СИСТЕМА СПЕЦИАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ ДЛЯ ДЕТЕЙ С СЕНСОРНЫМИ НАРУШЕНИЯМИ В УКРАИНЕ И ПОЛЬШЕ (XIX – НАЧАЛО XXI ВЕКА)

• Authors: Shevchenko Wladimir

Title variants

EN

FORMATION AND DEVELOPMENT OF EDUCATION FOR CHILDREN WITH SENSORY DISORDERS IN UKRAINE AND POLAND

PL

TWORZENIE I ROZWÓJ EDUKACJI DLA DZIECI Z ZABURZENIAMI CZUCIA NA UKRAINIE I W POLSCE

• Conference: Numer specjalny: Rola pedagogiki w rozwiązywaniu problemów współczesnego człowieka
• Languages of publication: RU

Abstracts

EN

In the article, the author analyzes the formation and development of the education system for children with sensory impairments. The author gives a concise comparative description of the development of the education system for children with hearing impairment and vision in Ukraine and Poland. In the article, the author draws attention to the fact that surdopedagogy in two countries originated at the beginning of the nineteenth century, and typhlopedagogy – in the second half of the nineteenth century. Both systems have gone a long way in their development: from the care of such children to an understanding of their training and education, from differentiation to integration and inclusion in the general environment, that is, inclusiveness. The author notes that in the nineteenth and early twentieth centuries, special educational institutions for hearing impaired and sighted children were not included in the state education system. Only at the beginning of the 20th century, the situation began to change gradually. Until the Second World War, the number of special educational institutions for hearing impaired and sighted children was insignificant. They could not cover all school-age children. In the second half of the twentieth century, the rapid development of special education began. She covered the training of all children with hearing and vision impairment. At the end of the twentieth – early XXI century, significant modernization of the education system for children with special needs began in Ukraine and Poland. It aims to democratize and improve its quality. This causes the need for the innovative development of all its parts. At the present stage, the process of integration/inclusion of people with hearing impairments and eyesight into the educational space takes place in order to ensure their maximum development and socialization.

PL

W artykule autor analizuje tworzenie i rozwój systemu edukacji dla dzieci z zaburzeniami czucia. Autor w zwięzły i porównawczy sposób opisuje rozwój systemu edukacji dzieci z wadą słuchu i wzroku na Ukrainie i w Polsce. Zwraca uwagę na fakt, że surdopedagogika w tych dwóch krajach powstała na początku XIX wieku, a tyflopedagogika – w drugiej połowie XIX wieku. Obydwa systemy przeszły długą drogę w swoim rozwoju: od opieki nad takimi dziećmi po zrozumienie ich specyficznych potrzeb, od różnicowania do integracji i włączenia w ogólne środowisko, to znaczy inkluzywności. Autor zauważa, że w XIX i na początku XX wieku specjalne placówki oświatowe dla dzieci niedosłyszących i niedowidzących nie były objęte systemem edukacji publicznej. Dopiero na początku XX wieku sytuacja zaczęła się stopniowo zmieniać. Do drugiej wojny światowej liczba specjalnych placówek oświatowych dla dzieci niedosłyszących i widzących była niewielka. Nie mogły one objąć swym oddziaływaniem wszystkich dzieci w wieku szkolnym. W drugiej połowie XX wieku rozpoczął się szybki rozwój edukacji specjalnej. W XXI wieku rozpoczęła się znacząca modernizacja systemu edukacji dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na Ukrainie i w Polsce. Ma ona na celu demokratyzację i poprawę jego jakości. Powoduje to konieczność innowacyjnego rozwoju wszystkich jego części. Na obecnym etapie następuje proces włączenia osób z uszkodzeniem słuchu i wzroku w przestrzeń edukacyjną w celu zapewnienia im maksymalnego rozwoju i socjalizacji.

Keywords

EN

children with sensory impairments,; children with hearing impairment,; children with visual impairment,; surdopedagogy,; tyflopedagogy,; reforming the education system

PL

dzieci z zaburzeniami czucia,; dzieci z wadą słuchu,; dzieci z zaburzeniami wzroku,; surdopedagogika,; tyflopedagogika,; reforma systemu edukacji

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika
• Year: 2018
• Issue: 18
• Pages: 167-175

Contributors

author

Shevchenko Wladimir

• National Academy of Educational Sciences of Ukraine in Kyiv

References

• Eckert, U. (2010). Początki kształcenia osób słabosłyszących w Polsce. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 1 (11).
• Kołodziejska, A. (2015). Surdopedagogika polska – oblicza przemian. Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 17.
• Kuczyńska-Kwapisz, J. (2008). Rozwoj tyflopedagogiki. W: J.J. Błeszyński, D. Baczała, J. Binnebesel (red.), Historyczne dyskursy nad pedagogiką specjalną – w ujęciu pedagogicznym. Łódź.
• Szczepankowski, B. (1996). Z historii polskiej surdopedagogiki – trudne początki. W: B. Szczepankowski, Zarys historii stowarzyszeń głuchoniemych 1876-1946. Warszawa.
• Zawadzka, P. (2011). Realizacja obowiązku szkolnego przez dzieci niewidome i słabowidzące z orzeczoną niepełnosprawnością. Szkoła Specjalna, 1.
• Клевака, Л.П. (2015). Історичні аспекти здійснення освіти дітей з особливими потребами в Україні /Актуальні проблеми навчання та виховання людей в інтегрованому освітньому середовищі у світлі реалізації Конвенції ООН про права інвалідів: тези доповідей ХV Міжнародної науково-практичної конференції (м. Київ – 18-19 листопада 2015 р.). Київ.
• Кравченко, І.В. (2016). Історико-педагогічні аспекти розвитку спеціальної освіти в Україні. Педагогічні Науки: Tеорія, Iсторія, Iнноваційні Tехнології, 1 (55).
• Сербалюк, Ю.В. (2014). Організація освіти сліпих дітей у ХІХ ст. Актуальні проблеми сучасних історико-педагогічних досліджень шкільної освіти: Зб. тез і анотованих матеріалів XIV Всеукраїнської історико-педагогічної науково-практичної конференції (м. Київ – 14 листопада 2014 р.). Київ.
• Сербалюк, Ю.В. (2015). Становлення спеціальної освіти для сліпих дітей в Україні в кінці ХІХ – на початку ХХ ст. Вип. 5.
• Таранченко, О.М. (2011). Освіта осіб з порушеннями слуху: розгортання та дифе-ренціювання системи. В: О.М. Таранченко. Дитина із сенсорними порушеннями: розвиток, навчання, виховання: зб. наук. праць. Київ.
• Таранченко, О.М. (2012). Спеціальна освіта осіб з порушеннями слуху: періоди розбудови. Дефектологія. Особлива Битина: Навчання Tа Виховання, 1.
• Федоренко, С.В. (2012). Становлення та розвиток вітчизняної тифлопедагогіки.Дсертація на здобуття наукового ступеня доктора педагогічних наук. Київ.
• Ярмаченко, М.Д. (1968). Виховання і навчання глухих дітей в УРСР. Рад. Школа.