Demokracja, demokratyczny, demokratyzm jako pojęcia syndromatyczne. Tezy

• Authors: Karwat Mirosław

Title variants

EN

Democracy, democratic, democratism, democratization as a syndromic terms

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Demokracja, demokratyczny, demokratyzm, demokratyzacja to pojęcia syndromatyczne. Zarówno same w sobie, gdy wskazujemy kryteria definicyjne, jak i w związkach pojęć – takich jak np. demokracja liberalna czy demokratyczne państwo prawa. Syndromatyczność tych pojęć polega na tym, że ich treść nie jest jednowymiarowa (w redukcji do sposobu wyłaniania i legitymizacji władzy, sposobu rządzenia, relacji między rządzącymi a rządzonymi), lecz określona jest przez splot charakterystyk ideologicznych, etycznych, socjoekonomicznych i prawnych. Demokracja „przymiotnikowa” to inna jakość niż „czysta” demokracja rozumiana dosłownie, lecz i blankietowo. Znajduje to wyraz w zróżnicowanych doktrynalnie modelach demokracji.

EN

Democracy, democratic, democratism, democratization are syndromic terms. Both in themselves, as Simple terms, when we indicate the definition criteria, and in complex terms – such as, for example, liberal democracy or the democratic state of law. The syndromic nature of these concepts lies in the fact that their content is not one-dimensional (reduced to the method of the emergence and legitimation of power, the method of governing, the relationship between the ruling and the ruled), but is determined by a combination of ideological, ethical, socioeconomic and legal characteristics. “Adjectival” democracy is a different quality than “pure” democracy understood literally, but also in blank form. This is reflected in the doctrinally diverse models of democracy.

Keywords

PL

demokracja,; demokratyczny,; demokratyzm,; demokratyzacja,; syndrom

EN

democracy,; democratic,; democratism,; democratization,; syndromic

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Społeczeństwo i Polityka
• Year: 2020
• Issue: 4(65)
• Pages: 74-100

Contributors

author

Karwat Mirosław

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000-0002-6778-6787

References

• Antoszewski A. (2016), Współczesne teorie demokracji, Warszawa.
• Błuszkowski J., Mider D. (2012), Demokracja późnej nowoczesności, Warszawa.
• Braud Ph. (1995), Rozkosze demokracji, Warszawa.
• Canova M. (2008), Lud, Warszawa.
• Chmielnicki P., Minich D. (2019), Gorzki smak kiełbasy wyborczej. Obietnice wyborcze i ich realizacja ustawami w latach 2015–2016, Warszawa.
• Fik I. (1988), O żywą treść Demokracja. O władzy iluzji w królestwie rozumu demokracji, Warszawa.
• Flis J. (2014), Złudzenia wyboru. Społeczne wyobrażenia i instytucjonalne ramy w wyborach do Sejmu i Senatu, Kraków.
• Fromm E. (1996), Niech się stanie człowiek. Z psychologii etyki, Warszawa-Wrocław.
• Fukuyama F. (2009), Koniec historii, Kraków.
• Garlicki J., Noga-Bogomilski A. (2004), Kultura polityczna w społeczeństwie demokratycznym, Warszawa.
• Górski R. (2007), Bez państwa. Demokracja uczestnicząca w działaniu, Kraków.
• Gross F. (1992), Tolerancja i pluralizm, Warszawa.
• Grzybowski K. (1972), Tezy o demokracji i dyktaturze, (w:) Grzybowski K., Refleksje sceptyczne, tom II, Warszawa.
• Gulczyński M. (1997), Dylematy etyczne demokracji bezprzymiotnikowej In statu nascendi, Wykład na inauguracji roku akademickiego 199/98 w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. T. Kotarbińskiego w Zielonej Górze, Zielona Góra.
• Gulczyński M. (2004), Panorama systemów politycznych świata, Warszawa.
• Gulczyński M. (2008), Kreowanie demokracji. Z dysput o celach i metodach polskiej transformacji, Warszawa.
• Habermas J. (2005), Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, Warszawa. Jasienica P. (1989), Polska anarchia, Kraków.
• Karwat M. (2005a), Demokratyczny wzorzec partycypacji, „Społeczeństwo i Polityka. Pismo edukacyjne”, nr 3–4 (4–5).
• Karwat M. (2005b), Kryteria demokratyzmu postaw społecznych, stosunków politycznych i państwa, „Społeczeństwo i Polityka. Pismo edukacyjne”, nr 1 (2).
• Karwat M. (2006), O demagogii, Warszawa.
• Karwat M. (2009), Syndromatyczny charakter przedmiotu nauki o polityce; (w:) Wojtaszczyk K.A., Mirska A. (red.), Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie, Warszawa.
• Król M. (1994), Słownik demokracji, Warszawa.
• Król M. (2017), Jaka demokracja?, Warszawa.
• Kubat M. (2010), Teoria opozycji politycznej, Kraków. Kuciński J. (red.) (2005), Szanse i zagrożenia procesu konsolidacji systemu politycznego III Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
• Kuehnelt-Leddihn E. (2012), Demokracja – opium dla ludu, Warszawa.
• Lamentowicz W. (1996), Państwo współczesne, Warszawa.
• Leder A. (2014), Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej, Warszawa.
• Lenin W.I. (1981), O demokracji socjalistycznej, Warszawa.
• Lipiec J. (1979), Ontologia świata realnego, Warszawa.
• Locke J. (1992), Dwa traktaty o rządzie, Warszawa.
• Mill J.S. (1995), O rządzie reprezentatywnym. Poddaństwo kobiet, Kraków.
• Mouffe Ch. (2005), Paradoks demokracji, Wrocław.
• Olson D.M. (1998), Demokratyczne instytucje legislacyjne, Warszawa.
• Ossowska M. (1992), Wzór demokraty: cnoty i wartości, Lublin.
• Pawełczyk P. (2000), Socjotechniczne aspekty gry politycznej, Poznań.
• Raciborski J. (2011), Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej, Warszawa.
• Reykowski J. (red.) (1995), Potoczne wyobrażenia o demokracji. Psychologiczne uwarunkowania i konsekwencje, Warszawa.
• Reykowski J. (2019), Rozczarowanie demokracją. Perspektywa psychologiczna, Sopot.
• Rudziński R. (red.) (1974), Idea demokracji w tradycji myśli socjalistycznej. Wybór tekstów, Warszawa.
• Runciman D., Brito Vieira M. (2011), Reprezentacja, Warszawa.
• Safjan M. (2005), Prawa Polska, Warszawa.
• Sartori G. (1994), Teoria demokracji, Warszawa.
• Schumpeter J.A. (1995), Kapitalizm, socjalizm, demokracja, Warszawa.
• Szymanek J. (red.) (2016), Niedemokratyczne wymiary demokratycznych wyborów, Warszawa.
• Śpiewak P. (2004), Obietnice demokracji, Warszawa.
• Tobiasz M. (red.) (2016), Antynomie i paradoksy współczesnej demokracji, Warszawa.
• Tocqueville de A. (1976), O demokracji w Ameryce, Warszawa.
• Urban M. (2013), Demokratyczna osobowość. Model i jego urzeczywistnienie w warunkach polskiej demokracji, Warszawa.
• Wojtaszczyk K.A., Stawarz P., Wiśniewska-Grzelak J. (red.) (2018), Zmierzch demokracji liberalnej?, Warszawa.
• Zieliński T. (1999), Czas prawa i bezprawia. Myśli niepokorne kustosza praw, Warszawa.
• Zieliński T. (2001), Labirynt praw i obyczajów. Zapiski z końca XX wieku, Warszawa.
• Zieliński T. (2002), Droga do Ziemi obiecanej, Warszawa.
• Ziółkowski J. (red.) (2016), Wpływ i władza w systemie demokratycznym, ”Studia Politologiczne”, vol. 41.
• Znamierowski Cz. (1988), Szkoła prawa. Rozważania o państwie, Warszawa.
• Znamierowski Cz. (1991), Elita i demokracja, Warszawa.
• Żyro T. (2004), Wstęp do politologii, Warszawa.
• Żyro T. (2008), Wola polityczna. Siedem prób z filozofii praktycznej, Warszawa.