Księgi symboliczne luteranizmu jako werbalizacja symboli wiary

• Authors: Hintz Marcin

Title variants

EN

The Symbolical Books of the Evangelical Lutheran Church as a Verbalization of Faith Symbols

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W tradycji ewangelickiej szczególną rolę pełnią księgi wyznaniowe, zwane również księgami symbolicznymi. Artykuł omawia znaczenie owego szesnastowiecznego korpusu doktrynalnego luteranizmu dla kształtowania tożsamości religijnej. Punktem wyjścia jest refleksja współczesnych filozofów religii: Paula Ricoeura, Jan Kłoczowskiego oraz Paula Tillicha na temat porzucenia przez człowieka XX wieku symbolicznego wymiaru życia. Otwarcie się na język symboli to początek egzystencji, którą można określić jako „postawę symboliczną”. Taka postawa potrzebuje właśnie symboli jako punktów odniesienia. Następnie Autor sięga do pojęcia symboliki jako teologicznej nauki o wyznaniach, by przejść do definicji ksiąg symbolicznych i ich historycznej roli w budowaniu duchowości protestanckiej. W Konfesji augsburskiej z 1530 roku, głównej księdze doktrynalnej luteranizmu zawarte są definicyjne formuły teologii ewangelickiej. Autor podkreśla ekumeniczny wymiar zapisów znajdujących się w Confessio augustana oraz jej odkrycie w luterańsko-rzymskokatolickim dialogu bilateralnym, jako księgi świadectwa budowania chrystocentrycznej wiary. W tradycji ewangelickiej to właśnie księgi wyznaniowe pełnią formę stałych punktów orientacyjnych, wskazując na wspólne dziedzictwo chrystianizmu.

EN

In the Protestant tradition, the symbolical (confessional) books fulfila special role in creating piety and spirituality. The article discusses the role of the Lutheran doctrine of the 16th century in the process of formation of the religious identity of this tradition within Christianity. Important references for this article are also the conceptions of Paul Ricoeur, Jan Kłoczowski as well as Paul Tillich. These three important thinkers of the 20th century emphasize that modern man has lost the spiritual dimension of his life. The so-called “symbolical attitude” is the way to open one’s mind to the language of symbols. In the next step, the author of the article focuses on the very special role of the confessional books of Lutheranism in the creation of the spiritual dimension of human life. It is in the Confessio augustana of 1530 that the most important criteria of Lutheran identity are to be found. The Author underlines the role of this book in ecumenical dialogue between the Roman Catholic Church and the Lutheran Worlds Federation.

Keywords

PL

symbol; symbolika; księgi symboliczne; luteranizm; ekumenizm; dialog ekumeniczny; teologia ewangelicka

EN

Symbol; Symbolical (Confessional) Books; Lutheranism; Ecumenical Movement and Dialogue; Protestant Theology

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2015
• Issue: 37
• Pages: 137-146

Contributors

author

Hintz Marcin

• Wydział Teologiczny Chrześcijańska Akademia Teologiczna Warszawa

References

• Grane, L., Wyznanie Augsburskie. Wprowadzenie w podstawowe myśli Reformacji luterańskiej, tłum. K. Lazar – J. T. Maciuszko, Bielsko-Biała 2002.
• Hintz, M., Sola scriptura jako punkt odniesienia etyki ewangelickiej, „Ewangelik” 4 (2003), s. 38-47.
• Karski, K., Symbolika. Zarys wiedzy o Kościołach i wspólnotach chrześcijańskich, Warszawa 22003.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
• Kłoczowski, J., Symbol, w: Religia. Encyklopedia PWN, t. 9, red. T. Gadacz – B. Milerski, Warszawa 2002, wyd. elektroniczne.
• Kościół i urząd kościelny w dokumentach i opracowaniach Światowej Federacji Luterańskiej, red. M. Hintz – J. Sojka, Bielsko-Biała 2014.
• Księgi symboliczne, księgi wyznaniowe, w:Religia. Encyklopedia PWN, t. 6, Warszawa 2002, wydanie elektroniczne.
• Księgi Wyznaniowe Kościoła Luterańskiego [KWKL], Bielsko-Biała 1999.
• Lipiński, R., Aktualność zasad reformacyjnych dzisiaj, http://www.reformowani.pl/ index. php?option=com_content&task=view&id=92&Itemid=38, 2008, (2015.07.30).
• Luter, M, Mały Katechizm, w: Księgi Wyznaniowe Kościoła Luterańskiego, Bielsko-Biała 1999, s. 4155.
• Matwiejczuk, P., Spowiedź w czasach Reformacji, „Gdański Rocznik Ewangelicki” 7 (2013), s. 207223.
• Milerski, B., Urząd duchowny w teologii Marcina Lutra i księgach wyznaniowych, „Przegląd Ewangelicki” 2 (2004), 42-61.
• Milerski, B., Z problemów hermeneutyki protestanckiej, Łódź 1996.
• Niemczyk, W., Historia powstania „Wyznania augsburskiego” i „Obrony”, w: Księgi Wyznaniowe Kościoła Luterańskiego, Bielsko-Biała 1999.
• Nissiotis, N., Die Theologie der Ostkirche im ökumenischen Dialog: Kirche und Welt in orthodoxer Sicht, Stuttgart 1968.
• Obszerny chrześcijański katechizm św. Kościoła prawosławnego, Warszawa 1927.
• Pöhlmann, H.G. – Austad T. – Krüger F., Theologie der lutherischen Bekenntnisschriften, Gütersloh 1996.
• Pośpiech, J., Usprawiedliwienie z wiary –Articulus stantis et cadentis ecclesiae, „Z Problemów Reformacji” t. 2, Warszawa 1980.
• Ricoeur, P., Symbolika zła, przeł. S. Cichowicz – M. Ochab, Warszawa 1986.
• Sojka, J., Argumentacja z Pisma Świętego i tradycji Kościoła pierwszego tysiąclecia w „Wyznaniu augsburskim” (1530), „Rocznik Teologiczny ChAT”, 55/1-2 (2013), s. 47-66.
• Tillich, P., Teologia systematyczna, t. 2, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2004.
• Uglorz, M., Marcin Luter. Ojciec Reformacji, Bielsko-Biała 2006.
• Uglorz, M., Od samoświadomości do świadectwa wiary. Wprowadzenie do dogmatyki ewangelickiej, Warszawa 1995.
• Wolf, E., Bekenntnisschriften, RGG3 - Die Religion in Geschichte und Gegenwart, Bd. 1, Tübingen 1957.