Instytucja w ysłuchania dziecka w świetle Konstytucji R P (w ybrane zagadnienia)

• Authors: Arkuszewska Aneta

Title variants

EN

The institution of the child’s hearing in the light of the Polish Constitution (selected issues)

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza instytucji wysłuchania dziecka przewid-ziana w art. 72 ust. 3 Konstytucji RP. Prawo dziecka do bycia wysłuchanym jest jednym z podstawowych praw dziecka i jest elementem jego prawa do ochrony w postępowan-iu prawnym go dotyczącym. W publikacji przybliżono samo pojęcie dziecka, które jest różnie definiowane z uwagi na brak jednej uniwersalnej, ogólnosystemowej definic-ji dziecka, a także przedstawiono przykładowy katalog spraw mieszczących się w prz-esłance konstytucyjnej – „ustalanie praw dziecka”. Wskazano również krąg podmi-otów zobowiązanych do wysłuchania dziecka jakimi są ogólnie przyjęte organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko. Przybliżenie wskazanych pojęć pozwoliło przyjąć, że instytucja wysłuchania dziecka jest niezbędna dla zapewnienia podstawowych praw dziecka oraz jako element jego prawa do ochrony w postępowa-niu prawnym go dotyczącym.

EN

The subject of this article is the analysis of the institution of the child hearing provid-ed for in Art. 72 (3) of the Polish Constitution. The right of a child to be heard is one of the fundamental rights of a child and is part of child’s right to protection in legal proceedings concerning it. The publication presents the concept of a child itself, which is defined in various ways due to the lack of one universal, system-wide definition of a child, and also presents an example catalog of matters falling under the constitu-tional premise – “establishing children’s rights”. The group of entities obliged to hear a child, such as generally accepted public authorities and persons responsible for the child, were also introduced. The introduction of the above-mentioned concepts made it possible to assume that the institution of hearing the child is necessary to ensure the fundamental rights of the child and as an element of its right to protection in le-gal proceedings concerning it.

Keywords

PL

dziecko; wysłuchanie; ustalanie praw dziecka; organy władzy publicznej; osoby odpowiedzialne za dziecko; Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2021
• Issue: 2 (60)
• Pages: 279-295

Dates

published

2021-04-30

Contributors

author

Arkuszewska Aneta

• Uniwersytet R zeszowski

References

• Ablewicz K., Pola odpowiedzialności dorosłego i dziecka. Tradycja, ponowoczesność i co dalej…, „Znak” 2007, nr 6.
• Babiuch H., Konstytucyjne prawa rodziców w zakresie wychowania dziecka, [w:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, red. M. Jabłoński, Wrocław 2014.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
• Bartoszewicz M., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014.
• Bąk A., „Bo sąd jest taki ważny” – doświadczenia dzieci uczestniczących w czynności wysłuchania. Raport z badania jakościowego, „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2015, nr 4.
• Bień-Kacała A., Rączka M., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9.11.2010 r., SK 10/08, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 4.
• Bodio J., Status dziecka jako uczestnika postępowania nieprocesowego, Warszawa 2019.
• Borkowska K., Prawo dziecka do wypowiedzi a jego udział w postępowaniu cywilnym w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania i praktyka” 2011, nr 2.
• Borkowska K., Prawo dziecka do wypowiedzi w sprawach rozpoznawanych przez sąd rodzinny, Warszawa 2014.
• Borysiak W., [w:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Legalis 2016.
• Budzińska A., Wysłuchanie dziecka w postępowaniu cywilnym – perspektywa psychologiczna, „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2015, nr 4.
• Cieśliński M.M., Wysłuchanie dziecka w procesie cywilnym (art. 216 1 k.p.c.), „Przegląd Sądowy” 2012, nr 6.
• Cieśliński M.M., Stanowisko sędziów na temat wysłuchiwania małoletnich w postępowaniu cywilnym, „Prawo w działaniu. Sprawy cywilne” 2017, nr 29.
• Cieśliński M.M., Praktyka sądowa wysłuchiwania małoletnich w postępowaniach cywilnych w kontekście idei przyjaznego wysłuchiwania dziecka (komunikat o wynikach badania), „Prawo w działaniu. Sprawy cywilne” 2015, nr 24.
• Czerederecka A., Psychologiczne kryteria wysłuchania dziecka w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, „Rodzina i Prawo” 2010, nr 14–15.
• Florczak-Wątor M., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
• Garlicki L., Derlatka M., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
• Grześkowiak A., Prawna odpowiedzialność rodziców za zaniedbania wychowawcze (zagadnienia wybrane), „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Społeczny” 1985, z. 1, rok XLVII.
• Gudowski J. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, red. T. Ereciński, Warszawa 2016.
• Hodtkin R., Newell P., Implementation handbook for the Convention on the Rights of the Child, UNICEF, Geneva 2007.
• Ignatowicz J., Nazar M., Prawo rodzinne, Warszawa 2016.
• Karasowska A., Wychowanie do odpowiedzialności – wspomaganie rozwoju społecznego i moralnego dziecka, Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Morawska E., Ochrona praw dziecka w świetle art. 72 Konstytucji RP. Uwagi na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2007, nr 4.
• Olszewski B., Uniwersalna definicja dziecka?, „Przegląd Prawa i Administracji” 2011, nr 85.
• Ożóg M., Prawo rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami w świetle konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2015, t. 18.
• Plewka J., Instytucja wysłuchania małoletniego w świetle unormowań prawnych kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Tendencje prawa materialnego i procesowego cywilnego, red. E. Marszałkowska-Krześ, Wrocław 2017.
• Słyk J., Aspekty prawne wysłuchania dziecka w postępowaniu cywilnym, „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2015, nr 4.
• Smyczyński T., Rodzina i prawo rodzinne w świetle nowej Konstytucji, „Państwo i Prawo” 1997, nr 11–12.
• Stadniczeńko S.L., Ochrona praw dziecka wynikaj ca z art. 19 Konwencji o prawach dziecka oraz art. 72 Konstytucji RP, „Zeszyty Naukowe PWSZ im. Witelona w Legnicy” 2017, nr 22.
• Szuba M., Definicja dziecka na gruncie art. 304 5 Kodeksu pracy – na tle porównawczym, „Roczniki Administracji i Prawa” 2018, nr XVIII.
• Trela A., Prawo do wysłuchania, „Edukacja Prawnicza” 2010, nr 5.
• Wieleba I.A., Zatrudnienie dzieci w celu zarobkowym według polskiego prawa pracy, Lublin 2014.
• Zegadło R., Dziecko w postępowaniach sądowych i administracyjnych, „Rodzina i Prawo” 2011, nr 19.

Identifiers

ISSN

2082-1212