Rozumienie humoru przez osoby starsze i jego poznawcze uwarunkowania

• Authors: Daniluk Beata , Borkowska Aneta

Title variants

EN

Humor appreciation in elderly people and its cognitive determinants

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie zdolnością rozumienia humoru przez osoby z różnych grup wiekowych. Wciąż niewiele jest danych dotyczących tego, w jaki sposób starzenie się wpływa na percepcję treści humorystycznych. Literatura wskazuje, że osoby starsze wykazują wzrastające trudności w rozumieniu żartów. Celem podjętych badań była analiza porównawcza poziomu rozumienia treści humorystycznych przez osoby w okresie wczesnej i późnej starości oraz ustalenie jego uwarunkowań. W badaniach uczestniczyło 109 osób z fizjologicznym starzeniem, podzielonych na dwie grupy wiekowe: grupa < 70 roku życia oraz grupa ≥ 71. Zastosowano wywiad, Krótką Skalę Oceny Stanu Umysłowego oraz Baterię Testów do Badania Funkcji Językowych i Komunikacyjnych Prawej Półkuli Mózgu. W Teście Humoru starsi seniorzy udzielili istotnie mniej poprawnych odpowiedzi niż młodsi. Kobiety wskazywały więcej prawidłowych odpowiedzi i mniej odpowiedzi absurdalnych niż mężczyźni. Istotnymi predyktorami umiejętności tworzenia humoru w starości są ogólny stan funkcji umysłowych i wyższe wykształcenie. Wyniki Testu Humoru korelowały z wynikami Krótkiej Skali Oceny Stanu Umysłowego, a także z rezultatami większości testów baterii. Zdolność rozumienia treści humorystycznych wydaje się uzależniona od wieku, płci, a także od poziomu funkcji językowych, myślenia pojęciowego, wrażliwości na elementy prozodyczne czy zdolności dyskursywnych. Wyniki potwierdzają pogarszanie się wraz z wiekiem procesów istotnie angażujących obszary prawej półkuli mózgu.

EN

Recent years have witnessed a growing interest in humor appreciation exhibited by people from various age groups. There are still few data on how aging affects the perception of humorous contents. The literature suggests that elderly people exhibit increasing difficulties in understanding jokes. The aim of the study was to analyze and compare the level of humorous content comprehension in people in early and late old age and to identify its determinants. The participants were 109 individuals with physiological aging, divided into two age groups: group < 70 y.o. and group ≥ 71 y.o. We used interview, Mini-Mental State Examination, and the Right Hemisphere Language Battery. In the Verbal Humor Appreciation test, older seniors gave significantly fewer correct answers than younger seniors. Women indicated more correct answers and fewer absurd ones than men. The ability to produce humor in old age is significantly predicted by the general state of mental functions and higher education. The scores on Verbal Humor Appreciation correlated with scores in Mini-Mental State Examination and with scores in the remaining tests on the RHLB battery. The ability to appreciate humorous contents appears to be dependent on age, gender, and the level of linguistic functions, conceptual thinking, sensitivity to prosodic elements, and discursive abilities. The results confirm the deterioration of processes significantly involving the right hemisphere with age.

Keywords

PL

starzenie się; funkcjonowanie poznawcze; humor; komunikacja; prawa półkula; mózgu

EN

aging; cognitive functioning; humor; communication; right hemisphere

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Psychologiczne
• Year: 2017
• Volume: 20
• Issue: 3
• Pages: 619-660

Contributors

author

Daniluk Beata

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Klinicznej i Neuropsychologii

author

Borkowska Aneta

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Klinicznej i Neuropsychologii

Identifiers

DOI

10.18290/rpsych.2017.20.3-1pl

DOI

10.18290/rpsych.2017.20.3-1en