Otoczenie zewnętrzne muzeum: przykład Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie

• Authors: Iryna Manczak

Title variants

EN

External Environment of Museum: Case of Museum of Contemporary Art in Krakow

RU

Внешняя среда музея: пример Музея современного искусства MOCAK в Кракове

• Languages of publication: PL EN RU

Abstracts

PL

W artykule podjęto próbę wskazania podmiotów tworzących otoczenie zewnętrzne muzeum. Punktem odniesienia dla podjętych rozważań jest działalność Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie. Jako narzędzie badawcze wykorzystano desk research, penetrując wybrane dane wtórne, zgromadzone przez analizowaną instytucję kultury. W celu realizacji problemu badawczego przeprowadzono krytyczną analizę literatury przedmiotu. Pozwoliło to ustosunkować się do takiej kategorii pojęciowej, jak publiczne muzeum sztuki współczesnej oraz wyróżnić podmioty tworzące jego otoczenie zewnętrzne. Ostatnia część artykułu dotyczy MOCAK-u. Wyszczególniono w niej kluczowe podmioty otoczenia zewnętrznego niniejszego muzeum sztuki współczesnej. Na kanwie przeprowadzonej dyskusji uznano, iż podmioty te w znacznym stopniu oddziałują na program wydarzeń, jak również sposoby realizacji działalności statutowej MOCAK-u.

EN

This article attempts to identify the entities constituting the external environment of a museum. The reference point for the undertaken deliberations was the activity of the MOCAK Museum of Contemporary Art in Krakow. The tool of choice was desk research, involving penetration of the selected secondary data gathered by the analysing this cultural institution. In order to implement the research problem, a critical analysis of the subject literature was conducted. As a result, this allowed the author to respond the conceptual category that is a public contemporary art museum and to distinguish those entities that make up its external environment. The last part of the article concerns MOCAK. It details the key players in the external environment of the museum of contemporary art. On the basis of conducted deliberations, it was decided that these entities significantly affect the programme of events and implementation of MOCAK’s statutory activities.

RU

В статье предприняли попытку указать субъекты, создающие внешнюю среду музея. Основу для рассуждений представляет собой деятельность Музея современного искусства MOCAK в Кракове. В качестве исследовательского инструмента использовали кабинетное изучение (англ. desk research), сделав обзор вторичных данных накопленных анализируемым культурным заведением. Для реализации исследовательской проблемы провели критический анализ литературы по предмету. Это позволило отнестись к такой категории понятий как публичный музей современного искусства, а также выделить субъекты, создающие его внешнюю среду. Последняя часть статьи касается MOCAK. В ней выделили основные субъекты внешней среды музея современного искусства. На основе проведенной дискуссии признали, что эти субъекты в значительной мере воздействуют на программу событий, а также способы осуществления уставной деятельности MOCAK.

Keywords

PL

muzeum publiczne; otoczenie zewnętrzne muzeum; teoria interesariuszy; sztuka współczesna; MOCAK

EN

public museum; external environment of museum stakeholder theory; contemporary art; MOCAK

RU

публичный музей; внешняя среда музея; теория стейкхолдеров; современное искусство; MOCAK

• Publisher: Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur
• Journal: Handel Wewnętrzny
• Year: 2016
• Issue: 6 (365)
• Pages: 146-162

Contributors

author

Iryna Manczak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Barańska K. (2013), Muzeum w sieci znaczeń. Zarządzanie z perspektywy nauk humanistycznych, Attyka, Kraków.
• Bednarek, M. (2004), Deutsche Emailwarenfabrik Oskara Schindlera w Krakowie w latach 1939-1945, „Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa”, nr 22.
• Bonnell J., Simon R. I. (2007),‘Difficult’ exhibitions and intimate encounters, “Museum and Society”, No. 5(2).
• Borusiewicz M. (2012), Nauka czy rozrywka? Nowa muzeologia w europejskich definicjach muzeum, Universitas, Kraków.
• Clair J. (2009), Kryzys muzeów. Globalizacja kultury, Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk.
• Datko A., Necel R. (2011), Nowoczesna instytucja kultury. Raport z badań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
• Dąbrowska M. (2013), Instytucje sztuki współczesnej w Polsce i we Francji. Analiza porównawcza studiów przypadku, Księgarnia Akademicka, Kraków.
• Fanpages Trends 08.2015 (2015), http://www.sotrender.pl/trends/facebook/reports/201508 [dostęp: 15.09.2015].
• Folga-Januszewska D. (2008), Muzea w Polsce. Stan, zachodzące zmiany i kierunki rozwoju muzeów w Europie oraz rekomendacje dla muzeów polskich, Raport opracowany na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, jako jeden z Raportów o Stanie Kultury. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa.
• Folga-Januszewska D. (2010), Ekonomia muzeum – pojęcie szerokie, (w:) Folga-Januszewska D., Gutowski B. (red.), Ekonomia muzeum, Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa.
• Fołta M. (2013), Mieszkańcy miasta – GENERACJA X czy klasa kreatywna?, „Pracownia Kultury”, nr 4, http://www.laboratoriumkultury.us.edu.pl/?p=25535 [dostęp: 23.07.2015].
• Freemann R.E. (2004), The stakeholder approach revisited, “Zeitschrift für Wirtschafts- und Unternehmensethik“, No. 5(3).
• Gaweł Ł. (2011), Muzeum w przestrzeni publicznej. Przyczynek do praktyki zarządzania instytucjami kultury, „Zarządzanie Publiczne”, nr 3(15).
• Golat R. (2005), Nowe zasady działalności muzealnej w kontekście zadań samorządu terytorialnego (praktyczny komentarz do ustawy o muzeach), „Muzealnictwo”, nr 46.
• Jagodzińska K. (2013), Charakterystyka działalności kulturalnej w Polsce po transformacji ustrojowej, (w:) Hauser J., Karwińska A., Purchla J. (red.), Kultura i rozwój, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
• Jagodzińska K. (2014), Czas muzeów w Europie Środkowej. Muzea i centra sztuki wystawienniczej (1989-2014), Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
• Jońca M. (2010), Tabu w polskiej sztuce nowoczesnej a prawo. Próba syntezy, (w:) Tarasiuk E.L., Piotrowski J.P., Sienkiewicz J.W., Zawadzka-Kowalska E. (red.), Labor omnia vincit. Studia z zakresu muzealnictwa, turystyki, sztuki i ochrony zabytków, Wydawnictwo ALMAMER, Warszawa.
• Jurkowska-Zeidler A. M. (2008), Gospodarka finansowa muzeów jako jednostek sektora finansów publicznych, (w:) Włodarski J., Zeidler K. (red.), Prawo muzeów, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Kahmi M.M. (2012), Understanding contemporary art, http://www.aristos.org/aris-12/contemporaryart.htm [dostęp: 27.07.2015].
• Kasperska E. (2015), Muzea jako produkt turystyczny. Implikacje wynikające z integracji Polski z Unią Europejską, „Handel Wewnętrzny”, nr 5(358).
• Kłosiewicz O. (2015), Polska sztuka współczesna przełomu XX i XXI wieku, Wydawnictwo RM, Warszawa.
• Kotler Ph., Lee N. (2008), Marketing w sektorze publicznym. Mapa drogowa wyższej efektywności, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Kowalik W., Matlak M., Nowak A., Noworól K., Noworól Z. (2011), Kultura lokalnie. Między uczestnictwem w kulturze a partycypacją w zarządzaniu, Małopolski Instytut Kultury, Kraków.
• Kożuch B. (2004), Zarządzanie publiczne. W teorii i praktyce polskich organizacji, Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa.
• Koźmiński A.K., Jemielniak D. (2008), Zarządzanie od podstaw, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Krajewski M. (2011), Instytucje kultury a uczestnicy kultury. Nowe relacje, (w:) Śliwa M. (red.), Strategia dla kultury. Kultura dla rozwoju, Małopolski Instytut Kultury, Kraków.
• Lorentz S. (1999), Filozofia muzeów. Czy należy spalić Luwr?, (w:) Rottermund A., Folga-Januszewska D., Micke-Broniarek E. (red.), Przeszłość przyszłości… księga pamiątkowa ku czci profesora Stanisława Lorentza w setną rocznicę urodzin, Zamek Królewski, Warszawa.
• Manczak I. (2015), Kreowanie sieci współpracy przez instytucje muzealne, (w:) Kurowska-Pysz J., Wróblewski Ł (red.), Wybrane problemy zarządzania i marketingu w instytucjach kultury, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza.
• Matt G. (2006), Muzeum jako przedsiębiorstwo. Łatwo i przystępnie o zarządzaniu instytucją kultury, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• McCall V., Gray C. (2014), Museums and the ‘new museology’: theory, practice and organizational change, “Museum Management and Curatorship”, Vol. 29, No. 1.
• Mencarelli R., Marteaux S., Puhl M. (2010), Museums, consumers, and on – site expierences, “Marketing Intelligence & Planning”, Vol. 28, No. 3.
• Miles S. (2012), Stakeholder: essentially contested or just confused, “Journal of Business Ethics”, Vol. 108, Iss. 3.
• MOCAK 2010-2012. Raport z działalności Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (2013), MOCAK, Kraków.
• Narodowy Program Kultury „Znaki Czasu” na lata 2004-2013 (2004), Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa,
• Piotrowski P. (2011), Muzeum krytyczne, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
• Raport z działalności Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK (2014), MOCAK, Kraków.
• Raport o Stanie Miasta 2011 (2012), Urząd Miasta Krakowa, Kraków.
• Raport o Stanie Miasta 2012 (2013), Urząd Miasta Krakowa, Kraków
• Raport o Stanie Miasta 2013 (2014), Urząd Miasta Krakowa, Kraków.
• Salwiński J. (2011), Wokół ulicy Lipowej, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków.
• Stoner J.A.F., Freeman R.E., Gilbert D.R.G. (2011), Kierowanie, PWE, Warszawa.
• Suchowian J. (2011), Problemy finansowania instytucji kultury w Polsce na przykładzie teatru im. St. I. Witkiewicza w Zakopanem, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 640, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 38.
• Święch J. (2014), Uwagi na marginesie ankiety: Polskie muzeum etnograficzne w XXI wieku, w czasopiśmie „Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej”, „Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej”, nr 1.
• Tołysz A. (2013), Nowoczesna kolekcja? „Muzeum autorskie” jako przykład strategii gromadzenia sztuki, „Muzealnictwo”, nr 54.
• Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2012 r. poz. 406, z 2014 r. poz. 423, z 2015 r. poz. 337).
• Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 2012 r. poz. 987).
• Waltoś S. (2009). Kodeks etyki ICOM dla muzeów, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Wytrążek W. (2011), Podstawowe pojęcia teorii organizacji i zarządzania w instytucjach publicznych, (w:) Kawalec P., Wodzisz R., Lipski P. (red.), Podstawy naukoznawstwa, tom 2, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Zalasińska K. (2013a), Muzeum publiczne. Studium administracyjnoprawne, LexisNexis, Warszawa.
• Zalasińska K. (2013b), Kodeks etyki dla muzeów jako ogólnie przyjęte normy etyki zawodowej – głos w dyskusji, „Muzealnictwo”, nr 54.