Proces transformacji w doświadczeniach biograficznych

• Authors: Kaja Kaźmierska

Title variants

EN

The Process of Transformation in Biographical Experiences

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wśród wielu opublikowanych badań, społecznych diagnoz i refleksji teoretycznych dotyczących procesu transformacji w Polsce znaleźć można przede wszystkim rozważania dotyczące zmiany ujmowanej z perspektywy makrospołecznej w różnych jej aspektach. Ważnym uzupełnieniem takiego ujęcia badawczego i teoretycznego jest podejście biograficzne ukazujące, jak w doświadczeniu jednostek perspektywa przeszłości, rozumianej umownie/historycznie jako czas sprzed transformacji w 1989 roku, łączy się z perspektywą współczesności, czyli czasu przemian. Pokazanie transformacji przez pryzmat doświadczeń biograficznych, czyli aktorów społecznych, którzy jednocześnie stali się podmiotami, jak i przedmiotami owej zmiany, to jest współtworzyli proces przemian, jednocześnie mu podlegając, daje możliwość wielowymiarowego uchwycenia tego procesu. Artykuł przedstawia zatem korzyści badawczo-teoretyczne perspektywy biograficznej, zawiera krótki komentarz metodologiczny oraz przedstawia jeden z aktualnie realizowanych projektów poświęconych biograficznemu doświadczeniu transformacji.

EN

The majority of empirical researches, diagnoses, and theoretical analyses regarding Poland’s transformation are constructed from the perspective of macro sociological approach. Biographical research can be treated as an important supplement of this perspective since biographical analysis serves to reconstruct collective processes, to grasp the mutual influence of individual experiences and macro socio-cultural processes of collective change and transition. The article presents main analytical and theoretical advantages of biographical approach in this respect, contains a brief methodological note, as well as characterizes one of the on-going projects based on the biographical experience of transformation.

Keywords

PL

biografia; narracja; transformacja; metoda biograficzna; doświadczenia biograficzne

EN

Biography; Narration; Transformation; Biographical Research; Biographical Experiences

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2016
• Volume: 12
• Issue: 2
• Pages: 6-16

Contributors

author

Kaja Kaźmierska

• Uniwersytet Łódzki

References

• Domański Henryk (2000) Hierarchie i bariery społeczne w Polsce w latach 90. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Spraw Publicznych.
• Domański Henryk (2002) Polska klasa średnia. Wrocław: Wydawnictwo Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wydawnictwo Wrocławskie.
• Domański Henryk (2005) Polska. Jedna czy wiele? Warszawa: Wydawnictwo Trio.
• Domański Henryk, red. (2008) Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Gardawski Juliusz (2001) Powracająca klasa: sektor prywatny w III Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Gardawski Juliusz, red. (2009) Polacy pracujący a kryzys fordyzmu. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
• Gdula Maciej, Sadura Przemysław, red. (2012) Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Glaser Barney G., Strauss Anselm (1967) Discovery of Grounded Theory. Chicago: Aldine.
• Grupińska Anka, Wawrzyniak Joanna (2011) Buntownicy. Polskie lata 70. i 80. Warszawa: Świat Książki.
• Helling Ingeborg K. (1990) Metoda badań biograficznych [w:] Włodarek Jan, Ziółkowski Marek, red., Metoda biograficzna w socjologii. Warszawa, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 13–37.
• Jarosz Maria (2005) Wygrani i przegrani polskiej transformacji. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Naukowa.
• Kaźmierska Kaja, Fritz Schütze (2013) Wykorzystanie autobiograficznego wywiadu narracyjnego w badaniach nad konstruowaniem obrazu przeszłości w biografii. Na przykładzie socjologicznego porównania narracji na temat życia w PRL-u i NRD. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9, nr 4, s. 122–139 [dostęp 20.03.2016 ]. Dostępny w Internecie: ‹www. przegladsocjologiijakosciowej.org›.
• Kondratowicz Ewa (2001) Szminka na sztandarze: Kobiety Solidarności 1980–1989. Warszawa: Sic!.
• Kowalik Tadeusz (2009) www.POLSKATRANSFORMACJA.pl. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie.
• Mannheim Karl (1952) The Problem of Generations Essays on the Sociology of Knowledge. London: Routledge.
• Mannheim Karl (1992–1993) Problem pokoleń. „Colloquia Communia”, no. 1/12, s. 136–169.
• Marody Mirosława, Giza-Poleszczuk Anna (2004) Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
• Mucha Janusz, Keen Mike F., red. (2006) Autobiografie czasu transformacji. Warszawa: IFiS PAN.
• Sadura Przemysław (2012) Szkoła i nierówności społeczne. Diagnoza nierówności edukacyjnych w polskiej szkole i propozycje dla progresywnej polityki. Warszawa: Fundacja Amicus Europae.
• Schütz Alfred (1985) Światły obywatel. Esej o społecznym zróżnicowaniu wiedzy. „Literatura na Świecie”, nr 2, s. 269–284.
• Schütze Fritz (2012) Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne [w:] Kaja Kaźmierska, red., Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos, s. 141–278.
• Świda-Zięba Hanna (1995) Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych. Warszawa: Zakład Moralności i Aksjologii Ogólnej, Instytut Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski.
• Świda-Zięba Hanna (2011) Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
• Torańska Teresa (1994) My. Warszawa: Most.
• Torańska Teresa (2004) Oni. Warszawa: Iskry.
• Torańska Teresa (2006) Byli. Warszawa: Świat Książki.