Leona Chwistka oscylacje artystyczne

• Authors: Mordka Artur

Title variants

EN

Leon Chwistek's artistic oscillations

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji Leona Chwistka oscylacji artystycznych. W pierwszej części artykułu wyjaśnię znaczenie tego pojęcia, a także omówię rodzaje oscylacji. Ponieważ to pojęcie nie ma ściśle artystycznego charakteru, podam racje jego zastosowania w analizie obrazu. W drugiej części przeprowadzę analizę oscylacji genetycznej. Jest to szczególny rodzaj oscylacji, który umożliwia widzenie w danym obrazie całkiem różnych przedmiotów. Wyłaniają się one z plam barwnych i mogą być identyfikowane przez odbiorcę na różne sposoby. W części trzeciej skupię się na oscylacji między własnościami tego samego przedmiotu.

EN

The aim of the article is to introduce Leon Chwistek’s concept of artistic oscillations (variations). The explanation of a notion of oscillation and their kinds will be presented in the first part of article. Because this notion is not artistic one in its strict sense I will provide reasons for applying it in the analysis of a painting. In the second part of article the genetic oscillation will be taken into consideration (a special kind of oscillation which allows noticing different objects in a given painting). They emerge from an artful blob of paint and can be identified by an addressee in different ways. In the third part I will focus on the oscillation between attributes of the same object.

Keywords

PL

Leon Chwistek; oscylacja; malarstwo; realność; przedmiot; forma

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Galicja. Studia i materiały
• Year: 2019
• Issue: 5: "Filozofia w Galicji II"
• Pages: 254-270

Dates

printed

2019-12-02

Contributors

author

Mordka Artur

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Chwistek L., Formizm (1919) [w:] tegoż, Wybór pism estetycznych, wprowadz., wybór i oprac. T. Kostyrko, Universitas, Kraków 2004.
• Chrobak K., Leon Chwistek. Artysta wielowymiarowy [w:] Leon Chwistek. Nowe kierunki w sztuce, red. K. Chrobak, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Kraków 2018.
• Chwistek L., Teatr przyszłości (1922) [w:] tegoż, Wybór pism estetycznych, wprowadz., wybór i oprac. T. Kostyrko, Universitas, Kraków 2004.
• Chwistek L., Tragedia naturalizmu [w:] tegoż, Wybór pism estetycznych, wprowadz., wybór i oprac. T. Kostyrko, Universitas, Kraków 2004.
• Chwistek L., Tragedia werbalnej metafizyki (Z powodu książki dra Ingardena Das literarische Kunstwerk) [w:] tegoż, Wybór pism estetycznych, wprowadz., wybór i oprac. T. Kostyrko, Universitas, Kraków 2004.
• Chwistek L., Wielość rzeczywistości (1921) [w:] tegoż, Wybór pism estetycznych, wprowadz., wybór i oprac. T. Kostyrko, Universitas, Kraków 2004.
• Chwistek L., Wielość rzeczywistości w sztuce (1918) [w:] tegoż, Wybór pism estetycznych, wprowadz., wybór i oprac. T. Kostyrko, Universitas, Kraków 2004. Ingarden R., O budowie obrazu [w:] tegoż, Studia z estetyki, t. 2, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958.
• Jadacki J.J., Leona Chwistka poglądy na sztukę, „Studia Estetyczne” 1973, t. X.
• Jadacki J.J., Ścisłe myślenie i wyobraźnia twórcza (O filozofii kultury Leona Chwistka), „Miesięcznik Literacki” 1973 (październik), nr 10 (86).
• Jakimowicz I., Witkacy. Chiwstek, Strzemiński, Myśli i obrazy, Wyd. Arkady, Warszawa 1978.
• Karpiński J., Kultura i wielość rzeczywistości, „Twórczość” 1975 (wrzesień), nr 9.
• Kostyrko T., Interpretacja koncepcji „Wielości rzeczywistości” Leona Chwistka, „Studia Metodologiczne” 1968, nr 4.
• Kostyrko T., Leon Chwistek jako filozof sztuki i uczestnik życia artystycznego [w:] L. Chwistek, Wybór pism estetycznych, wprowadz., wybór i oprac. T. Kostyrko, Universitas, Kraków 2004.
• Kostyrko T., Leona Chwistka filozofia sztuki, Instytut Kultury, Warszawa 1995.
• Kostyrko T., Poglądy estetyczne Leona Chwistka, „Studia Estetyczne” 1966, t. 3.
• Leonardo da Vinci, Traktat o malarstwie, przeł., wstępem i komentarzem opatrzyła M. Rzepińska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wyd. Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1961.
• Potocka M.A., Wielość Leona Chwistka – malarz, filozof, logik, pisarz, lewicowiec, mężczyzna [w:] Leon Chwistek. Nowe kierunki w sztuce, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Kraków 2018.
• Potocka M.A., Współczesne spojrzenia na poglądy Leona Chwistka na sztukę [w:] Leon Chwistek. Nowe kierunki w sztuce, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Kraków 2018.
• Słownik języka polskiego, t. 2: L–P, red. nauk. M. Szymczak, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
• Sylvester D., Rozmowy z Francisem Baconem. Brutalność faktu, przekł. M. Wasilewski, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 1997.
• Witkiewicz S.I., Krytyka teorii sztuki Leona Chwistka [w:] L. Chwistek, Wybór pism estetycznych, wprowadz., wybór i oprac. T. Kostyrko, Universitas, Kraków 2004.
• Woleński J., Leon Chwistek. Filozofia, logika, sztuka [w:] Leon Chwistek. Nowe kierunki w sztuce, red. K. Chrobak, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Kraków 2018.

Identifiers

DOI

10.15584/galisim.2019.5.17