Trzy wymiary przekazu międzypokoleniowego, czyli czego o relacji między wnuczkami a babciami i dziadkami możemy dowiedzieć się z listów kobiet w okresie wczesnej dorosłości

• Authors: Dendek Katarzyna , Kempa Sandra , Nowak-Gołąb Joanna , Wojcieszuk-Śmitkowska Anna
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Relacje między wnuczkami a babciami i dziadkami to temat niezwykle interesujący i istotny z perspektywy nauk społecznych, w szczególności geragogiki. Zagadnienie to było polem zainteresowań wielu badaczy, jednak do tej pory nieliczni analizowali je z perspektywy listów. Autorki niniejszej pracy podjęły się tego zadania. W artykule przedstawiono wyniki badań jakościowych, których celem było zrozumienie i zinterpretowanie problemu badawczego dotyczącego przekazu międzypokoleniowego wnuczek do nieżyjących już babć i dziadków. Analizie poddane zostały listy, których nadawcami były młode kobiety, natomiast adresatami ich przodkowie. Do zbierania danych wykorzystano platformę internetową. W badaniu wzięły udział wnuczki pomiędzy 22 a 29 rokiem życia. Do opracowania analizy zawartej w niniejszym artykule posłużono się programem Atlas. ti 8. Po przeanalizowaniu treści listów, wyodrębniono trzy wymiary przekazu międzypokoleniowego. Skoncentrowano się na wymiarze temporalnym, aksjologicznym i emocjonalno- egzystencjalnym. Wypowiedzi wnuczek świadczą o tym, że odczuwają wdzięczność do babć i dziadków, czują do nich miłość i pragną podtrzymywać tradycje rodzinne i wartości wyznawane przez przodków..

Keywords

PL

rodzina, babcie i dziadkowie, wnuczki, list, wartości, przekaz międzypokoleniowy,

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Akademii WSB
• Journal: EXLIBRIS Biblioteka Gerontologii Społecznej
• Year: 2023
• Volume: 1(24) /2023 Exlibis. Biblioteka Gerontologii Społecznej
• Pages: 37-69

Dates

published

2023-09-30

Contributors

author

Dendek Katarzyna

• Akademia WSB, WSB University

author

Kempa Sandra

• Akademia WSB, WSB University

author

Nowak-Gołąb Joanna

• Akademia WSB, WSB University

author

Wojcieszuk-Śmitkowska Anna

• Akademia WSB, WSB University

References

• Appelt, K. (2007). Współcześni dziadkowie i ich znaczenie dla rozwoju wnuków. W: A. Brzezińska, K. Ober-Łopatka, R. Stec & K. Ziółkowska (red.), Szanse rozwoju w okresie późnej dorosłości (s. 79–95). Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Babbie, E. (2004). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Babbie, E. (2013). Podstawy badań społecznych. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Borowik, J. (2020). Dziadkowie – rodzice widziani oczami dorosłych wnuków. Nauki o wychowaniu. Studia interdyscyplinarne, 10 (1), 175–188.
• Braun-Gałkowska, M. (2006). Nowe role społeczne ludzi starych. W: S. Steuden & M. Marczuk (red.), Starzenie się a satysfakcja z życia (s. 183–195). Wydawnictwo KUL.
• Całek, A. (2013). Biografia naukowa: od koncepcji do narracji. Interdyscyplinarność, teorie, metody badawcze. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Całek, A. (2019). Nowa teoria listów. Księgarnia Akademicka.
• Doliński, D. (2000). Mechanizmy wzbudzania emocji. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. II (s. 319–349). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Dryll, E., Tokarska, U., & Cierpka, A. (2017). Perspektywa czasowa a przekaz doświadczenia życiowego w okresie starości. Psychologia Wychowawcza, 12, 41–62.
• Fabiś, A. (2018). Troski egzystencjalne w starości. Ujęcie geragogiczne. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Flick, U. (2011). Projektowanie badania jakościowego. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gibbs, G. (2011). Analizowanie danych jakościowych. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Giza-Poleszczuk, A. (2005). Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Golonka-Legut, J. (2019). Edukacyjny potencjał indywidualnego doświadczenia życiowego. Oficyna Wydawnicza ATUT.
• Gołębiowski, A. (2015). Dialog jako forma budowania wychowawczej przestrzeni międzypokoleniowej. W: O. Czerniawska & K. Wypiorczyk-Przygoda (red.), Wokół badań biograficznych w andragogice (s. 37–57). Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej.
• Hajduk-Nijakowska, J. (2015). Autonarracja jako sposób oswajania rzeczywistości. Refleksja etnologa. W: O. Czerniawska (red.), Andragogiczny wymiar wydarzeń osobistych i globalnych w badaniach biograficznych (s. 311–316). Wydawnictwo Akademii Humanistyczno- Ekonomicznej.
• Kazubowska, U. (2010). Rodzina jako najważniejsza przestrzeń kształtowania się systemu wartości i tożsamości dziecka. W: W. Muszyński (red.), Wartości w rodzinie: ciągłość i zmiana (s. 36–50). Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Kawula, S. (2011). Pedagogika społeczna wobec współczesnych obszarów i rodzin ryzyka. Pedagogika Rodziny. Kwartalnik, 1 (3/4), 7–17.
• Kluzowicz, J. (2017). Codzienność jako przestrzeń doświadczania dorosłości i zdobywania wiedzy. Edukacja Dorosłych, 1, 70–75.
• Krawczyk-Bocian, A. (2019). Narracja w pedagogice. Teoria. Metodologia. Praktyka badawcza. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• Kruszewska, A. (2018). Emocje, uczucia i społeczne zachowania emocjonalne dzieci na progu szkolnym. Wydawnictwo AKKA.
• Kubinowski, D. (2010). Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia – Metodyka – Ewaluacja. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kułaczkowski, J. (2010). Pedagogika rodziny. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji, tom 4 (s. 175–192). GWP Pedagogika.
• Mac, A. (2010). Wartości przekazywane przez współczesnych dziadków. W: W. Muszyński (red.), Wartości w rodzinie: ciągłość i zmiana (s. 85–93). Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Marianowska, A. (2015). Iksy i Igreki – podobieństwa i różnice międzypokoleniowych zbiorowości. W: E. Skibińska (red.), Kariery zawodowe andragogów. Studium empiryczne (s. 33–56). Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego.
• Mariański, J. (2015). Małżeństwo i rodzina w świadomości Polaków – analiza socjologiczna. Zeszyty Naukowe KUL, 4 (232), 77–103.
• Melosik, Z. (2000). Kultura „instant” – paradoksy pop-tożsamości. Teraźniejszość – Człowiek– Edukacja. Teraźniejszość młodego pokolenia. Numer Specjalny (s. 149–162). Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Niedźwieńska, A. (2009). Wspomnienia, które nas tworzą. W: A. Niedźwieńska & J. Neckar (red.), Poznaj samego siebie, czyli o źródłach samowiedzy (s. 106–109). Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
• Perkowska-Klejman, A. (2019). Poszukiwanie refleksyjności w edukacji. Studium teoretyczno- -empiryczne. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Strumińska-Kutra, M., & Koładkiewicz, I. (2012). Studium przypadku. W: D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Metody i narzędzia (s. 15–43). Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sygulska, K. (2016). Osoba starsza w rodzinie – wybrane zagadnienia. W: M. Halicka, J. Halicki & E. Kramkowska (red.), Starość. Poznać, przeżyć, zrozumieć (s. 401). Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Szarota, Z. (2015). Uczenie się starości. Edukacja Dorosłych, 1, 22–35.
• Urbaniak-Zając, D., & Kos, E. (2013). Badania jakościowe w pedagogice. Wywiad narracyjny i obiektywna hermeneutyka. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wnuk, W. (2013). O potrzebie kształtowania relacji międzypokoleniowych. Zasada równego traktowania. Prawo i Praktyka, Dialog międzypokoleniowy. Między ideą a praktyką. Inspiracje, 10, 56–67.
• Wolska-Długosz, M., & Malarecka, M. (2018). Międzypokoleniowy przekaz tradycji wychowawczych. Scientific Bulletin of Chełm – Section of Pedagogy, 1, 170–189.
• Wódz, J. (2019). Pokolenie. Komunikacja międzypokoleniowa. Kilka refleksji socjologa.
• W: A. Łacina-Łanowski & A. Fabiś (red.), Dialog międzypokoleniowy. Jubileusz 20-lecia Oświęcimskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku (s. 13–23). Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Netografia
• https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/de-mortuis-aut-bene-aut-nihil;3891110.html [dostęp: 15.07.2023].

Identifiers

DOI

10.57655/EXLIBRIS_1_2023_3