Nadzieja podstawowa a reakcje przystosowawcze i satysfakcja z życia u osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego

• Authors: Stanisława Byra

Title variants

EN

Basic hope versus adaptation responses and life satisfaction in people with spinal cord injuries

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Nabycie urazu rdzenia kręgowego zaliczane jest do najbardziej traumatycznych, wstrząsowych zdarzeń radykalnie przeobrażających dotychczasowe życie jednostki. Proces przystosowywania się do życia z trwałymi ograniczeniami jest ściśle powiązany z wartościowaniem własnego życia i odczuwanym z niego zadowoleniem. Wśród czynników (zasobów) oddziałujących na psychospołeczne przystosowanie osób z urazem rdzenia znajduje się nadzieja, której przypisywane są wielopłaszczyznowe funkcje adaptacyjne. Celem pracy jest przeanalizowanie nasilenia reakcji przystosowawczych i satysfakcji z życia u osób z długotrwałym urazem rdzenia kręgowego zróżnicowanych ze względu na poziom nadziei podstawowej. Uzyskane rezultaty wskazują, że badanych różniących się poziomem nadziei podstawowej charakteryzuje zróżnicowane nasilenie ujawnianych reakcji przystosowawczych i satysfakcji z życia. Osoby z wysokim poziomem nadziei podstawowej cechuje przede wszystkim wyższe natężenie akceptacji posiadanej niepełnosprawności, któremu towarzyszy silniejsze zaprzeczanie wynikającym z niej ograniczeniom.

EN

Sustaining a spinal cord injury is ranked among the most traumatic, shock events that radically change an individual’s current life. The process of adaptation to living with permanent limitations is closely linked with evaluating one’s life and with the satisfaction felt from one’s life. Among the factors (resources) that have an impact on the psychosocial adaptation of people with spinal cord injuries is included hope, to which multidimensional adaptation functions are attributed. The paper aims to analyze the strength of adaptation responses and life satisfaction in people with persistent spinal cord injuries who differ in terms of the basic hope level. The findings show that the participants who differ as to the basic hope level are marked by a different strength of adaptation responses and life satisfaction. The participants with a high level of basic hope are characterized above all by greater acceptance of their disability which is accompanied by a stronger denial of the limitations resulting from their disability.

Keywords

PL

przystosowanie; satysfakcja z życia; nadzieja podstawowa; osoby z urazem; rdzenia kręgowego

EN

adaptation; life satisfaction; basic hope; people with spinal cord injuries

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Year: 2015
• Issue: 3(29)
• Pages: 53-68

Contributors

author

Stanisława Byra

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul. Narutowicza 12, 20-004 Lublin; tel. + 48 81 5376307

References

• Antonovsky, A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Baker, R.N., Kendall, M.D., Amsters, D.I., Pershouse, K.J., Haines, T.P., Kuipers, P. (2009). The relationship between quality of life and disability across the lifespan for people with spinal cord injury. Spinal Cord, 47, 149–155.
• Byra, S. (2008). H. Livneha i R. Antonaka koncepcja adaptacji do życia z niepełnosprawnością. Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 4, 3–21.
• Byra, S. (2012). Przystosowanie do życia z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą. Struktura i uwarunkowania. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Charlifue, S., Gerhart, K. (2004). Changing psychosocial morbidity in people aging with spinal cord injury. NeuroRehabilitation, 19, 15–23.
• Charlifue, S., Lammertse, D.P., Adkins, R.H. (2004). Aging with spinal cord injury: Changes in selected health indices and life satisfaction. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 85, 1848–1853.
• Chase, B.W., Cornille, T.A., English, R.W. (2000). Life satisfaction among persons with spinal cord injuries. Journal of Rehabilitation, 66, 14–20.
• Dijkers, P.J. (2005). Quality of life in individuals with spinal cord injury: A review of conceptualization, measurement, and research findings. Journal of Rehabilitation Research and Development, 42, 87–110.
• Dorsett, P. (2010). The importance of hope in coping with severe acquired disability. Australian Social Work, 63, 83–102.
• Dunn, D.S., Dougherty, S.B. (2005). Prospects for a positive psychology of rehabilitation. Rehabilitation Psychology, 50, 305–311.
• Elfström, M.L., Ryden, A., Kreuter, M., Taft, C., Sullivan, M. (2005). Relations between coping strategies and health-related quality of life in patients with spinal cord lesion. Journal of Rehabilitation Medicine, 37, 9–16.
• Elliott, T.R., Witty, T.E., Herrick, S.M., Hoffman, J.T. (1991). Negotiating reality after physical loss: Hope, depression and disability. Journal of Personality and Social Psychology, 61, 608–613.
• Eriksson, M., Lindström, B. (2007). Antonovsky’s sense of coherence scale and its relation with quality of life: A systematic review. Journal of Epidemiology and Community Health, 61, 938–944.
• Folkman, S. (2010). Stress, coping, and hope. Psycho-Oncology, 19, 901–908.
• Hammell, K.W. (2007). Quality of life after spinal cord injury: A meta-synthesis of qualitative findings. Spinal Cord, 45, 124–139.
• Hobfoll, S.E. (2002). Social and psychological resources and adaptation. Review of General Psychology, 6, 307–324.
• Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiarowe w psychologii i promocji zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
• Kennedy, P., Evans, M., Sandhu, N. (2009). Psychological adjustment to spinal cord injury: The contribution of coping, hope and cognitive appraisals. Psychology, Health and Medicine, 14, 17–33.
• Kennedy, P., Lude, P., Elfström, M.L., Smithson, E. (2010). Sense of coherence and psychological outcomes in people with spinal cord injury: Appraisals and behavioural responses. British Journal of Health Psychology, 15, 611–621.
• Kirenko, J. (1991). Psychospołeczne przystosowanie osób z paraplegią. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Kirenko, J. (1995). Niektóre uwarunkowania psychospołecznego funkcjonowania osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Kirenko, J. (2007). Indywidualna i społeczna percepcja niepełnosprawności. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Kortte, K.B., Gilbert, M., Gorman, P., Wegener, S.T. (2010). Positive psychological variables in the prediction of life satisfaction after spinal cord injury. Rehabilitation Psychology, 55, 40–47.
• Krause, J.S., Bozard, J.L. (2012). Natural course of life changes after cord injury: A 35-year longitudinal study. Spinal Cord, 50, 227–231.
• Livneh, H. (2001). Psychosocial adaptation to chronic illness and disability: A conceptual framework. Rehabilitation Counseling Bulletin, 44, 151–160.
• Livneh, H., Antonak, R.F. (1997). Psychosocial adaptation to chronic illness and disability. Gaithersburg: Aspen Publishers.
• Lohne, V., Severinsson, E. (2006). The power of hope: Patients’ experiences of hope a year after acute spinal cord injury. Journal of Clinical Nursing, 15, 315–323.
• Lucke, K.T., Coccia, H., Goode, J.S., Lucke, J.F. (2004). Quality of life in spinal cord injured individuals and their caregivers during the initial 6 months following rehabilitation. Quality of Life Research, 13, 97–110.
• Lustig, D.C. (2005). The adjustment process for individuals with spinal cord injury: Effect of perceived premorbid sense of coherence. Rehabilitation Counseling Bulletin, 48, 146–156.
• Post, M.W.M., van Leeuwen, C.M.C. (2012). Psychosocial issues in spinal cord injury: A review. Spinal Cord, 50, 1–8.
• Post, M.W.M., van Dijk, A.J., Van Asbeck, F.W.A., Schrijvers, A.J.P. (1998). Life satisfaction of persons with spinal cord injury compared to a population group. Scandinavian Journal of Rehabilitation Medicine, 30, 23–30.
• Riggins, M.S., Kankipati, P., Oyster, M.L., Cooper, R.A., Boninger, M.L. (2011). The relationship between quality of life and change in mobility 1 year postinjury in individuals with spinal cord injury. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 92, 1027–1033.
• Trzebińska, E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: WAiP.
• Trzebiński, J., Zięba, M. (2003a). Nadzieja, strata i rozwój. Psychologia Jakości Życia, 2, 5–33.
• Trzebiński, J., Zięba, M. (2003b). Kwestionariusz Nadziei Podstawowej – BHI-12. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
• Van Koppenhagen, C.F., Post, M.W.M., van den Woude, L.H., de Witte, L.P., van Asbeck, F.W., de Groot, S., van den Heuvel, W., Lindeman, E. (2008). Changes and determinants of life satisfaction after spinal cord injury: A cohort study in The Netherlands. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 89, 1733–1740.
• Van Leeuwen, C.M.C., Post, M.W.M., van Asbeck, F.W.A., Bongers-Janssen, H.M.H., van der Woude, L.H.V., de Groot, S., Lindeman, E. (2012). Life satisfaction in people with spinal cord injury during the first five years after discharge from inpatient rehabilitation. Disability and Rehabilitation, 34, 76–83.

Identifiers

DOI

DOI: 10.5604/17345537.1177795