Czy i jak definiować życie?

• Authors: Kuźnicki Leszek

Title variants

EN

Whether and How to Define Life?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Biologia jest nauką o życiu. Określenie to, zwięzłe i najczęściej stosowane, zadowala prawie wszystkich. Zupełnie inaczej ma się sprawa, kiedy pada pytanie „Co to jest życie?”. Wówczas okazuje się, że nie można wskazać ani jednej właściwości, której obecność lub brak jednoznacznie rozdzielałaby „żywe” od „nieżywego”. Autor przedstawia źródła tych trudności a następnie przedstawia własną próbę rozwiązania problemu definicji życia — odwołującą się do idei poziomów organizacji biologicznej. Jego zdaniem, dla scharakteryzowania zjawisk, które są przedmiotem badań biologii powinniśmy posługiwać się nie jednym pojęciem życia (lub żywego organizmu), lecz trzema pojęciami: zorganizowanej materii biologicznej (dla poziomu molekularnego i subkomórkowego), organizmu żywego (dla poziomu osobnika) i życia (dla sfery zjawisk rozgrywających się na płaszczyźnie populacyjno-gatunkowej i biocenotycznej).

EN

Biology is a science on life. This definition, concise and most commonly used, is satisfactory for almost everybody. It is otherwise when one asks: What is life? Then it appears that no one feature can be indicated which distinguishes “the living” from “the non-living.” The author presents the sources of these difficulties and then gives his own attempt to solve the problem of definition of live—which is based on the idea of levels of the biological organization. In author’s view, to characterise the objects of research in biology we should apply not one concept of life (or of living organism) but three concepts: of organized biological matter (for the molecular and sub-cellular levels), of living organism (for the level of the specimen), and of life (for the sphere of phenomena which occur on the population-species-biocenotic level).

Keywords

PL

definiowanie życia; organizm żywy; zorganizowana materia biologiczna

EN

definition of life; living organism; organized biological matter

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne
• Year: 2019
• Volume: 7/2
• Pages: 19-27

Contributors

author

Kuźnicki Leszek

• Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN