Antiqua 22, 147-214.
• Meyza K. 1991. Pseudomajolika znaleziona na terenie Starego Miasta i Zamku Królewskiego. Kronika Zamkowa 23, 118-122.
• Meyza K. 1996. Ceramika zdobiona XVI-XVIII w.: materiały do wystawy „Rzeczy codzienne z wykopalisk zamkowych i sta¬romiejskich” (= Źródła Archeologiczne do Dziejów Zamku Królewskiego oraz Starej i Nowej Warszawy 2). Warszawa: Muzeum Historyczne m. st. Warszawy.
• Meyza K. 1997. 17th century marbled pottery from Warsaw and its origin. W: A. Buko, W. Pela (red.), Imported and Locally Produced Pottery: Methods of Identification and Analysis. Warszawa: Scientific Society of Polish Archaeologists. Department of Warsaw, 125-138.
• Meyza K. 2003. Badania archeologiczne na placu Zamkowym w latach 1977-1983. Almanach Muzealny 4, 5-116.
• Mikołajczyk A. 1975. Ceramika ze skarbów jako źródło dla badań nad garncarstwem mazowieckim i podlaskim w XIV-XVIII w. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 23(3), 385-404.
• Mikołajczyk A. 1977. Naczynia datowane skarbami monet XIV-XVIII w. na ziemiach polskich. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Morysiński T. 2005. Nowożytne naczynia gliniane z Komorowa, Ruśca i Strzeniówki. Monument. Studia i Materiały Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków 2, 375-414.
• Musianowicz K. 1975. Osady z wczesnego średniowiecza i średniowiecza w Brulinie-Koskach, pow. Ostrów Mazowiecki. Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne 3, 341-386.
• Oniszczuk-Rakowska A. 2002. Ceramika nowożytna z la¬tryn przy ulicy Szklary 2-5 w Gdańsku. W: A. Gołembnik (red.), Dominikańskie Centrum św. Jacka w Gdańsku. Badania Archeologiczne 2. (= Światowit: Supplement Series P: Prehistory and Middle Ages 9). Warszawa, 207-272.
• Najstarszy opis 1974. Najstarszy opis Mazowsza Jędrzeja Święcickiego, wyd. S. Pazyra. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Pazyra S. 1976. Dzieje Ciechanowa i Ziemi Ciechanowskiej. (= Studia i Materiały Stacji Naukowej MOBN w Ciechanowie 9). Ciechanów: Mazowiecki Ośrodek Badań Naukowych. Stacja Naukowa.
• Pela W. 1992. Rynek w Pułtusku w świetle źródeł archeologicznych. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 40(3), 347-358.
• Pela W. 2001. Badania archeologiczne na Rynku Starego Miasta w Warszawie w latach 1952-1999. Almanach Muzealny 3, 27-44.
• Perlikowska-Puszkarska U. 2004. Osada z przełomu XIII i XIV w. z Otwocka Małego w woj. mazowieckim. W: Z. Kobyliński (red.), Hereditatem cognoscere. Studia i szkice dedykowane Profesor Marii Miśkiewicz. Warszawa: Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 259-272.
• Polak Z. 2011. Płock średniowieczny – kontynuacja czy nowa jakość? W: A. Gołembnik (red.), Płock Wczesnośredniowieczny (= Origines Polonorum 4). Warszawa: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 311-378.
• Poliński D. 2007. Późnośredniowieczna ceramika tradycyjna. Problematyka identyfikacji i datowania. Archaeologia Historica Polona 16, 77-90.
• Rębkowski M. 1995. Średniowieczna ceramika miasta lokacyjnego w Kołobrzegu. Kołobrzeg: Feniks.
• Ryszewska K. 2001. Późnośredniowieczna ceramika naczyniowa z opactwa benedyktynów w Mogilnie. (= Prace Instytutu Historii Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach 25). Kielce: Akademia Świętokrzyska.
• Rzeźnik P. 1998. Przemiany wytwórczości garncarskiej średniowiecznego Wrocławia w czasie wielkiej reformy miejskiej. W: K. Wachowski (red.), Kultura średniowiecznego Śląska i Czech. „Rewolucja” XIII wieku. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski. Centrum Badań Śląskoznawczych i Bohemistycznych, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu, 121-153.
• Sekuła M. 2004. Naczynia gliniane z początku XIX wieku z wykopalisk w piwnicy Pałacu pod Blachą w Warszawie. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 52(4), 435-451.
• Sowina U. 1991. Sieradz. Układ przestrzenny i społeczeństwo miasta. Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Kultury Materialnej.
• Sowina U. 1992. Przestrzeń miejska w późnym średniowieczu – rynek w Sieradzu. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 40 (3), 317-324.
• Starski M. 2009. Późnośredniowieczne naczynia gliniane z zamku w Pucku. Studia i Materiały Archeologiczne 15, 195-284.
• Starski M. 2010. Dzieje rynku w Pucku. Światowit 49 (Fasc. B), 149-162.
• Starski M. 2013 Nowożytne naczynia ceramiczne z badań północnej pierzei placu Teatralnego w Warszawie. W: W. Pela (red.), Badania archeologiczno-architektoniczne północnej pierzei placu Teatralnego w Warszawie w latach 1995-1997 (= Archeologia Dawnej Warszawy 3). Warszawa: Muzeum Historyczne m. st. Warszawy, 134-185.
• Świątkiewicz-Siekierska B. 1994. Wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych na terenie dawnej mennicy w Bydgoszczy, stanowisko 3. Komunikaty Archeologiczne 6, 111-134.
• Świątkiewicz P. 1992. Murowany dwór „na kopcu” w Gaju Nowym, gm. Góra św. Małgorzaty, województwo płockie. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria: Archeologia 37-38, 265-302.
• Świechowska A., Dukwicz R. 1955. Warsztat garncarski z końca XVII w. W: O. Puciata (red.), Szkice Staromiejskie. Warszawa: Sztuka, 151-173.
• Trzeciecka A., Trzeciecki M. 2002. Późnośredniowieczne naczynia gliniane. Z badań na terenie Centrum Dominikańskiego w Gdańsku, działki Szklary 1 – Szklary 5. W: A. Gołembnik (red.), Dominikańskie Centrum św. Jacka w Gdańsku. Badania Archeologiczne. Tom 2 (= Światowit: Supplement Series P: Prehistory and Middle Ages 9). Warszawa: Instytut Archeologii UW, 135-206.
• Trzeciecki M. 2000. Kultura materialna średniowiecznego Płocka. W: A. Gołembnik (red.), Historia Płocka w ziemi zapisana. Płock: Stowarzyszenie «Starówka Płocka», 87-133.
• Trzeciecki M. 2005. Ceramika biała w średniowiecznym i nowożytnym Płocku. W: A. Buko, L. Kajzer (red.), Naczynia białe w Polsce południowej i środkowej. Wstęp do problematyki badawczej. Kielce: Mediateka, 73-82.
• Trzeciecki M. 2009. Stare i nowe w garncarstwie wczesnośredniowiecznego Płocka. W: S. Moździoch (red.), Stare i nowe w średniowieczu. Pomiędzy tradycją a innowacją (= Spotkania Bytomskie 6). Wrocław: Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Oddział we Wrocławiu, 295-322.
• Trzeciecki M. 2011. Przestrzeń publiczna średniowiecznego Płocka jako przedmiot badań archeologa. W: S. Krabath, J. Piekalski, K. Wachowski (red.), Ulica, plac i cmentarz w publicznej przestrzeni średniowiecznego i wczesnonowożytnego miasta Europy Środkowej (= Wratislavia Antiqua 13). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski. Instytut Archeologii, 63-76.