Między panem wójtem i plebanem... Konflikt wójtowsko-plebański w latach 60. i 70. XIX wieku w podkrakowskiej wsi

• Authors: Bulak Jan

Title variants

EN

Between the commune chief and priest... The conflict between the commune chief and priest in the 1806os and 1870os in a village near Kraków

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu przybliżenie konfliktu, który rozegrał się w latach 60. i 70. XIX wieku w podkrakowskiej parafii Zielonki pomiędzy dziedzicem dworu Marszowiec a wikariuszami tejże parafii. Sprawa nie tylko toczyła się w podkrakowskiej wsi, ale także na wokandzie krakowskiego konsystorza biskupiego za pośrednictwem skarg i donosów. W artykule zostały zaprezentowane wyniki badania przyczyn sporu, jego przebieg, rozstrzygnięcie oraz konsekwencje, które musiały ponieść obie strony. Praca jest także przyczynkiem do badań oddziaływania posługi administratora apostolskiego ks. bpa Antoniego Gałeckiego na duchowieństwo i wiernych w pomniejszych parafiach.

EN

The article intends to outline the conflict between the squire of the Marszowiec estate and the curates of the Zielonki parish near Krakow in the 1860s and 1870s. Not only did the situation take place in the village, but related complaints and denunciations were also investigated by the Krakow Bishops’ Consistory. The article presents the findings of an investigation of the causes of the dispute, its course, settlement and consequences for both parties. The study is also a contribution to the research on the impact of the service of administrator apostolic Rev. Bishop Antoni Gałecki on clergy and the faithful in smaller parishes.

Keywords

PL

Jan Chełmecki; Antoni Gałecki; Wojciech Knapczyk; Adam Kwiatkowski; Kamil Ślizowski; kolegiata św. Anny; konflikt; parafia; dwór; dekanat bolechowicki; diecezja krakowska; Marszowiec; Zielonki

EN

Jan Chełmecki; Antoni Gałecki; Wojciech Knapczyk; Adam Kwiatkowski; Kamil Ślizowski; St. Anne's Collegiate Church; conflict; parish; court; Blechowice decanate; Kraów diocese

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Folia Historica Cracoviensia
• Year: 2017
• Volume: 23/2
• Pages: 37-69

Dates

published

2017-12-31

Contributors

author

Bulak Jan

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

References

• Elenchus Venerabilis Cleri tam Saecularis quam Regularis Partis Dioecesis Cracoviensis Imperio Caesareo-Austriaco in Civilibus Subjectae et Scholarum in Eadem Existentium Anno Salutis..., Kraków 1839 — 1888.
• Monumenta Poloniae Historica, t. 2, opr. A. Bielowski, Lwów 1872.
• J. Bulak, Duchowieństwo parafii Zielonki (1795—1918), w: XLVMiędzynarodowe Seminarium Kół Naukowych „Koła Naukowe — Szkołą Twórczego Działania", t. 1, red. M. Gryglik, i in., Olsztyn 2016, s. 45—49, https://msknolsztyn.files.wordpress. com/2016/09/tom-1-sekcja-humanistyczna-sekcja-teologiczno- kanonistyczno-familiologiczna.pdf (dostęp: 20.03.2017).
• Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51-1917/18, t. 3, red. K. Stopka, aut.: M. Barcik, A. Cieślak, D. Grodowska-Kulińska, U. Perkowska, M. Żukowski, Kraków 2009.
• W. Gwizdała, Nad Białuchą, 1983 (maszynopis w posiadaniu Biblioteki Publicznej w Zielonkach).
• K. Kamieński, „Okropne dzieje przyniósł nam czas". Duchowieństwo diecezji tarnowskiej wobec wydarzeń 1846 roku, Tarnów 2015.
• B. Kumor, Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej (1772—1918), Kraków 1980.
• M. Łuczewski, Odwieczny naród: Polak i katolik w Żmiącej, Toruń 2012.
• J. M. Małecki, W dobie autonomii galicyjskiej (1866—1918), w: Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1796—1918, Kraków—Wrocław 1985.
• K. Morawski, Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego. Średnie wieki i odrodzenie, t. 2, Kraków 1900.
• J. Szczepaniak, M. Hałaburda, Katalog alumnów seminarium na Stradomiu (1801—1900), Kraków 2006.
• J. Urban, Diecezja krakowska w XIX w, w: Kościół krakowski w tysiącleciu, Kraków 2000, s. 304—383.
• W. Urban, Wieś podkrakowska w dobie nowożytnej. (Dzieje Bibic w latach 1475—1918), Kielce — Kraków 1976.
• M. Wyżga, W tej pięknej ziemi. Gmina Zielonki od średniowiecza do czasów współczesnych, Zielonki 2009.

Identifiers

ISSN

0867-8294

DOI

10.15633/fhc.2234

URI

http://czasopisma.upjp2.edu.pl/foliahistoricacracoviensia/article/view/2234