Text und/oder Diskurs in der Perspektive der polnischen Tradition der Texterforschung

• Authors: Witosz Bożena
• Languages of publication: DE

Abstracts

PL

Autorka artykułu dyskutuje relacje między tekstem a/i dyskursem negując jednocześnie tendencję do przeciwstawiania ich sobie. Jej zdaniem traktowanie tekstu jako autonomicznego i statycznego tworu, a dyskursu jako zdarzenia uwikłanego w kontekst nie znajduje podstaw. Wypracowana na gruncie polskiej tradycji badań tekstologicznych koncepcja tekstu podkreśla rolę interpretacji tekstu przez odbiorcę, od której zależy struktura i sens tekstu. Jednocześnie tekst determinowany jest przez kontekst. Z tego powodu autorka odrzuca relację „tekst lub dyskurs“ na korzyść relacji „tekst i dyskurs“. Z językoznawczego punktu widzenia dyskurs otwiera przecież tylko pewną nową perspektywę w badaniach nad tekstem, która podkreśla rolę czynników instytucjonalnych, ideologicznych, kulturowych i interaktywnych.

Keywords

PL

tekst, dyskurs, genologia lingwistyczna, lingwistyka tekstu

• Publisher: Instytut Germanistyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: tekst i dyskurs - text und diskurs
• Year: 2010
• Issue: 3
• Pages: 167-179

Contributors

author

Witosz Bożena

References

• Bartmiński, Jerzy (1998): Tekst jako przedmiot tekstologii lingwistycznej. In: Bartmiński, Jerzy, Barbara Boniecka (Hrsg.): Tekst. Problemy teoretyczne. Lublin, S. 9-27.
• Benveniste, Émile (1966): Problèmes de linguistique générales. Paris.
• Boniecka, Barbara (1999): Lingwistyka tekstu. Teoria i praktyka. Lublin.
• Criper, Clive/ Widdowson, Henry G. (1983): Socjolingwistyka a nauczanie języka. In: Rusiecki, Jan (Hrsg.): Kurs edynburski językoznawstwa stosowanego. Bd. 1. Warszawa, S. 155- 209.
• van Dijk, Teun A. (2001): Badania nad dyskursem. In: van Dijk, Teun A. (Hrsg.): Dyskurs jako struktura i proces. Warszawa, S. 9-45.
• van Dijk, Teun A. (2003): Dyskurs polityczny i ideologia. In: Etnolingwistyka 15, S. 7-27.
• Dobrzyńska, Teresa (1993): Tekst. Próba syntezy. Warszawa.
• Dobrzyńska, Teresa (2005): Badanie struktury tekstu i form gatunkowych wypowiedzi jako klucz do opisu kultury i rozumienia literatury. In: Czermińska, Małgorzata (Hrsg.): Polonistyka w przebudowie. Bd.1. Kraków, S. 87-97.
• Ducrot, Oswald (1991): Dire et ne pas dire. Principes de sémantique linguistique. Paris.
• Duszak, Anna (1998): Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa.
• Duszak, Anna (2002): Dokąd zmierza tzw. lingwistyka tekstu. In: Krążyńska, Zdzisława/ Zagórski, Zygmunt (Hrsg.): Poznańskie Spotkania Językoznawcze 9. Poznań, S. 29-39.
• Escarpit, Robert (1973): Literatura a społeczeństwo. W: Markiewicz, Henryk (Hrsg.): Współczesna teoria badań literackich za granicą. Bd. 3. Kraków, S. 148-185.
• Fish, Stanley (1995): Professional Correctness: Literary Studies and Political Change. London.
• Fish, Stanley (2002): Interpretacja, retoryka, polityka. Kraków.
• Gadamer, Hans-Georg (1993): Prawda i metoda. Kraków.
• Gajda, Stanisław (2005): Tekst/dyskurs oraz jego analiza i interpretacja. W: Gajda, Stanisław/ Krauz, Maria (Hrsg.): Współczesne analizy dyskursu. Rzeszów, S. 11-21.
• Głowiński, Michał (1973): Gry powieściowe. Warszawa.
• Grzegorczykowa, Renata (1998): Głos w dyskusji o pojęciu tekstu i dyskursu. In: Bartmiński, Jerzy/ Boniecka, Barbara (Hrsg.): Tekst. Problemy teoretyczne. Lublin, S. 37-45.
• Heinemann, Margot/ Heinemann, Wolfgang (2002): Grundlagen der Textlinguistik. Interaktion – Text – Diskurs. Tübingen.
• Habrajska, Grażyna (2004): Komunikacyjna analiza i interpretacja tekstu. Łódź.
• Halliday, Michael/ Hasan, Ruqaiya (1976): Cohesion in English. London.
• Kita, Małgorzata (2007): Szeptem albo wcale. O wyznawaniu miłości. Katowice.
• Kuhn, Thomas (2001): Struktura rewolucji naukowych. Warszawa.
• Labocha, Janina (1996): Tekst, wypowiedź, dyskurs. In: Gajda, Stanisław/ Balowski, Mieczysław (Hrsg.): Styl a tekst. Opole, S. 49-55.
• Labocha, Janina (2006): Tekst zapisany jako podstawa przemówienia. In: Witosz, Bożena (Hrsg.): Style konwersacyjne. Katowice, S. 201-206.
• Maingueneau, Dominique (1987): Nouvelles tendances en analyse du discours. Paris.
• Mayenowa, Maria Renata (1974): Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka. Warszawa.
• Miczka, Ewa (2002): Kognitywne struktury sytuacyjne i informacyjne w interpretacji dyskursu. Katowice.
• Nycz, Ryszard (2002): Literatura nowoczesna: cztery dyskursy. In: Teksty Drugie 4, S. 21-45.
• Ricoeur, Paul (1989): Język, tekst, interpretacja. Warszawa.
• Rosner, Katarzyna (2005) : Stanley Fish – pozorny radykał. In: Teksty Drugie 5, S. 9-16.
• Tabakowska, Elżbieta (2001): Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa. Kraków.
• White, Hayden (2000): Poetyka pisarstwa historycznego. Kraków.
• Witosz, Bożena (1988): Cechy strukturalno-składniowe monologu wypowiedzianego (na przykładzie literatury polskiej). Katowice.
• Witosz, Bożena (2007): Lingwistyka tekstu – stan aktualny i perspektywy. In: Poradnik Językowy 7, S. 3-19.
• Żydek-Bednarczuk, Urszula (2005): Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu. Kraków.