Związki i stowarzyszenia tatarskie w Polsce

• Authors: Piwko Aldona Maria

Title variants

EN

Tatar Unions and Associations in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tatarzy, którzy żyją w Polsce, zgodnie z obowiązującym prawem stanowią grupę etniczną. Ich liczebność jest niewielka, a także zdecydowanie odróżniają się kulturą i tradycją od pozostałych obywateli – przy jednoczesnym dążeniu do zachowania tych elementów indywidualnej tożsamości. Mimo długiej historii obecności Tatarów na ziemiach Polski (od XIV wieku) oraz wielu zasług dla ojczyzny społeczność ta pozostaje w znaczniej mniejszości. Do 80. lat XX wieku Tatarzy byli praktycznie jedynymi przedstawicielami islamu w Polsce. Pielęgnowanie i podtrzymywanie tożsamości religijno-kulturowej umożliwiają im stowarzyszenia, których celem jest nie tylko ochrona dziedzictwa etnicznego, ale także integracja społeczeństwa tatarskiego. Artykuł omawia działalność związku religijnego i stowarzyszeń promujących kulturę społeczności tatarskiej w Polsce: Muzułmańskiego Związku Religijnego, Towarzystwa Kultury Muzułmańskiej, Związku Tatarów, a także zespołu „Buńczuk” i Narodowego Centrum Kultury Tatarów.

EN

Tatars in Poland, though small in number, preserve their ethnic identity and significant cultural differences, and are recognised in Polish law as ethnic group. Despite their long history in Poland (since 14th century), and many services rendered to their motherland, they are a tiny minority. Up to 1980, Tatars were practically the only Muslims in Poland. Tatar associations preserve their religious and cultural identity, protect Tatar ethnic heritage and serve as focal points for Tatar integration. This article describes Tatar religious groups and cultural associations promoting Tatar culture in Poland: Muzułmański Związek Religijny (Muslim Religious Union), Towarzystwo Kultury Muzułmańskiej (Muslim Cultural Society), Związek Tatarów (Tatar Association), Buńczuk Band and Narodowe Centrum Kultury Tatarów (National Centre for Tatar Culture).

Keywords

PL

Etniczność; islam w Polsce; kultura; Tatarzy; związek religijny

EN

Tatars; Islam in Poland; religious union; culture; ethnicity

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2017
• Issue: 2
• Pages: 10-25

Dates

published

2017-12-31

Contributors

author

Piwko Aldona Maria

References

• A. Miśkiewicz, Mniejszość tatarska w Polsce w latach 1918-1939, „Przegląd Historyczny”, t. 77, 1986
• A. Miśkiewicz, Siedemdziesięciolecie odrodzenia polskiej tatarsko-muzułmańskiej społeczności, „Biuletyn Ekumeniczny”, nr 1, 1996
• A. Miśkiewicz, Tatarska legenda. Tatarzy polscy 1945-1990, Białystok 1993
• A. Miśkiewicz, Tatarzy polscy w latach 1945-1985. Zarys historyczny, „Studia Podlaskie”, t. 3, 1991
• A. Nowakowska, Kultura polska a kultura muzułmańska (Tatarów polskich i Arabów) w wymiarze „męskości – kobiecości” kulturowej Geerta Hofstede, [w:] J. Nikitorowicz (red.), Region, tożsamość, edukacja, Białystok 2005
• A. Pogorzelski, Polscy Tatarzy, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, nr 3, 2004
• Dż. Smajkiewicz-Murman, Uczciliśmy Święto Niepodległości, „Przegląd Tatarski”, nr 1, 2013
• H. Szabanowicz, Instytucje społeczno-kulturalne mniejszości tatarskiej w Gdańsku, [w:] A. Chodubski, A. Waśkiewicz (red.), Tożsamość kulturowa. Szkice o mniejszościach narodowych na Pomorzu Gdańskim, Gdańsk 2005
• H. Szahidewicz, 40-lecie Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Białymstoku, „Pamięć i Trwanie”, nr 4, 2001
• K. Żaba, Muzułmanie Polscy. Religijność a dystans religijno-etniczny, „Zeszyty Naukowe UJ. Studia Religiologica”, z. 27, 1994
• L. Kryczyński, Organizacja muftiatu w Polsce, „Przegląd Islamski”, z. 3, 1930
• M. Konopacki, Siedemdziesięciolecie Wszechpolskiego Kongresu Muzułmańskiego 1925-1995, „Biuletyn Ekumeniczny”, nr 1, 1996
• M. Pietrzak, Prawo wyznaniowe, Warszawa 2005
• Muzułmanie Rzeczypospolitej, „Biuletyn Informacyjny Obchodów 80-lecia Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej”, nr 1, 2006
• O. Górka, Uwagi orientacyjne o Tatarach polskich i obcych, „Rocznik Tatarski”, t. 2, 1935
• P. Borawski, A Dubiński, Tatarzy polscy: dzieje, obrzędy, legendy, tradycje, Warszawa 1986
• Pierwsze słowa po tatarsku. Lekcje języka etnicznego, „Gazeta Wyborcza”
• S. Chazbijewicz, Organizacje tatarskie i muzułmańskie na ziemiach polskich w XX wieku, „Życie Tatarskie”, nr 3-4, 1999
• S. Chazbijewicz, Problemy mniejszości tatarskiej w Polsce, „Jednota”, nr 5-6, 2006
• Statut Stowarzyszenia Związku Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej, „Życie Tatarskie”, nr 9, 2000
• Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa Polski. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Warszawa 2015.
• T. Čachorovska, Tatarskie święta, „Przegląd Tatarski”, nr 2, 2009
• Uregulowanie stanu prawnego wyznania muzułmańskiego w Polsce, „Przegląd Islamski”, z. 3-4, 1934
• Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. nr 17, poz. 141, z 6.01.2005)
• Z. Mirgos, Prawna sytuacja związków wyznaniowych i świeckich organizacji kościelnych w PRL, Warszawa 1972

Identifiers

ISSN

1233-9717