Wychowanie dorosłych w XXI wieku: w stronę dialektyki związku człowieka ze światem

• Authors: Janusz Tomiło

Title variants

EN

Adult education in the XXI century: in the direction of dialectics of man’s relationship with the world

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wychowanie dorosłych nie doczekało się dotychczas uporządkowanej i spójnej teorii wspierającej praktykę wychowawczą. Wobec braku odniesień empirycznych dyskurs toczy się wokół koncepcji teoretycznych, bazujących na znanych teoriach wychowania dzieci i młodzieży. Nie wszyscy się z tym zgadzają, stąd pojawiają się postulaty zaniechania wychowania dorosłych i oparcia relacji nauczycieli z dorosłymi na dialogu. Możliwe jest także uznanie wychowania dorosłych jako procesu regulującego dialektyczne związki człowieka ze światem czy dostrzeżenie znaczenia niewidzialnego środowiska wychowawczego dla rozwoju dorosłych. Artykuł jest głosem w tym dyskursie, stanowi próbę zarysowania warunków i sytuacji, które upoważniają do zastanowienia się nad ontologicznymi podstawami i przesłankami do budowy teorii wychowania dorosłych.

EN

Adult education has not yet received an ordered and coherent theory supporting educational practice. Because of the lack of empirical reports, discussion concentrates on theoretical concepts based on popular childhood and early adolescent education theories. Not everyone agrees with them which leads to demands for adult education termination and basing adult-teacher relations on dialogue. It is also possible to recognise adult education as process regulating dialectic relations between man and the world or noticing the meaning of invisible educational environment to development of adults. The article is one of voices taking part in the discussion and aims at outlining conditions and situations that allow reflection on ontological foundations and premises for construction of theory of adult education.

Keywords

PL

wychowanie dorosłych; dorosły; teoria wychowania; niewidzialne; środowisko wychowawcze; koncepcje wychowania

EN

adult education; adult; educational theory; invisible educational environment; educational concepts

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Edukacja Dorosłych
• Year: 2012
• Issue: 1(66)
• Pages: 9-22

Contributors

author

Janusz Tomiło

• Instytut Nauk Pedagogicznych Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Filia w Piotrkowie Trybunalskim ul. Słowackiego 114/118 97-300 Piotrków Trybunalski

References

• 1. Aleksander T. (2008), Wychowanie dorosłych, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, pod red. T. Pilcha, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
• 2. Buber M. (1968), Wychowanie, „Znak”, nr 4 (166).
• 3. Czerniawska O. (2000), Drogi i bezdroża andragogiki i gerontologii, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej, Łódź.
• 4. Kargul J. (2009), O stereotypach i mitach we współczesnej andragogice, „Edukacja Dorosłych”, nr 2.
• 5. Łukaszewski W. (1984), Szanse rozwoju osobowości, Książka i Wiedza, Warszawa.
• 6. Malewski M. (1990), Andragogika w perspektywie metodologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• 7. Malewski M. (2010), Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
• 8. Maslow A. (2009), Motywacja i osobowość, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 9. Nowak J. (1986), Wychowanie dorosłych – potrzeby i możliwości, [w:] Encyklopedia oświaty i kultury dorosłych, pod red. K. Wojciechowskiego, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź.
• 10. Przecławska A., Theiss W. (1994), Pedagogika społeczna – dyskusji ciąg dalszy, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 8.
• 11. Radlińska H. (1935), Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego. Szkice z pedagogiki społecznej, NK, Warszawa.
• 12. Sosnowski T. (1975), Zakład pracy jako środowisko wychowawcze, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• 13. Sroczyński W. (2006), „Środowisko niewidzialne” w andragogice, „Kultura i Edukacja”, nr 1.
• 14. Śliwerski B. (2007), Wychowanie. Pojęcie – znaczenia – dylematy, [w:] Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. T. 1, pod red. A. Dudzikowej, M. Czerepaniak-Walczak, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, Gdańsk.
• 15. „Zagadnienia Oświaty Dorosłych” dwie konferencje (1930), Warszawa.
• 16. Znaniecki F. (1922), Wstęp do socjologii, Poznań.