„Bo cygan jest u nich czemś niższem od człowieka”. Literacki obraz Cyganów w Oksanie Marii Sadowskiej

• Authors: Mielczarek Kinga

Title variants

EN

„Because Gypsy for them is something less than a man”. Literary image of Gypsies in Oksana by Maria Sadowska („Sär o Rrom si lenqe vareso kutedër desär jekh manuś”, Literarno tasvir pal-e Rroma dr-i Oksana katar i Maria Sadowska)

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The aim of this article is to show gypsy Oksana – the character created by Maria Sadowska (1835?–1892; the pen name – Zbigniew) in the relationship with the social environment, thus in the literary portraits of daughters and mistresses. Ina forgotten novel Oksana Sadowska raises a problem of stereotypes about Gypsies. Sadowska is the author of humorous sketches, novels of manners, realistic and fantasy novels, which ironically and humorously present the contemporary social roles. The literary voice of Sadowska can thus be seen as an attempt to express the cultural distinctiveness of Gypsies in the literature of the mid-nineteenth century.

Keywords

EN

Roma and Sinti; literature; Maria Sadowska; Oksana; Zbigniew; stereotypes; literary portrait of Roma; social roles

• Publisher: Muzeum Okregowe w Tarnowie, Tarnow, Poland; www.muzeum.tarnow.pl
• Journal: Studia Romologica
• Year: 2016
• Volume: 9
• Pages: 237-251

Dates

published

2016

Contributors

author

Mielczarek Kinga

• Zespol Szkol Ogolnoksztalcacych nr 2, ul. Mickiewicza 32, 76-200 Slupsk

References

• „Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi”, Piotr Chmielowski (red.), 1869, t. 4.
• CYGANIK J., Obraz literacki cyganów w „Chacie za wsią” Józefa Ignacego Kraszewskiego a rzeczywistość Romów na terenach kresów wschodnich w pierwszej połowie XIX wieku, „Bibliotekarz Podlaski”, 2012, nr 25.
• FICOWSKI J., Cygan [w:] J. BACHÓRZ, A. KOWALCZYKOWA (red.), Słownik Literatury Polskiej XIX wieku, Ossolineum, Wrocław 1991.
• FICOWSKI J., Cyganie w Polsce, Tower Press, Gdańsk 2000.
• GANCARZ N., Półprawdy o Cyganach, stereotypach, nieporozumieniach i przetrwaniu, „Studia Romologica”, 2014, nr 7.
• GOMULICKI J. W., Dokumentacja „Ostatniego romansu” Norwida. Listy Marii Sadowskiej, „Pamiętnik Literacki”, 1983, z. 4.
• IHNATOWICZ E., O „Chacie za wsią” Kraszewskiego, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza”, 1988, R. XXI.
• KRASNOWOLSKI A., Cyganie/Romowie w Polsce i w Europie: wybrane problemy historii i współczesności, http://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/5/plik/ot-603.pdf [dostęp: 28.10.2016].
• KRASZEWSKI J. I., Chata za wsią, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1971.
• NOWICKI W., Przegląd piśmienniczy, „Tygodnik Ilustrowany”, 1869, nr 102.
• OGONOWSKA A., Inni jako szansa i wyzwanie: casus społeczności romskiej [w:] P. BOREK (red.), Studia o Romach w Polsce i w Europie, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Kraków 2013.
• POŁOMSKI Ł., Wizerunek Cygana w polskojęzycznej prasie galicyjskiej i międzywojennej, „Studia Romologica”, 2012, nr 5.
• SOBIESKA A., Dzieci Hagar, Oficyna 21, Warszawa 2015.
• SERWATOWSKI W., O narodowościach w Galicyi a w szczególności o Cyganach, „Przegląd Poznański”, 1851, t. 13.
• SKRZYPCZAK-SIKORA I., Miejsce dziecka w świecie romskim [w:] P. BOREK (red.), Zapomniani sąsiedzi. Studia o Romach w Polsce i w Europie, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Kraków 2011.
• WEIGL B., MALISZKIEWICZ B., Inni to także my. Mniejszości narodowe w Polsce: Białorusini, Cyganie, Litwini, Niemcy, Ukraińcy, Żydzi, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1998.
• WENERSKA W., Magiczny aspekt kobiecości. Wizerunki wiedźm w wybranych utworach Józefa Ignacego Kraszewskiego [w:] T. BUDREWICZ, E. IHNATOWICZ i in. (red.), Kraszewski. poeta i światy, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2012.
• ZBIGNIEW [SADOWSKA M.], Oksana, „Gazeta Polska”, 1868, nr 136, 138, 139, 146, 147, 167, 183, 184.