Odpowiedzialność ekologiczna jako istotny obszar ludzkiej odpowiedzialności – wymiar lokalny i globalny

• Authors: Marek-Bieniasz Anna

Title variants

EN

Ecological Responsibility as a Significant Domain of Human Responsibility: Local and Global Dimensions

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W sytuacji globalnego kryzysu ekologicznego odpowiedzialność za stan biosfery (odpowiedzialność ekologiczna) jawi się jako jeden z najważniejszych obszarów ludzkiej odpowiedzialności. Nie sposób analizować fenomenu odpowiedzialności ekologicznej w oderwaniu od fenomenu odpowiedzialności w ogóle (w sensie ogólnym) i jej ontycznych uwarunkowań. Przeprowadzona analiza wybranych ontycznych warunków ponoszenia odpowiedzialności ukazuje warunki ponoszenia odpowiedzialności ekologicznej. Prowadzi ona m.in. do wyjaśnienia ścisłego związku pomiędzy ponoszeniem odpowiedzialności ekologicznej w wymiarze lokalnym i globalnym. Odpowiedzialność ekologiczna realizowana jest zawsze w wymiarze lokalnym. Ma przy tym i lokalne, i globalne znaczenie ze względu na skutki wywiązywania się lub niewywiązywania się z odpowiedzialności ekologicznej. Skutki te należy mieć na względzie w procesie podejmowania decyzji dotyczących edukacji, polityki, gospodarki czy ekonomii, tak by niosły one ze sobą jak najmniejsze ryzyko ekologiczne.

EN

In the era of global ecological crisis responsibility for the state of the biosphere (ecological responsibility) stands as one of the most important areas of human responsibility. It is impossible to analyze the phenomenon of environmental responsibility in isolation from the phenomenon of responsibility at all (in general) and its ontic conditions. The carried out analysis of the selected ontic conditions of taking responsibility demonstrates the conditions for taking ecological responsibility. This analysis allows to explain i.a. the close relationship between incurring ecological responsibility at the local and global levels. Ecological responsibility is always carried out at the local level but it has both local and global meaning due to the effects of complying or non-complying with ecological responsibility. These effects should be borne in mind in the process of making decisions about education, politics, or economy in such a way that that they do not increase the existing ecological risk.

Keywords

PL

przyroda; odpowiedzialność; odpowiedzialność ekologiczna; kryzys ekologiczny

EN

nature; responsibility; ecological responsibility; ecological crisis

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Studies in Global Ethics and Global Education
• Year: 2015
• Issue: 3
• Pages: 16-28

Dates

published

2015-06-30

Contributors

author

Marek-Bieniasz Anna

• Zakład Filozofii, Akademia im. Jana Długosza, ul. Zbierskiego 2/4 , 42-200 Częstochowa

References

• Ciążela, H., Dziarnowska, W., Tyburski. W. (2010). Wobec zagrożenia globalnym kryzysem ekologicznym. Technologiczna korekta czy aksjologiczna przebudowa?. Warszawa: Wydawnictwo APS.
• Darwin, K. (2009). O pochodzeniu człowieka. Warszawa: Jirafa Roja.
• Dawkins, R. (2003). Samolubny gen. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Derbis, R. (2010). Psychologiczne konteksty jakości życia społecznego. Częstochowa: Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza.
• Heidegger, M. (1977). Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane. Warszawa: Czytelnik.
• Ingarden, R. (1972). Książeczka o człowieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Jan Paweł II. (2005). Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Janikowski, R. (2004). Zarządzanie antropopresją. W kierunku zrównoważonego rozwoju społeczeństwa i gospodarki. Warszawa: Difin.
• Jaspers, K. (1990). Filozofia egzystencji. Wybór pism. Warszawa: PIW.
• Jedynak, A. (2008). Odpowiedzialność w globalnej wiosce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Temper.
• Jonas, H. (1996). Zasada odpowiedzialności. Etyka dla cywilizacji technologicznej. Kraków: Wydawnictwo Platan.
• Kierkegaard, S. (1982). Albo, albo. Warszawa: PWN.
• Marek-Bieniasz, A. (2013). Schweitzerowskie inspiracje we współczesnej ekofilozofii i w etyce ekologicznej. W: B. Stelcer, W. Strzelecki, M. Cybulski, P. Pawlak (red.), Zdrowy człowiek i społeczeństwo w wizjach Alberta Schweitzera i Ericha Fromma. (s. 86-105). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego.
• Picht, G. (1981). Odwaga utopii. Warszawa: PIW.
• Schweitzer, A. (1991). Moje życie. Lublin: Instytut Wydawniczy Daimonion.
• Schweitzer, A. (2007). Życie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy PAX.
• Skowroński, A. (1999). Kwestia ekologiczna w nauczaniu Jana Pawła II. W: J.M. Dołęga, J.W. Czartoszewski (red.), Ochrona środowiska w filozofii i teologii. (s. 284-287). Warszawa: Wydawnictwo ATK.
• Tyburski, W. (1999). Aksjologia ochrony środowiska przyrodniczego. W: J.M. Dołęga, J.W. Czartoszewski (red.), Ochrona środowiska w filozofii i teologii. (s. 153-169). Warszawa: Wydawnictwo ATK.
• Tyburski, W. (2012). Solidarność – wartość etyki środowiskowej. W: H. Ciążela, W. Tyburski (red.), Odpowiedzialność globalna i edukacja globalna. Wymiary teorii i praktyki. (s. 15-27). Warszawa: Wydawnictwo APS.
• Ward, P. (2010). Hipoteza Medei. Czy życie na Ziemi zmierza do samounicestwienia?, Warszawa: Prószyński i S-ka.

Identifiers

DOI

10.5604/23920890.1159694