Sensus Divinitatis jako koncepcja genezy przekonań teistycznych

• Authors: Ruczaj Stanisław

Title variants

EN

Sensus divinitatis as a Theory of Theistic Belief Formation

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W koncepcji Alvina Plantingi, sensus divinitatis („zmysł boskości”) jest ludzką władzą poznawczą, nakierowaną na tworzenie posiadających gwarancję (pozytywny status epistemiczny) przekonań o Bogu. Większość komentatorów myśli Plantingi koncentruje się na pytaniu, czy wprowadzenie tej koncepcji faktycznie pozwala obronić racjonalność przekonań teistycznych, pomijając przy tym zazwyczaj genetyczny aspekt funkcjonowania zmysłu boskości. Niniejszy artykuł ma na celu wypełnienie tej luki. Na podstawie Warranted Christian Belief Plantingi wyróżniam trzy możliwe interpretacje tego, jak sensus divinitatis tworzy przekonania teistyczne. Wskazuję także, w jaki sposób ludzki grzech wpływa na poprawne funkcjonowanie zmysłu w ramach każdej z tych interpretacji.

EN

Alvin Plantinga's notion of sensus divinitatis ("sense of divinity") refers to a human cognitive faculty designed to produce theistic beliefs that have warrant (positive epistemic status). While most of Plantinga's commentators focus on whether introducing this notion really helps to defend the rationality of theistic beliefs, the genetic aspect of the operation of the sensus divinitatis is often overlooked. This paper is devoted to fill this gap. On the basis of Plantinga's opus magnum titled Warranted Christian Belief, I distinguish three different interpretations of how sensus divinitatis creates theistic beliefs. I also analyse the ways in which human sin impairs the proper functioning of this sense of divinity in each of these interpretations.

Keywords

PL

Alvin Plantinga; sensus divinitatis; epistemologia; filozofia religii

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2019
• Volume: 16
• Issue: 59
• Pages: 48-60

Dates

published

2019-03-31

Contributors

author

Ruczaj Stanisław

• Stanisław Ruczaj, PhD Candidate Jagiellonian University Department of Philosophy ul. Grodzka 52 Pl-31-044 Kraków

References

• Alston W. (1991), Perceiving God. The Epistemology of Religious Experience, Cornell University Press, London/Ithaca.
• Barrett J.L., Clark K.J. (2011), Reidian Religious Epistemology and the Cognitive Science of Religion, „Journal of the American Academy of Religion” 79 (3): 639–675.
• Beilby J. (2007), Plantinga's Model of Warranted Christian Belief, [w:] Alvin Plantinga, D.-P. Baker (red.), Cambridge University Press, New York: 125-165.
• Chisholm R. (1994), Teoria poznania, tłum. R. Ziemińska, Instytut Wydawniczy „Daimonion”, Lublin.
• De Cruz H., De Smedt J. (2013), Reformed and evolutionary epistemology and the noetic effects of sin, „International Journal for Philosophy of Religion” 74: 49–66.
• Dougherty T., McAllister B. (w przygotowaniu), Reforming Reformed Epistemology. A New Take on the Sensus Divinitatis, udostępnione dzięki uprzejmości Autorów.
• Hume D. (1977), Badania dotyczące rozumu ludzkiego, tłum. J. Łukasiewicz, K. Twardowski, oprac. A. Hochfeldowa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Mavrodes G. (1988), Revelation in Religious Belief, Philadelphia Temple Press, Philadelphia.
• Pepliński M. (2010), Alvina Plantingi koncepcja racjonalności przekonań religijnych na tle głównych stanowisk w XX wiecznej analitycznej epistemologii religii, [w]: Rozum i przestrzenie racjonalności, A. Chmielecki (red.), Uniwersytet Gdański, Gdańsk: 99-127.
• Plantinga A. (1983), Reason and Belief in God, [w:] Faith and Rationality, A. Plantinga, N. Wolterstorff (red.), Notre Dame University Press, Notre Dame: 16-93.
• Plantinga A. (2000), Warranted Christian Belief, Oxford University Press, New York.
• Schellenberg J. (w przygotowaniu), Is Plantinga-Style Christian Philosophy Really a Philosophy?, [w:] Christian Philosophy Today and Tomorrow. Conceptions, Continuations, and Challenges, A. Simmons (red.), wersja nieostateczna, URL = http://www.jlschellenberg.com/uploads/8/5/6/1/8561683/is_plantinga-style_christian_philosophy_really_philosophy.pdf [dostęp: 05.07.2017].
• Tucker C. (2011), Phenomenal Conservatism and Evidentialism in Religious Epistemology, [w:] Evidence and
• Religious Belief, K.J. Clark, R.J. Van Arragon (red.), Oxford University Press, New York: 52-74.
• Ziemińska R. (2002), Eksternalizm we współczesnej epistemologii, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.

Identifiers

DOI

doi: 10.33392/diam.1086