Kto jedzie na gapę? Napięcie aksjologiczne pomiędzy solidaryzmem a neoliberalizmem w Unii Europejskiej doby kryzysu

• Authors: Lewandowski Wojciech

Title variants

EN

Who is taking a free ride? Axiological tension between solidarity and neoliberalism in the European Union in a time of crisis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kryzys ekonomiczny z 2008 r. obnażył słabości ekonomiczne państw członkowskich Unii Europejskiej. Wpłynął także na postrzeganie wartości łączących państwa i społeczeństwa Wspólnoty. Celem niniejszego artykułu jest analiza napięcia aksjologicznego pomiędzy solidaryzmem a neoliberalizmem, którego istnienie unaocznił kryzys ekonomiczny. Różne perspektywy aksjologiczne oparte na wspomnianych ideologiach prezentują beneficjentów i ponoszących koszty kryzysu jako „pasażerów na gapę”. Filozoficzna refleksja nad uwarunkowaniami oraz potencjalnymi możliwościami przezwyciężenia tego napięcia jest o tyle istotna, że jego trwanie może ograniczać realizację procesów integracyjnych.

EN

The economic crisis of 2008 made economic weaknesses of the member states of the European Union evident. It also impacted the perception of values which hold its states and societies together. It is the aim of this paper to analyse the axological tension between solidarity and neoliberalism surfaced by the economic crisis. Different axiological perspectives based on the two ideologies present beneficiaries and cost bearers of the crisis as free riders. A philosophical reflection on the background and opportunities of overcoming this tension is important as its continuation may limit the integrative processes.

Keywords

PL

pasażer na gapę; neoliberalizm; solidaryzm; Unia Europejska; prekariat; wartości europejskie

EN

free rider; neoliberalism; solidarity; European Union; precariat; European values

• Publisher: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2015
• Issue: 2(36)
• Pages: 58-69

Dates

published

2015

Contributors

author

Lewandowski Wojciech

• Instytut Europeistyki, WDiNP, Uniwersytet Warszawski

References

• BAUMAN Zygmunt (2011), O pokoleniu wyrzutków, http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/BaumanOpokoleniuwyrzutkow/menuid-1.html (24.10.2014).
• BENDYK Edwin (2004), Antymatrix. Człowiek w labiryncie sieci, Warszawa.
• BUBA-BRAUN Aleksandra (2014), Fikcyjna twarz rewolucji, „Palimpsest. Czasopismo socjologiczne”, nr 6.
• BUNDA Martyna (2015), Zdradzeni przez system, „Polityka”, nr 5.
• DUMÉNIL Gérard, LÉVY Dominique (2009), Neoliberalna (kontr-)rewolucja, w: Alfredo Saad-Filho, Deborah Johnston (red.), Neoliberalizm przed trybunałem, Warszawa.
• ESPINOSA Emilio Lamo de (2005), A Difference that Makes a Difference? The US and Europe on Values and Culture, Real Instituto Elcano Working Paper, No. 16.
• KLIMCZAK Łukasz (2013), Neoliberalizm i keynesizm w polityce gospodarczej: lekcje z kryzysu, „Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy”, z. 30.
• KOHN Oliver (2013), Guy Fawkes in the 21st Century. A Contribution to the Political Iconography of Revolt, „Image [&] Narrative”, Vol. 14, No. 1.
• LIBERSKA Barbara (2002, red.), Globalizacja. Mechanizmy i wyzwania, Warszawa.
• MILIOS John (2009), Integracja europejska jako narzędzie hegemonii neoliberalizmu, w: Alfredo Saad-Filho, Deborah Johnston (red.), Neoliberalizm przed trybunałem, Warszawa.
• MOORE Alan (scen.), LLOYD David (rys.) (2014), V jak Vendetta, Warszawa.
• OLSON Moncure (2006), Dobra publiczne i problem „pasażera na gapę”, w: Aleksandra Jasińska-Kania i in. (wybór i oprac.), Współczesne teorie socjologiczne, t. 1, Warszawa.
• PIETRAŚ Marek (2002, red.), Oblicza procesów globalizacji, Lublin.
• PIKETTY Thomas (2014), Krótka historia nierówności, „Krytyka polityczna”, nr 39.
• RIFKIN Jeremy (2005), Europejskie marzenie. Jak europejska wizja przyszłości zaćmiewa American Dream, Warszawa.
• SAAD-FILHO Alfredo, JOHNSTON Deborah (2009, red.), Neoliberalizm przed trybunałem, Warszawa.
• STANDING Guy (2014), Prekariat. Nowa, niebezpieczna klasa, Warszawa.
• JM (2012), The Values of Europe: family, work, society, politics and religion, „Vista. Quarterly bulletin of research-based information on mission in Europe”, Issue 8, https://europeanmission.files.wordpress.com/2012/03/vista-issue-8-jan-2012.pdf (26.09.2014).
• TOPOROWSKI Jan (2009), Neoliberalizm: wschodnioeuropejskie przedmurze, w: Alfredo Saad-Filho, Deborah Johnston (red.), Neoliberalizm przed trybunałem, Warszawa.
• TUE, Traktat o Unii Europejskiej (Wersja skonsolidowana), Dz. Urz. UE C 83 z 30.03.2010.
• WILK Janina (2009), Fundamentalne wartości Europy a aksjologia Unii Europejskiej, w: Janina Wilk, Barbara Walczak, Elementy aksjologii Unii Europejskiej, Kraków.
• ŻAKOWSKI Jacek (2014), Słowo wstępne. Wszyscy będziemy prekariuszami, w: Guy Standing, Prekariat. Nowa, niebezpieczna klasa, Warszawa.