Historyczne obiekty sportowe Warszawy jako walor turystyki współczesnej Część I: od średniowiecza do wybuchu II wojny światowej

• Authors: Pawlikowska-Piechotka Anna , Piechotka Maciej

Title variants

EN

Historical sports facilities of Warsaw as an asset for contemporary tourism Part I: from the Middle Ages until the outbreak of World War II

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Historia obiektów sportowych Warszawy jest wpisana w dzieje miasta i stanowi dokument jego dziedzictwa kulturowego. Od kilkuset lat rozwojowi poszczególnych dyscyplin sportu uprawianych w Warszawie towarzyszą inwestycje dla sportu, widoczna jest ewolucja budownictwa sportowego. Zatem historia warszawskiej architektury sportowej obejmuje okres około siedmiuset lat: od średniowiecza po czasy współczesne. Były to zarówno budowle wznoszone na potrzeby wielkich imprez sportowych, jakimi były tory wyścigowe i są współczesne stadiony, jak i obiekty sportowe towarzyszące oświacie czy codziennej rekreacji mieszkańców miasta. Zarówno te, które przetrwały do naszych czasów, jak i te już nieistniejące, są ważnym dokumentem historii miasta, symbolem jego tożsamości i mogą być podstawą rozwoju turystyki kulturowej w Warszawie, opartej o materialne (obiekty zachowane) i niematerialne (pamięć historyczna) walory.

EN

The history of Warsaw’s sports facilities is inscribed in the fortunes of the city and constitutes a document of its cultural heritage. For several hundred years, the development of individual sports disciplines practised in Warsaw has been accompanied by investments in sports. Also, the evolution of sports facilities construction is visible. Thus, the history of Warsaw sports architecture covers a period of about seven hundred years: from the Middle Ages to the present day. It consist of both buildings erected for the needs of great sports events, such as racetracks and modern stadiums, as well as sports facilities accompanying the education or everyday recreation of the city’s inhabitants. Both those facilities that have survived to our times, and those that no longer exist, are an important document of the city’s history, a symbol of its identity, and can constitute the foundation for the development of cultural tourism in Warsaw, based on tangible values (preserved objects) and intangible ones (historical memory).

Keywords

PL

Warszawa; obiekty sportowe; zabytki; turystyka kulturowa

EN

Warsaw; sports facilities; monuments; cultural tourism

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2020
• Issue: 34
• Pages: 85-114

Dates

published

2020

Contributors

author

Pawlikowska-Piechotka Anna

• Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

author

Piechotka Maciej

• Politechnika Warszawska

References

• Bogucka M., 1998, Dawna Polska. Narodziny, rozkwit, upadek, Wydawnictwo TRIO, Warszawa.
• Bogucka M., 2008, Kultura, naród, trwanie. Dzieje kultury polskiej od zarania do 1989 roku, Wydawnictwo TRIO, Warszawa.
• Drozdowski M., Zahorski A., 1981, Historia Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Fiszer K., 1909, Zarys organizacji polskich gimnastycznych Towarzystw sokolich. Zbiór ustaw sokolich, Związek polskich gimnastycznych Towarzystw sokolich we Lwowie, Lwów.
• Janiszewska A., 2012, Sport w przedwojennej Warszawie, Wydawnictwo Fundacji Ośrodek Karta, Warszawa.
• Kalinowski A., Ziemkiewicz T., 1935, Jak urządzać ślizgawki. Ślizgawki na stawach i boiskach, bieżnie do jazdy szybkiej, boiska hokejowe, Nakładem Koła Wychowawców Fizycznych w Warszawie, Warszawa.
• Karpowicz M., 1986, Sztuka Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Koch W., 1996, Style w architekturze, Wydawnictwo Bertelsmann, Warszawa.
• Kwiatkowski M., 1984, Architektura [w:] Dzieje Warszawy w latach 1526–1795, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Kwiatkowski M., 1986, Architektura w latach 1765–1830 [w:] Sztuka Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 188-232.
• Leśniakowska M., 2005, Architektura w Warszawie, Wydawnictwo PHS ARKADA, Warszawa.
• Lipoński W., 2012, Historia sportu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 1937, Publiczne Szkoły Powszechne Pierwszego Stopnia. Teren, budynki, sprzęty, MWRiOP, Skład Główny Nasza Księgarnia, S.A. Związku Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa.
• Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 1936, Gimnazja Ogólnokształcące. Teren, budynki, instalacje, meble, MWRiOP, Skład Główny Nasza Księgarnia, S.A. Związku Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa.
• Mórawski K., 1998, Informator „Warszawa”, Stołeczne Biuro Informacji i Promocji Turystycznej, Warszawa.
• Mórawski K., 2007, Bomba w górę – 160 lat wyścigów konnych w Warszawie, Wydano staraniem Muzeum na Woli, Warszawa.
• Norwerth E., 1930a, Centralny Instytut Wychowania Fizycznego na Bielanach w Warszawie, Architektura i Budownictwo, 11, s. 426-456.
• Norwerth E., 1930b, Budownictwo sportowe w Niemczech, Architektura i Budownictwo, 11, s. 443-444.
• Nowakowski T., 1933, Geneza budownictwa sportowego w Polsce, Architektura i Budownictwo, 4, s. 352-357.
• Olszewski A.K., 1986, Architektura, malarstwo, rzeźba [w:] Sztuka Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 382-466.
• Ordyłowski M., 1997, Szkice z dziejów kultury fizycznej, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.
• Osmólski W., Jeziorkowski H., 1928, Budowa terenów i urządzeń sportowych, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa.
• Pawlikowska-Piechotka A., 2014, Europejskie tradycje rekreacji w mieście, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, Warszawa.
• Pawlikowska-Piechotka A., Piechotka M., 2017, Dzieje obiektów sportowych w Europie, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, Warszawa.
• Pawlikowska-Piechotka A., 2019, Jubileusz 90-lecia Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, MAZOWSZE Studia Regionalne, 31, s. 173-184; DOI: 10.21858/MSR.31.08.
• Pawłowski T., Zieliński J., 2008, Żoliborz – przewodnik historyczny, Wydawnictwo Rosner i Wspólnicy, Warszawa.
• Tarasewicz K., 1998, Narodziny tenisa [w:] Tenis Polski ma 100 lat, PSTT, Warszawa.
• Tarasewicz K., 2005, Cały wiek w Warszawie, Wydawnictwo Veda, Warszawa.
• Tuszyński B., 1986, 100 lat Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów, Kolarstwa Polskiego, Wydawnictwo Okolicznościowe Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów, Warszawa.
• Tyrmand L., 1999, Dziennik 1954. Wersja oryginalna, Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Watkin D., 2005, A History of Western Architecture, Laurence King Publishing, London.
• Zięcikowski A.E., 1912, Najnowszy Ilustrowany Przewodnik po Warszawie i Okolicach, Skład Główny Gebethnera i Wolffa, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.21858/msr.34.04