Zagadnienie cierpienia w misyjnym projekcie redukcji jezuickich w Ameryce Południowej

• Authors: Szyszka Tomasz

Title variants

EN

The Problem of Suffering in the Mission Project of the Jesuit Reductions in South America

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Praca misjonarzy Towarzystwa Jezusowego realizowana w ramach ewangelizacyjnego projektu redukcji jezuickich w Ameryce Łacińskiej była skoncentrowana na krzewieniu wiary i kultury chrześcijańskiej, jakkolwiek tematyka cierpienia (duchowego i cielesnego) stanowiła jeden z istotnych wątków przepowiadania. Temat ten był poruszany w nauczaniu katechetycznym i homiletycznym, jak również akcentowany w okresie Wielkiego Postu oraz podczas liturgii Wielkiego Tygodnia. Na uwagę zasługuje umiejętne i efektywne odwoływanie się jezuickich misjonarzy do sztuki, muzyki i śpiewu, aby ukazać głębię zbawczego cierpienia Jezusa Chrystusa oraz Maryi, a zarazem włączyć Indian w intensywne przeżywanie tych prawd. Wiele ówczesnych tradycji liturgicznych oraz pozaliturgicznych przetrwało do czasów współczesnych, czego przykładem są sermones w Boliwii. Misjonarze i Indianie byli też konfrontowani z cierpieniem fizycznym, którego źródło stanowiły częste wojny, dolegliwości oraz choroby. Aspekt cierpienia pojawia się też w kontekście stosowanych ówcześnie kar cielesnych, traktowanych jako jeden z elementów wychowawczych i dyscyplinujących.

EN

The work of missionaries of the Society of Jesus, carried out as part of the evangelization project of Jesuit reductions in Latin America, focused on the promotion of faith and Christian culture, although the theme of suffering (spiritual and physical) was one of the important elements of preaching. This subject was discussed in catechetical and homiletical teaching, as well as stressed during Lent and the Holy Week liturgy. Noteworthy is the skillful and effective referral of Jesuit missionaries to art, music and singing, to show the depth of the saving suffering of Jesus Christ and Mary, and at the same time to involve the Indians in the intense experience of these truths. Many of the then liturgical and non-liturgical traditions have survived to the present day as exemplified by the sermones in Bolivia. Missionaries and Indians were also confronted with physical suffering, the source of which were frequent wars, ailments and diseases. The aspect of suffering appears also in the context of corporal punishment used at the time, treated as one of the educational and disciplinary elements.

Keywords

PL

Cierpienie; Katechizmy; Liturgia; Muzyka; redukcje jezuickie; sztuka sakralna

EN

Suffering; Catechisms; Liturgy; Music; Jesuit reductions; the sacred art

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2018
• Issue: 2
• Pages: 41-66

Dates

published

2018-12-31

Contributors

author

Szyszka Tomasz

References

• A. Kennedy (red.), Arte de la Real Audiencia de Quito, siglos XVII-XIX, Hondarribia 2002
• A. Moreno Proaño, Tesoros artísticos, Guayaquil 1983
• A. Moreno Proaño, Tesoros artísticos, Guayaquil 1983
• A. Parejas Moreno, V. Suárez Salas, Chiquitos. Historia de una Utopía, Santa Cruz 2007
• A. Ruíz de Montoya, Catecismo de la lengua guaraní, Madrid 1640, Asunción 2008
• A. Ruiz de Montoya, Conquista espiritual hecha por los religiosos de la Compañía de Jesús en las provincias del Paraguay, Paraná, Uruguay y Tape, Bilbao 1892
• A. Sepp, Los Relatos del Viaje y la Misión entre los Guaraníes, Asunción 2009
• A.U. Kucharska, „Z nowego świata z dawnego świata”. 6. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej im. Julitty Sleńdzińskiej, Białystok 2014
• Al monte Calvario (Lamentación), nr 126
• Al pie de la Cruz, nr 127
• B.D. Susteric, Imágenes Guaraní-Jesuíticas. Paraguay/Argentina/Brasil, Asunción 2010
• C.J. McNaspy, Las ciudades perdidas del Paraguay, Bilbao 1988
• F. Medina, Museo Colonial Charcas, Sucre 2009
• J. Cardiel, Krótkie sprawozdanie z Misji w Paragwaju, [w:] P. Nawrot (red.), Redukcje Jezuickie (1609-1767). Wybrane dokumenty, Kościół w Ameryce Hiszpańskiej, t. 1, Poznań 2009
• J. Chantre y Herrera, Historia de las Misiones de la Compañia de Jesus en el Marañón Español, 1637-1767, Madrid 1901
• J. Jouanen, Historia de la Compañia de Jesus en la antigua provincia de Quito, Quito 1941-1943
• J.P. Fernández, Relación historial de las misiones de indios chiquitos que en el Paraguay tienen los padres de la Compañía de Jesús, Madrid 1895
• List Księdza Henryka Richtera Societatis JESU misjonarza w Ameryce do Wielebnego Księdza Emmanuela de Boye Societatis JESU prowincjała w Czechach dany w Laguna (jest to Sinus rzeki Guallaga ) 1-go januarii 1686, [w:] T. Szyszka, Listy różne ku chwalebnej ciekawości i chrześcijańskiemu zbudowaniu służące, jezuickich misjonarzy z Ameryki Hiszpańskiej, Poznań 2015
• List Księdza Jerzego Brandta Societatis JESU misjonarza z Czech do Wielebnego księdza Bartłomieja Christelium tegoż zakonu i Prowincji Czeskiej prowincjała, dany z Panama w Ameryce 1-go februarii 1686, [w:] T. Szyszka, Listy różne ku chwalebnej ciekawości i chrześcijańskiemu zbudowaniu służące, jezuickich misjonarzy z Ameryki Hiszpańskiej, Poznań 2015
• M. Haubert, La vida cotidiana de los indios y jesuitas en las misiones del Paraguay, Madrid 1991
• M. Olivares, Los jesuitas en la Patagonia. Las Misiones en la Araucanía y Nahuelhuapi (1593-1736), Buenos Aires 2011
• M.J. Uriarte, Diario de un Misionero de Maynas, Iquitos 1986
• M.M. Marzal, La utopía posible. Indios y jesuitas en la América colonial (1549-1767), t. 2, Lima 1994
• P. Hernández, Organización social de las doctrinas guaraníes de la Compañía de Jesús, Barcelona 1913
• P. Nawrot (red.), Cantos Guaraníes y Moxeños, t. 5: Indígenas y Cultura Musical de las Reducciones Jesuíticas, Cochabamba 2000
• P. Nawrot (red.), San Ignacio. Ópera de las misiones jesuíticas, Archivo Musical de Chiquitos, Archivo Musical de Moxos, Santa Cruz 2012
• P. Nawrot, Indígenas y Cultura Musical de las Reducciones Jesuíticas. Guaraníes, Chiquitos, Moxos, t. 1, Cochabamba 2000
• P. Nawrot, Misiones de Moxos: Catálogos I, tomo I/tomo II, Santa Cruz 2011: Al Calvario almas llegad (Lamentación), nr 86
• P. Nawrot, Opera San Francisco Xavier. Drama musical. Indígenas y Cultura Musical de las Reducciones Jesuíticas, t. 3, Cochabamba 2000
• R. Salinas Izurza, M. Linares Urioste, La obra Jesuítica en la Real Audiencia de Charcas, Sucre 2008
• R. Tomichá Charupá, La primera evangelización en las reducciones de Chiquitos, Bolivia (1691-1767), Cochabamba 2002
• S. Falkinger (red.), Anauxti Jesucristo Mariaboka. Manual de Sermones, Santa Cruz de la Sierra 2010
• S. Parzinger, C.I. de San Miguel de Velasco (red.), Osuputakai rurasti Tupáj (conoscamos la Palabra de Dios). Manual de Sermones Chiquitanos de San Miguel de Velasco y sus comunidades, Cochabamba 2016

Identifiers

ISSN

1233-9717