Relikty nowożytnego kompleksu młyńskiego w Raduszynie, gm. Murowana Goślina, pow. poznański

• Authors: Andrzej Kowalczyk , Dariusz Paprocki

Title variants

EN

Relics of a modern times mill complex in Raduszyn, Murowana Goślina commune, Poznań county

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W trakcie nadzoru archeologicznego związanego z przebudową drogi – ulicy Raduszyńskiej wraz z mostem na Trojance w miejscowości Raduszyn, gm. Murowana Goślina, pow. poznański w 2011 r. odkryto relikty nowożytnego drewnianego kompleksu młyńskiego na niewielkiej rzece będącej prawobrzeżnym dopływem Warty o długości około 20 km. Obszar inwestycji znajduje się na północno-zachodnim brzegu Jeziora Raduszyńskiego oraz w dolinie przepływającej przez zbiornik Trojanki (ryc. 1). Droga częściowo zlokalizowana jest na terasie jeziornej, lekko nachylonej w kierunku osi brzegu akwenu. W trakcie rozbierania starego mostu oraz prac pod nowy odkryto drewniane elementy konstrukcyjne, które pozwoliły na wydzielenie reliktów 3 budowli (ryc. 2). Zarejestrowano ponad 214 drewnianych elementów konstrukcyjnych, głównie z drewna dębowego i sosnowego. Z 8 egzemplarzy pobrano próbki do badań dendrochronologicznych. W wyniku pomiarów określono daty ścięcia drzew sosnowych na lata po 1575 r. i na 1854 r. Natomiast drzew dębowych na ok. 1612 r., po 1647 r. i po 1670 r. W południowozachodniej części wykopu i południowozachodnim brzegu Trojanki zarejestrowano naroże podwaliny budynku, być może młyna (?). Wszystkie elementy wykonano z drewna sosnowego. Niestety niemożliwe było określenie wielkości budynku, którego relikty należy datować na 2 poł. XVI w. W środkowej części wykopu, na obydwu brzegach Trojanki w poprzek jej nurtu, pod starym betonowym mostem, zarejestrowano elementy przepustu wodnego i mostu wykonane z drewna sosnowego i dębowego. Zarejestrowany w Raduszynie kompleks młyński z XVI-XVII w. dostarczył ciekawych informacji o budownictwie drewnianych przepustów wodnych w okresie nowożytnym. Wyeksplorowane zabytki o chronologii od średniowiecza po czasy współczesne pośrednio świadczą o atrakcyjności tego miejsca na przestrzeni wieków. Pozwalają przynajmniej w niewielkim stopniu „poznać” życie dawnych, bezimiennych mieszkańców Raduszyna.

EN

During the archaeological supervision conducted in 2011 on the reconstruction of Raduszyńska street and its bridge in Raduszyn village, there were discovered relics of a modern period, wooden mill complex on a small river – the Trojanka which is ca 20 km-long right-bank tributary of the Warta river. The investment area was located at the northwest bank of Lake Raduszyńskie and in the valley of the Trojanka river, flowing through the lake (Fig. 1). The road is partially located on the lake terrace, slightly leaning towards the lake’s banks axle. During the deconstruction of the old bridge and conducting the works in the ground for the new bridge wooden construction elements were discovered. Those elements let distinguish the relics of three constructions (Fig. 2). More than 214 wooden construction elements were registered, mainly made of oak and pine wood. Samples for dendrochronological examination were taken from eight elements. According to the measurements the dates of cutting of the pines were after 1575 and 1854. The dates of cutting of the oaks were ca year 1612, after 1647 and after 1670. In the south-west part of the trench and at the south-west bank of the Trojanka there were registered the corner of the foundations of a building, probably a mill. All of the elements were made of pine wood. Unfortunately, it was impossible to define the size of the building whose relics should be dated on the 2nd half of the 16th century. In the mid part of the trench, on both banks of the Trojanka river, crosswise the river’s stream, under old concrete bridge, elements of a water culvert and a bridge made of oak and pine wood were registered. The mill complex of 16th-17th century discovered in Raduszyn gave interesting information on the way of constructing wooden water culverts in modern period. Explored antiques of chronology from medieval to modern period indirectly evidence the attractiveness of this place through the ages. They let us know the life of past citizens of Raduszyn at least on a small scale.

Keywords

PL

Raduszyn, Goślinka, Trojanka, nowożytny młyn, kompleks młyński, przepust wodny, grobla, umocnienia brzegów Jeziora Raduszyńskiego

EN

Raduszyn, Goślinka, Trojanka, modern mill, mill complex, water culvert, dike, reinforcements of Lake Raduszyńskie banks

• Publisher: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Oddział w Poznaniu
• Journal: Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne
• Year: 2012
• Volume: 13
• Pages: 153-160

Dates

published

2012

Contributors

author

Andrzej Kowalczyk

• Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Dziekanowice 32, 62-261 Lednogóra, Poland

author

Dariusz Paprocki

• Izba Regionalna Ziemi Goślińskiej, Plac Powstańców Wielkopolskich 9, 62-095 Murowana Goślina, Poland