Przedmiot badań qua-teorii

• Authors: Konrad Werner

Title variants

EN

The subject of qua-theory

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Istnieją wyrażenia często stosowane w mowie potocznej, które w niewielkim stopniu są obecne w badaniach logiki formalnej. Przyjmijmy, że A, B, C to nazwy. Wyrażenia postaci „A jest B jako C” i odpowiednio „A jako C jest B” to qua-wyrażenia. Na określenie logiczno-filozoficznych badań poświęconych qua-wyrażeniom Roberto Poli wprowadził termin „qua-teoria”. Jednakże precyzyjne określenie przedmiotu qua-teorii zależy od wyróżnionych odmian qua-wyrażeń oraz zaproponowanego dla nich znaczenia. W artykule krytycznie omawiam propozycje Roberto Poliego i Allana Bäcka oraz proponuję inną klasyfikację qua-wyrażeń. Istotny będzie dla mnie także kontekst epistemologiczny. Różne typy qua-wyrażeń pozwalają w odmienny sposób formułować stanowisko nazwane roboczo aspektualizmem teoriopoznawczym.

EN

There is a specific class of propositions frequently used but almost unknown from the point of view of formal logic. Suppose that A, B, C are names. The propositions “A is B qua C” and “A qua C is B” are called qua-propositions. Roberto Poli introduced the term “qua-theory” in order to separate the special part of logic as well as philosophy focused on qua-propositions – their logical properties and meaning. But as long as some kinds of qua-propositions are not distinguished, the subject of qua-theory cannot be established properly and clearly. In my article I want to examine the proposals of Roberto Poli and Allan Bäck and in effect to propose different classifications of qua-propositions. Also the epistemological context will be important. Different kinds of qua-propositions enable us to distinguish different kinds of epistemological views very generally called “aspectualism”.

Keywords

PL

qua; qua-teoria; qua-wyrażenia; aspekt; kształt aspektowy; aspektowość poznania; Roberto Poli

EN

qua; qua-theory; qua-propositions; aspectuality; aspectual shape; Roberto Poli

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2012
• Issue: 31
• Pages: 113-132

Contributors

author

Konrad Werner

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Arystoteles [1990] – Arystoteles, Topiki, [w:] idem, Dzieła wszystkie, tom I, przeł. K. Leśniak, PWN, Warszawa 1990.
• Arystoteles [2003a] – Arystoteles, Metafizyka, [w:] idem, Dzieła wszystkie, tom II, przeł. K. Leśniak, PWN, Warszawa 2003.
• Arystoteles [2003b] – Arystoteles, Analityki Pierwsze, [w:] idem, Dzieła wszystkie, tom I, przeł. K. Leśniak, PWN 2003.
• Bäck [1996] – A. Bäck, On Reduplication. Logical Theories of Qualification, Brill, New York 1996.
• Benardete [1989] – J.A. Benardete, Metaphysics: The Logical Approach, Oxford University Press, Oxford 1989.
• Crane [2001] – T. Crane, Elements of Mind. An Introduction to the Philosophy of Mind, Oxford University Press, Oxford 2001.
• Dretske [2004] – F. Dretske, Naturalizowania umysłu, przeł. B. Świątczak, IFiS PAN, Warszawa 2004.
• Gurczyńska [2007] – K. Gurczyńska, Podmiot jako byt otwarty. Problematyka podmiotowości w póżnych pismach Wittgensteina, Wyd. UMCS, Lublin 2007.
• Fine [1982] – K. Fine, Acts, Events and Things, [w:] red. W. Leinfellner, E. Krämer, J. Schank, Language and Ontology, Hölder-Pichler-Tempski, Vienna 1982.
• Fraassen van [2008] – B.C. van Fraassen, Scientific Representation. Paradoxes of Percpective, Oxford University Press, Oxford 2008.
• Paśniczek [2004] – J. Paśniczek, Aspektualność przedmiotów intencjonalnych, [w:] Z. Muszyński, J. Paśniczek, Intencjonalność jako kategoria filozofii umysłu i filozofii języka, Wyd. UMCS, Lublin 2004.
• Poli [1994] – R. Poli, Formal Aspects of Reduplication, „Logic and Logical Philosophy” (2) 1994, s. 87-102.
• Poli [1998] – R. Poli, Qua – Theories, [w:] red. L. Albertazzi, Shapes of Forms, Kluwer, Dordrecht 1998, s. 245-256.
• Quine [1999] – W. v. O. Quine, Słowo i przedmiot, przeł. C. Cieśliński, Fundacja Aletheia, Warszawa 1999.
• Rojek [2007] – P. Rojek, Czy tropy są wyłączną własnością teorii tropów?, „Diametros” (12) 2007, s. 76-93.
• Searle [1998] – J. Searle, Umysł na nowo odkryty, przeł. T. Baszniak, PIW, Warszawa 1998.
• Świątczak [2005] – B. Świątczak, Reprezentacja mentalna – współczesny konsensus naturalistyczny, [w:] H. Kardela, Z. Muszyński, M. Rajewski, Kognitywistyka. Problemy i perspektywy, Wyd. UMCS, Lublin 2005, s. 43-60.
• Werner [2009] – K. Werner, Uogólniona qua-teoria i niektóre jej zastosowania, „Zagadnienia Naukoznawstwa” 3–4 (182) 2009, s. 419-428.
• Werner [2010] – K. Werner, Aspektualizm w filozoficznych podstawach kognitywistyki, „Zagadnienia Naukoznawstwa” 1 (183) 2010, s. 111-120.
• Wittgenstein [2004] – L. Wittgenstein, Tractatus logico-philosophicus, przeł. B. Wolniewicz, PWN, Warszawa 2004.
• Wittgenstein [2004a] – L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz, PWN, Warszawa 2004.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.31.2012.465