Rozważania o apofatycznej kategorii „negacja negacji”

• Authors: Brylla Dorota

Title variants

EN

Considerations on the Apophatic Category of “Negation of Negation”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje problematykę podwójnej negacji, egzemplarycznej dla teologii apofatycznej. Rozpoczyna od kazusów Majmonidesa oraz Mistrza Eckharta, co stanowić będzie pretekst do rozważań, w których analizowana kategoria ukazana zostanie z nieco innego punktu widzenia: umieszczona zostanie w kontekście relacji ontologicznej tego, co skończone, i tego, co nieskończone, a dalej potraktowana zostanie od strony „pozytywnej”. Pomimo tego, że „negacja negacji”, jako element (negatywnej) mistycznej kontemplacji, pozostaje poza racjonalną interpretacją (jak całe doświadczenie mistyczne), kategoria ta możliwa jest do uchwycenia w swoistej metaanalizie, tj. jako kategoria filozoficzno-teologiczna.

EN

The article deals with the category of double negation, representative of the apophatic theology. It begins with mystical theologies of Maimonides and Meister Eckhart. Next, the article presents the category in question from quite a different perspective – it attempts to place it in the context of the ontological relationship between the finite and the infinite and look at it from a “positive” angle. Although, the “negation of negation” as the element of (negative) mystical contemplation remains beyond rational interpretation (as mystical experience in general), this category can, in fact, be “grasped” in type of metaanalysis, i.e. as a philosophical and theological category.

Keywords

PL

apofaza; negacja; mistyka; teizm; panenteizm

EN

apophasis; negation; mysticism; theism; panentheism

• Publisher: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
• Journal: Seminare. Poszukiwania naukowe
• Year: 2017
• Volume: 38
• Issue: 1
• Pages: 65-76

Dates

printed

2017-03-31

Contributors

author

Brylla Dorota

• magister religioznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim

References

• Beierwaltes, Werner. 2003. Platonizm w chrześcijaństwie, tłum. Piotr Domański. Kęty: Antyk.
• Boecjusz. 2001. Traktaty teologiczne, tłum. Rafał Bielak i Agnieszka Kijewska. Kęty: Antyk.
• Bracken, Joseph A. 2014. Panentheism in the context of the theology and science dialogue. Open Theology, 1(1), 1-11.
• Brierley, Michael W. 2004. Naming a Quiet Revolution: The Panentheistic Turn in Modern Theology. W: In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God’s Presence in a Scientific World, red. Philip Clayton i Arthur R. Peacocke, 1-15. Grand Rapids MI: Eerdmans.
• Die Hauptschriften zum Pantheismusstreit zwischen Jacobi und Mendelssohn, red. Heinrich Scholz. 1916. Berlin: Verlag von Reuther & Reichard.
• Frossard, André. 1976. Dieu existe, je l'ai rencontr. Paris: Fayard.
• Geertz, Clifford. 1999. Anty anty-relatywizm, tłum. Joanna Minksztym. W: Amerykańska Antropologia Postmodernistyczna, red. Michał Buchowski, 38-63. Warszawa: Instytut Kultury.
• Gregersen, Niels Henrik. 2004. Three Varieties of Panentheism. W: In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God’s Presence in a Scientific World, red. Philip Clayton i Arthur Robert Peacocke, 19-35. Grand Rapids MI: Eerdmans.
• Kaźmierczak, Zbigniew. 2015. Mistyka egzystencji i jej wezwania pod adresem teizmu. IDEA – Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, 27, 63-77.
• Lenartowicz, Piotr i Jolanta Koszteyn. 2012. Wprowadzenie do filozofii. Kraków: Petrus.
• Maimonides, Moses. 1910. The Guide for the Perplexed, tłum. Michael Friedländer. London: George Routledge & Sons ltd.
• Majmonides, Mojżesz. 2008. Przewodnik błądzących, tłum. Henryk Halkowski i Urszula Krawczyk. Kraków: Stowarzyszenie Pardes.
• Meister Eckhart: Die deutschen und lateinischen Werke herausgegeben im Auftrag der deutschen Forschungsgemeinschaft. 1936-. Stuttgart-Berlin: Kohlhammer.
• Mendelssohn, Moses. 2014. Wykłady poranne albo rozważania o istnieniu Boga, tłum. Radosław Kuliniak i Tomasz Małyszek. Wrocław: ATUT.
• Mikołaj z Kuzy. 1997. O oświeconej niewiedzy, tłum. Ireneusz Kania. Kraków: Znak.
• Mistrz Eckhart. 1986. Kazania, tłum. Wiesław Szymona. Poznań: W drodze.
• Piotrowski, Robert. 2013. Wprowadzenie do arysto-tomizmu. Filozoficzne Aspekty Genezy, 10, 267-269. Dostęp: 20.12.2015. http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2013.t.10/FAG.2013.t.10.pdf.
• Rahner, Karl. 1987. Podstawowy wykład wiary, tłum. Tadeusz Mieszkowski. Warszawa: PAX.
• Sikora, Piotr. 2010. Logos niepojęty. Teza: „Jezus Chrystus jako pełnia objawienia” w perspektywie teologii apofatycznej. Analiza filozoficzna. Kraków: Universitas.
• The Cambridge Dictionary of Philosophy, red. Robert Audi. 1999. Cambridge: Cambridge University Press.
• Tilich, Paul. 2004. Teologia systematyczna, t. 1, tłum. Józef Marzęcki. Kęty: Antyk.
• Tomasz z Akwinu. 1981. O bycie i istocie [De ente et essentia], tłum. Mieczysław Albert Krąpiec. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Turner, Denys. 1998. The Art of Unknowing: Negative Theology in Late Medieval Mysticism. Modern Theology, 14(4), 473-488.
• Wieczorek, Bartosz. 2004-2005. Mistyka i dialog międzyreligijny w filozofii Mikołaja z Kuzy. Studia Warmińskie, 41-42, 153-180.

Identifiers

DOI

http://doi.org/10.21852/sem.2017.1.05

ISSN

1232-8766