SZCZODROWANIE I KOLĘDOWANIE W KRASICZYNIE I OKOLICACH WE WSPÓŁCZESNYCH PRZEKAZACH USTNYCH

• Authors: Bartmiński Jerzy , Maksymiuk-Pacek Beata , Michalec Anna

Title variants

EN

Carolling (szczodrowanie, kolędowanie) in Krasiczyn and the vicinity in contemporary oral accounts

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This contribution includes oral accounts of carolling elicited from the inhabitants of the Krasiczyn administrative district (the Polish gmina) in the years 1984-1994 by Lublin-based ethnolinguists under the supervision of Jerzy Bartmiński. The informants describe traditional local customs connected with Christmas Eve, the New Year, and the “Jordan” (a Greek-Catholic feast of Christ’s baptism on January 19); they provide the lyrics of stories, ritualised wishes, and songs from Polish and Ukrainian circles, both Roman- and Greek-Catholic. The records document the typical situation of a bilingual cultural borderland, where Polish-speaking informants can also sing Ukrainian songs. Polish and Ukrainian records of carolling practices are presented in two local variants: (1) the older one known as szczodrowanie (reciting wishes and the so-called Pol. szczodraki and wishing songs (called Pol. szcządraczki, Ukr. shchedrivki) addressed to the host, the landlady, unmarried boys and girls while visiting their homes; (2) the newer one, i.e. Christmas carolling that embraces three kinds of carols: (i) Catholic and Orthodox ones (deriving from official liturgies), (ii) jocular pastoral carols and those characterised by “home use”, and (iii) folk apocryphal carols that move beyond church catechesis.

Keywords

PL

oral history; kolędowanie; szczodrowanie; apokryfy; polsko-ukraińskie wspólne świętowanie

EN

oral history; carolling (kolędowanie); reciting and singing wishes (szczodrowanie); apocrypha; Polish-Ukrainian joint celebrations

• Publisher: Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu
• Journal: Rocznik Przemyski
• Year: 2018
• Volume: 54
• Issue: 2(22): Literatura i Język
• Pages: 149-226

Contributors

author

Bartmiński Jerzy

author

Maksymiuk-Pacek Beata

author

Michalec Anna

References

• J. Bartmiński, B. Maksymiuk-Pacek, A. Michalec, Opowieści krasiczyńskie. Historie osobiste i lokalne z Krasiczyna i okolic we współczesnych przekazach ustnych, „Rocznik Przemyski”
• B. Maksymiuk, „Wszędzie są ludzie i ludziska”. Wspomnienia mieszkańców Krasiczyna i okolic z czasów II wojny światowej, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 15, 2010,2017, t. 53, z. 2, s. 177-226.
• W. Klinger, Doroczne święta ludowe, a tradycje grecko-rzymskie, Kraków 1931;
• P. Caraman,Obrzęd kolędowania u Słowian i Rumunów. Studium porównawcze, Kraków 1933.
• O. Belova, A. Moroz, Apokrifičeskie motivy vostočnoslavjanskoj narodnoj Biblii”: k voprosu o lokal’nyh versjah i tipologičeskih paraleljah, [w:] Rozmyślanie przemyskie – świadectwo średniowieznej
• kultury religijnej, pod red. J. Bartmińskiego i A. Timofiejewa, Przemyśl 2016, s. 77-94.
• J. Salij, Teologia ludowa Bożego Narodzenia, „Znak” 1972, nr 11, s. 1526-1543.