Lingwistyka wobec kulturoznawstwa. W poszukiwaniu granic (?) dyscypliny

• Authors: Skowronek Bogusław

Title variants

EN

Will the contemporary linguistics become a part of culture studies? In the search of the boundaries of the discipline

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podejmuje się problem tożsamości językoznawstwa oraz ustalenia granic tej dyscypliny wobec kulturoznawstwa, głównej dziś perspektywy w koncepcji humanistyki zintegrowanej. Autor dowodzi, że w wyniku zasadniczych zmian w kulturze, inflacji dotychczasowych paradygmatów naukowych, uniwersalnego we współczesnej humanistyce wzorca krytycznych badań kulturowych, wszechogarniającej semiozy oraz wspólnoty podstawowych pojęć analitycznych dzisiejsza refleksja lingwistyczna sytuuje się w polu szeroko rozumianego kulturoznawstwa. Warunkiem autonomizującym lingwistykę w polu kulturoznawstwa jest sam język jako przedmiot badań, a więc teleologiczny zamiar (celowe ukierunkowanie na verbum danego tekstu) oraz stosowany metadyskurs (odpowiednia aparatura pojęciowa i instrumentarium nazewnicze).

EN

The article discusses the identity of theoretical linguistics and attempts to draw its boundaries in light of culture studies, which is currently the main perspective within the concept of integrated humanities. The author proves that contemporary linguistic thought finds its place within the field of broadly understood culture studies, which results from: significant changes in culture, inflation of past scientific paradigms and of the universal model for critical culture studies, omnipresent semiosis, and from the collectivity of basic analytical notions. The condition that makes theoretical linguistics autonomous within the field of culture studies is the language itself, which is an object of study, in other words it is the teleological attempt (deliberate focusing on the verbum of a given text) and the currently used metadiscourse (appropriate notional apparatus and terminological inventory).

Keywords

PL

językoznawstwo; kulturoznawstwo; zwrot kulturowy; humanistyka zintegrowana

EN

linguistics; culture studies; cultural turn; integrated humanities

• Publisher: Polskie Towarzystwo Językoznawcze; UNIVERSITAS Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych; Wydawnictwo LEXIS
• Journal: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
• Year: 2016
• Volume: 72
• Pages: 49-57

Contributors

author

Skowronek Bogusław

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

References

• BALDWIN Elaine, LONGHURST Brian, MCCRACKEN Scott, OGBORN Miles, SMITH Greg (2007): Wstęp do kulturoznawstwa, tłum. Maciej KACZYŃSKI, Jerzy ŁOZIŃSKI, Tomasz ROSIŃSKI. – Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
• BARKER Chris (2005): Studia kulturowe. Teoria i praktyka, tłum. Agata SADZA. – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• BOBROWSKI Ireneusz (2002): Czy dyskusja pomiędzy różnymi paradygmatami lingwistycznymi jest możliwa i potrzebna? – [w:] Stanisław GAJDA, Kazimierz RYMUT, Urszula ŻYDEK-BEDNARCZUK (red.): Język w przestrzeni społecznej. – Opole: Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
• BURSZTAWojciech Józef, JANUSZKIEWICZ Michał, red. (2010): Kulturo-znawstwo. Dyscyplina bez dyscypliny? – Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
• GŁOWIŃSKI Michał (1997): Narracje literackie i nieliterackie, red. Ryszard NYCZ (red.), t. II. – Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• GODLEWSKI Grzegorz (2010): Luneta i radar: o dwóch strategiach badań kulturoznawczych. – [w:] Wojciech Józef BURSZTA, Michał JANUSZKIEWICZ (red.): Kulturo-znawstwo. Dyscyplina bez dyscypliny? – Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
• KMITA Jerzy (2007): „Późny wnuk” filozofii. – Kultura Współczesna 1/2007, 8–17.
• KÖVECSES Zoltán (2011): Język, umysł, kultura. Praktyczne wprowadzenie, tłum. Anna KOWALCZE-PAWLIK, Magdalena BUCHTA. – Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• OBREMSKI Krzysztof (2015): Ciało – płeć – kultura. – Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• PAWŁOWSKI Adam (2010): Empiryczne i ilościowe metody badań wobec naukowego statusu współczesnego językoznawstwa. – [w]: Piotr STALMASZCZYK (red.): Metodologie językoznawstwa. Filozoficzne i empiryczne problemy w analizie języka. – Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 117–131.
• WOJTAK Maria (2015): Rozłożone gazety. Studia z zakresu prasowego dyskursu, języka i stylu. – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• ŻARSKIWaldemar (2006): Czy taka lingwistyka tekstu? (Uwagi o tekście, dyskursie i kulinariach). – [w:] Irena KAMIŃSKA-SZMAJ, Tomasz PIEKOT, Monika ZAŚKO-ZIELIŃSKA (red.): Oblicza komunikacji 1. Perspektywy badań nad tekstem, dyskursem i komunikacją. – Kraków: Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”, 73–91.