Performance and Participatory Art

• Authors: Sztabińska Paulina

Title variants

PL

Performans a sztuka partycypacyjna

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The relationship between participatory art and performance is complex. On the one hand, their affinity is recognized, because in both cases we are dealing with emphasizing the role of action, but on the other, this action is understood differently. If the first aspect is taken into account, in museum or gallery press releases the manifestations of participatory art are referred to as “performances” – sometimes accompanied by an adjective. The aim of the article is to take a closer look at this issue. The discussion begins by highlighting the fact that happenings (especially European) from the 1960s are more often considered as a reference point for participatory art than performance art. Claire Bishop points to the conscious socio-political criticism of the consumer society that appears in happenings. The author of the article argues that the structure of these activities may also be an argument. When discussing the rules of public participation in happenings and performance art, she cites Erika Fischer-Lichte’s views that in the latter case a “feedback loop” should be created between the performer and the audience. Such a loop is not formed in the case of happenings and cannot be shaped in participatory art, where the artist is only one of the people participating in the action. The article examines examples of characteristic works based on the principle of participation: Rirkit Tiravanija, Tania Bruguera and Paweł Althamer. In none of them did the artist occupy a distinguished position, she/he did not affect the way the participants behaved, and she/he only created an opportunity for a community. In the first case, its formation was completely free, in the second – there were forms of pressure release from it, in the third – there was encouragement. Nowhere, however, did the artist define the rules of action, did not determine the stake, did not set goals. At the same time, while making the participants the creators of the course of the action, the question “What for?” remains important in participatory art, which lends it a political character.

PL

Związki sztuki partycypacyjnej z performansem są złożone. Z jednej strony dostrzegane jest ich powinowactwo, gdyż w jednym i drugim przypadku mamy do czynienia z podkreśleniem roli działania, z drugiej jednak strony akcyjność ta jest inaczej pojmowana. Wzięcie pod uwagę pierwszego aspektu powoduje, że w informacjach prasowych muzealnych lub galeryjnych przejawy sztuki partycypacyjnej określane są jako “performansy” – czasami z dodaniem jakiegoś przymiotnika. Celem artykułu jest nieco dokładniejsze przyjrzenie się temu zagadnieniu. Rozważania rozpoczyna zwrócenie uwagi na fakt, że jako punkt odniesienia dla sztuki partycypacjnej częściej bierze się pod uwagę happeningi (zwłaszcza europejskie) z lat sześćdziesiątych, niż sztukę performans. Jako powód Claire Bishop wskazuje występującą w happeningach świadomą społeczno-polityczną krytykę społeczeństwa konsumpcyjnego. Autorka artykułu dowodzi, że argumentem może być także struktura tych działań. Omawiając zasady udziału publiczności w happeningach i sztuce performance odwołuje się do poglądów Eriki Fischer-Lichte zakładającej powstawanie w drugim przypadku “pętli feedbacku” łączącej performera i widzów. Pętla taka nie powstaje w przypadku happeningów i nie może ukształtować się w sztuce partycypacyjnej, gdzie artysta jest tylko jedną z osób uczestniczących w działaniu. W artykule rozważone zostają przykłady charakterystycznych dzieł opartych na zasadzie partycypacji: Rirkita Tiravaniji, Tanii Bruguery i Pawła Althamera. W żadnym z nich artysta nie zajmował wyróżnionej pozycji, nie wpływał na sposoby zachowania się uczestników, a stwarzał tylko szansę powstania wspólnoty. W pierwszym przypadku jej kształtowanie się było całkowicie swobodne, w drugim pojawiały się formy presji, nacisku i uwalniania od niego, w trzecim występowała zachęta. Nigdzie jednak artysta nie określał zasad działania, nie podawał stawki, nie wyznaczał celów. Jednocześnie zaś, przy uczynieniu uczestników twórcami przebiegu akcji, w sztuce partycypacyjnej istotne pozostaje pytanie “po co?”, które nadaje jej charakter polityczny.

Keywords

EN

happening; happening; Nicolas Bourriaud; performance art; Nicolas Bourriaud; Claire Bishop; Erika Fisher-Lichte

PL

sztuka partycypacyjna; Nicolas Bourriaud; performance art; Nicolas Bourriaud; Claire Bishop; Erika Fisher-Lichte

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Art Inquiry. Recherches sur les arts
• Year: 2018
• Volume: XX (XXIX)
• Pages: 185-201

Contributors

author

Sztabińska Paulina

• Katedra Historii Sztuki, Uniwersytet Łódzki

References

• Bishop Claire (2006) Participation. Documents of Contemporary Art, London – Cambridge, Mass.: Whitechapel and The MIT Press.
• Bishop Claire (2012) Antagonism and Relational Aesthetics, [in:] Theory in Contemporary Art since 1985, ed. Z. Kocur i Simon Leung, Malden-Oxford-Chichester: Wiley-Blackwell.
• Bishop Claire (2012) Artificial Hells Participatory Art and the Politics of Spectatorship, London, Ney York: Verso.
• Bourriaud Nicolas (2001) Public Relations. Interview with Bennett Simpson, “Artforum”, April, http://web.mit.edu/allanmc/www/simpson1.pdf
• Bourriaud Nicolas (2002) Relational Aesthetics, transl. Simon Pleasance and Fronza Woods with M. Copeland, Dijon: Les presses du réel.
• Debord Guy (1994) The Society of the Spectacle, transl. D. Nicholson-Smith, New York: Zone Books.
• Dempsey Amy (2002) An Encyclopaedic Guide to Modern Art. Styles, Schools and Movements, London: Thames &Hudson.
• Encyclopdia of Aesthetics (2014) Kelly Michael Editor-in-Chief, Oxford University Press, (http://arts.berkeley.edu/wp-content/uploads/2015/03/Participatory_Art-Finkelpearl-Encyclopedia_Aesthetics.pdf)
• Erbel Joanna, Żakowska Marta (2012) Sztuka w przestrzeni publicznej, [in:] Partycypacja. Przewodnik
• Krytyki Politycznej, ed., J. Erbel, P. Sadura, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, p. 254–273).
• Fischer-Lichte Erika (2008) The Transformative Power of Performance: A New Aesthetic, S. I. Jain, London and New York: Routledge.
• Kester Grant H. (2004) Converation Pieces: Community and Communication in Modern Art, Berkeley: University of Kalifornia Press.
• Lebel Jean-Jacques (1965) A Point of View on Happenings from Paris, September: Paris
• Lebel Jean-Jacques (1988) Retour d’exil. Peintures, dessins, collages 1954–1988 exposition catalogue Galerie 1900–2000, Paris.
• Michalska Dorota, Etos partycypacji. Paweł Althamer i prawo Innego, malakulturawspolczesna.org/2014/02/27/dorota-michalska-etos-partycypacji-pawel-althamer-i-prawo-innego/ (3 June 2018).
• Pawłowski Tadeusz (1984) Introvert-Subjectivist Performance Versus Extrovert-Objectivist Happening, in: 1979–1983. Five Years Performance-Art in Lyon, [in:] Comportement Environment Performance, ed. H. Besacier, M. Verdier Lyon.
• Pawłowski Tadeusz (1988) Happening, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
• Pelzer Gerrit (1984) Questions Relating to Performance, in: 1979-1983. Five Years Performance-Art in Lyon, [in:] Comportement Environment Performance, ed. H. Besacier, M. Verdier, Lyon.
• Sienkiewicz Karol (2017) Patriota wszechświata. O Pawle Althamerze, Wydawnictwo Karakter, Kraków – Warszawa: Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
• www.taniabraguera.com/cms/478-0-Tatlins+Whisper+5.htm