Zakres odpowiedzialności małżonka za zobowiązania podatkowe małżonka-podatnika

• Authors: Aleksandra Gierlińska

Title variants

EN

Spouse's Responsibility for Tax Liabilities of the Spouse-Taxpayer

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu jest omówienie odpowiedzialności małżonka za zobowiązania podatkowe współmałżonka. Główną przesłanką odpowiedzialności małżonka jest istnienie pewnego związku ekonomicznego między nim a podatnikiem. W zależności od istnienia konkretnych okoliczności zakres tej odpowiedzialności jest różny. Najszerszy zakres omówionych odpowiedzialności dotyczy odpowiedzialności małżonka pozostającego z podatnikiem w ustroju wspólności ustawowej. Odmiennie kształtuje się odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe w sytuacji ustanowienia rozdzielności majątkowej między małżonkami. Ostatnim omówionym w treści artykułu rodzajem odpowiedzialności podatkowej jest odpowiedzialność po śmierci jednego z małżonków. Małżonek będący spadkobiercą wstępuje wówczas w miejsce spadkodawcy, stając się podatnikiem, co jest podstawową cechą różniącą ten rodzaj odpowiedzialności od pozostałych. Szczególny charakter przedstawionego zagadnienia wynika z faktu, że odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe ponoszą osoby nie będące podmiotami żadnych obowiązków wynikających z prawa podatkowego związanych z poborem podatków. Istnienie tej odpowiedzialności oznacza dla wierzyciela poszerzenie kręgu podmiotów, od których może żądać wykonania zobowiązania, które to zobowiązanie ciążyło pierwotnie wyłącznie na podatniku.

EN

The purpose of this article is to review the spouse’s liability for tax liabilities of his/her spouse. The main premise for the spouse’s liability is the existence of an economic relationship between the spouse and the taxpayer. Depending on the existence of specific circumstances, the extent of this liability varies. The widest scope of the presented liability concerns the liability of the spouse who has the statutory matrimonial property regime with a taxpayer. The liability for tax obligations in the case when separation of property is established between spouses is different. The last type of tax liability discussed in the article is the liability after the death of one of the spouses. The spouse, who is the heir, then replaces the testator and becomes a taxpayer. That is a fundamental feature that distinguishes this type of liability from the others. The specific nature of the presented issue results from the fact that liability for tax obligations lies with persons who are not subject to any obligations arising from tax law related to the collection of taxes. The existence of this liability means that the creditor extends the circle of persons from whom the creditor may demand the execution of the obligation which was originally the sole liability of the taxpayer.

Keywords

PL

odpowiedzialność podatkowa; prawo podatkowe; prawo rodzinne; współmałżonek; wspólność majątkowa; rozdzielność majątkowa; spadkobierca; osoby trzecie

EN

tax liability; tax law; family law; spouse; matrimonial property; separation of property; heir; third parties

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2019
• Volume: 29
• Issue: 3
• Pages: 7-20

Contributors

author

Aleksandra Gierlińska

• Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

References

• Bednarek Małgorzata: Mienie. Komentarz do art. 44-553 Kodeksu Cywilnego, Kraków: Wolters Kluwer 1997.
• Brzeziński Bogumił, Kalinowski Marek, Olesińska Agnieszka [i in.]: Ordynacja podatkowa. Komentarz, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora” 2007.
• Budziarek Magdalena: Komentarz do art. 26 Ordynacji podatkowej, [w:] Ordynacja podatkowa.
• Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2018, s. 324-327.
• Budziarek Magdalena: Komentarz do art. 29 Ordynacji podatkowej, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2018, s. 332-338.
• Gajda Jan: Komentarz do art. 614 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy: komentarz, red. K. Pietrzykowski, Warszawa: C.H. Beck 2018, s. 545-551.
• Gintowt-Jankowicz Maria: Odpowiedzialność podatkowa członków rodziny podatnika i innych osób trzecich, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze 1973.
• Huchla Andrzej: Komentarz do art. 29 Ordynacji podatkowej, [w:] Ustawa – ordynacja podatkowa: komentarz, red. C. Kosikowski, H. Dzwonkowski, A. Huchla, Warszawa: Dom Wydawniczy ABC 2003, s. 148-150.
• Łączkowska Małgorzata: Rodzaje i skuteczność umów majątkowych małżeńskich, [w:] Europeizacja prawa prywatnego, t. I, red. M. Pazdan, W. Popiołek, E. Rott-Pietrzyk [i in.], Warszawa: Wolters Kluwer 2008, s. 677-697.
• Mariański Adam: Odpowiedzialność osób trzecich według regulacji ordynacji podatkowej, Glosa 4 (1998), s. 1-11.
• Mariański Adam: Odpowiedzialność za zobowiązania podatnika, płatnika, inkasenta w prawie polskim, Warszawa: Dom Wydawniczy ABC 1999.
• Olesińska Agnieszka: Odpowiedzialność członków rodziny podatnika za jego zobowiązania podatkowe, [w:] Księga Pamiątkowa ku czci Docenta Eligiusza Drgasa. Studia z zakresu Ordynacji podatkowej, red. Z. Chmiel, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora” 1998, s. 163-200.
• Olesińska Agnieszka: Polskie prawo podatkowe. Zarys systemu, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierowania 2009.
• Pietrzykowski Krzysztof: Komentarz do art. 21 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy: komentarz, red. K. Pietrzykowski, Warszawa: C.H. Beck 2018, s. 253-255.
• Winiarz Jan: Prawo rodzinne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1993.
• Zdebel Marek: Komentarz do art. 98 Ordynacji podatkowej, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2014, s. 636-638.

Identifiers

DOI

10.18290/rnp.2019.29.3-1