Zastosowanie analizy semantycznej w interpretacji Mt 6,22-23

• Authors: Wielgut Franciszek

Title variants

EN

Application of semantic analysis to interpret on Matt 6:22-23

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Fragment Jezusowego Kazania na górze o oku i świetle (Mt 6,22-23) sprawia egzegetom niemałe trudności z interpretacją. Większość z nich odnosi się do różnych tradycji biblijnych i pozabiblijnych, które stanowią podstawowy kontekst dla badanego fragmentu. Niniejszy artykuł sięga do interpretacji powiedzenia Jezusa metodą naturalnego metajęzyka semantycznego, opracowaną przez Annę Wierzbicką, profesor językoznawstwa. Głównymi kryteriami wyznaczającymi analizę tekstu są kryteria głębi i spójności. Badanie obejmuje kontekst całości Pisma Świętego, niektóre dokumenty nauczycielskie Kościoła, odwołujące się do omawianej tematyki biblijnej, jak również zagadnienia filozofii języka. Przez to pozwala ono dotrzeć do kilku prostych, zrozumiałych dla ludzi wszystkich kultur i języków stwierdzeń, wyrażających sedno słów Jezusa, oraz trzech uniwersalnych pojęć: prawdy, dobra i zła, stanowiących fundament nauczania Jezusa o naturalnym świetle.

EN

A fragment of Sermon on the Mount about the eye and the light (Matt 6:22-23) makes exegetists difficult to interpret. Most of them refer to different biblical and extra biblical traditions, which are the basic context for the passage. This article refers to the interpretation of Jesus’ saying by the Natural Semantic Metalanguage method, developed by Anna Wierzbicka, professor of linguistics. The main criteria for text analysis are: the criterion of depth and the criterion of coherence. The text analysis includes the context of the Bible as a whole, some of the Church’s documents, which references to discussed biblical subject, and also language philosophy issues. In that one allows to reach a few propositions, which are simple, transparent for people of all cultures and languages, expressing the essence of Jesus’ words, and the three universal notions of truth, good and evil that underlie Jesus’ teaching of natural light.

Keywords

PL

metafora oka i światła; metafora światła i ciemności; pojęcia uniwersalne; prawo moralne; prawda; dobro; zło; naturalny metajęzyk semantyczny; analiza semantyczna

EN

metaphor of the eye and light; metaphor of light and darkness; universal concepts; moral law; truth; good; evil; Natural Semantic Metalanguage; semantic analysis

• Publisher: Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
• Journal: Sympozjum
• Year: 2017
• Issue: 2(33)
• Pages: 173-191

Dates

published

2017-12-01

Contributors

author

Wielgut Franciszek

• Katolicki Uniwersytet Lubelski w Lublinie

References

• II Sobór Watykański, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, Rzym 1965.
• Allison D., The Eye is the Lamp of the Body (Matthew 6.22-23=Luke 11.34-36), „New Testament Studies” 1(33) (1987), s. 61-83.
• Anderson W. T. (red.), Truth About the Truth: De-confusing and Re-constructing the Postmodern World (New Consciousness Reader), New York 1995.
• Betz H., The Sermon on the mount: A commentary on the Sermon on the mount, including the Sermon on the plain (Matthew 5:3-7:27 and Luke 6:20-49), Minneapolis 1995.
• Davies W., Allison D., The Gospel According to Saint Matthew: Volume I, Introduction and Commentary on Matthew I-VII, Edinburgh 1988.
• Gargano I., Lectio divina do Ewangelii św. Mateusza (2), Kraków 2014.
• Griffin D., Smith H., Primordial truth and postmodern theology, Albany N.Y. 1989.
• Hauck R., Like a Gleaming Flash – Mt 6,22-23; Lk 11,34-36 and the Divine Sense in Origen, „Anglican Theological Review” 4(88) (2006), s. 557-573.
• Jan Paweł II, Encyklika Veritatis splendor, Rzym 1993.
• Lachs S., A Rabbinic Commentary on the New Testament: The Gospels of Matthew, Mark, and Luke, Hoboken NJ 1987.
• Lambrecht J., The Sermon on the Mount: Proclamation and Exhortation, Wilmington DE 1985.
• Luz U., Koester H., Matthew: A commentary, Minneapolis 1989.
• Malbon E. S., McKnight E. V. (red.), The New Literary Criticism and the New Testament, Sheffield 1994.
• Meier J., Matthew, Collegeville MN 1980.
• Paciorek A., Ewangelia według świętego Mateusza rozdziały 1-13: Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2005.
• Paciorek A., Q – Ewangelia Galilejska, Lublin 2001.
• Rorty R., Contingency, irony, and solidarity, Cambridge, New York, Port Chester, Melbourne, Sydney 1989.
• Smith H., Postmodernism and the World’s Religions, w: W. T. Anderson (red.), Truth About the Truth. De-confusing and Re-constructing the Postmodern World (New Consciousness Reader), New York 1995, s. 204-214.
• Strecker G., Die Bergpredigt: Ein exegetischer Kommentar, Göttingen 1984.
• Szymik S., Mateuszowa metaforyka światła (Mt 4,15-16; 5,14-16; 6,22-23), „Collectanea Theologica” 4(75) (2005), s. 35-47.
• Szymik S., Matthew’s Theology of Light (Matt 4,15-16. 5,14-16. 6,22-23), „Roczniki Biblijne” 1(56) (2009), s. 21-34.
• Szymik S., Problem polemiki antyepikurejskiej w pismach Nowego Testamentu, Lublin 2003.
• Tolstoy L., A confession, The gospel in brief, and What I believe, London 1958.
• Turan S., A Neglected Rabbinic Parallel to the Sermon on the Mount (Matthew 6:22-23; Luke 11:34-36), „Journal of Biblical Literature” 1(127) (2008), s. 81-93.
• Via D., Matthew’s Dark Light and the Human Condition, w: E. S. Malbon & E. V. McKnight (red.), The New Literary Criticism and the New Testament, Sheffield 1994, s. 348-366.
• Viljoen F., A contextualised reading of Matthew 6:22-23: ‘Your eye is the lamp of your body’, „HTS Teologiese Studies / Theological Studies” 1(65) (2009), s. 166-170.
• Wierzbicka A., What Did Jesus Mean? Explaining the Sermon on the Mount and the Parables in Simple and Universal Human Concepts, Oxford 2001.
• Zöckler T., „Light within the human person: A Comparison of Matthew 6:22-23 and Gospel of Thomas 24”, „Journal of Biblical Literature” 3(120) (2001), s. 487-499.