Kultura energetyczna krajów Unii Europejskiej

• Authors: Paweł Frączek , Agnieszka Majka

Title variants

EN

Energy Culture of the European Union Countries

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem opracowania była analiza odrębności kultury energetycznej krajów UE oraz czynników, które decydują o ukształtowaniu się różnic. W tym celu dokonano identyfikacji kultury energetycznej krajów UE na podstawie zastosowanych metod analizy statystycznej. Analizę tę oparto na 17 cechach diagnostycznych opisujących kulturę energetyczną poszczególnych krajów unijnych. W opracowaniu do wyznaczenia grup krajów o zbliżonej kulturze energetycznej użyto: wskaźnika energochłonności gospodarki wyrażonego w jednostkach energii na jednostkę PKB, wskaźnika intensywności emisji gazów cieplarnianych wyrażonego ilością emisji CO2 przypadającą na jednego mieszkańca, struktury zużycia źródeł energii pierwotnej (6 zmiennych), struktury zużycia źródeł energii finalnej (7 zmiennych), wskaźnika sprawności przetwarzania energii pierwotnej w energię finalną oraz wskaźnika przetwarzania energii finalnej w usługi. Grupowania krajów o zbliżonej kulturze energetycznej dokonano opierając się na dwóch wy-branych metodach analizy skupień: hierarchicznej metodzie aglomeracji Warda oraz grupowaniu metodą k-średnich. Podstawą grupowania były szczegółowe dane statystyczne charakteryzujące odrębność polityki energetycznej poszczególnych krajów unijnych. W wyniku przeprowadzonej analizy wyodrębniono dziewięć grup (skupień) krajów UE o zbliżonej kulturze energetycznej. Analiza odrębności kultury energetycznej krajów UE-28 umożliwiła ich pogrupowanie. Dla przeprowadzenia analizy odrębności poszczególnych kultur energetycznych wskazano na zasadnicze cechy polityki energetycznej prowadzonej w poszczególnych grupach krajów unijnych oraz na wybrane czynniki decydujące o ukształtowaniu się tam określonej kultury energetycznej. W opracowaniu wskazano także na znaczne różnice bilansów energetycznych poszczególnych krajów unijnych.

EN

The aim of the paper was to analyze the distinctiveness of energy culture of the EU countries and the factors that shape these differences. For this purpose an identification of energy culture of EU countries was made based upon the methods of statistical analysis. This analysis was based on 17 diagnostic features that describe the culture of energy in particular EU countries. In order to determine the groups of countries with similar culture of energy the following indices were applied: energy intensity index expressed in energy units per GDP unit, the rate of greenhouse gas emissions intensity expressed by the amount of CO2 emissions per one inhabitant, the structure of consumption of primary energy sources (6 variables), the consumption structure of final energy resources (7 variables), the efficiency ratio of primary energy conversion into the final energy and the ratio of final energy conversion into services. Grouping of countries with similar culture of energy was based on two selected methods of cluster analysis: the Ward’s hierarchical agglomeration method and clustering by k-means. The basis for grouping were detailed statistical data characterizing distinct national energy policy of the EU countries. The analysis distinguished nine groups (clusters) of EU countries with similar culture of energy. The analysis of the cultural energy distinctiveness of EU-28 countries allowed to group them. For the analysis of the energy distinctiveness of the different energy cultures there were indicated the essential characteristics of energy policy implemented in the individual EU countries and groups on some factors for shaping the energy of a particular culture there. The study also identified significant differences of energy balances of individual EU countries.

Keywords

PL

kultury energetyczne; rynek energii; zmiany w polityce energetycznej; metody statystyczne; metody grupowania

EN

energy cultures; energy market; changes to energy policy; statistical methods; classification methods

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2015
• Issue: 43
• Pages: 215-225

Contributors

author

Paweł Frączek

• Zakład Ekonomiki Inwestycji i Zarządzania Strategicznego Uniwersytet Rzeszowski

author

Agnieszka Majka

• Katedra Metod Ilościowych i Informatyki Gospodarczej Uniwersytet Rzeszowski

References

• Ang B.W., 2006, Monitoring changes in economy-wide energy efficiency, From energy-GDP ratio to composite efficiency index, Energy Policy, t. 34, doi:10.1016/j.enpol.2005.11.011
• Bevernage E. (http), Energy culture. Low hanging fruit for business?, www.stanford.edu.
• BP, 2014, BP energy statistics.
• DEA, 2012, Energy policy in Denmark, www.ens.dk.
• Espensen A., Kohopaa A., Pierre I., Solberg I., 2014, Nordic Tax Report 2013. Electricity sector.
• EU, 2014, EU energy and transport in figures. Statistical pocketbook, Directorate-General for Energy and Transport.
• Frączek P., 2014, Kultura energetyczna krajów nordyckich, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 39.
• Frączek P., 2015, The modernization of the energy sector in Denmark, “Archives of Mining Sciences”, vol. 60, http://dx.doi.org/10.1515/amsc-2015-0026
• Grabiński T., Sokołowski A., 1984, Z badań nad efektywnością wybranych procedur taksonomicznych, ZN AE w Krakowie (181).
• Jaremczuk K., Mazurkiewicz A., Molter A., 2014, Cultural determinants of attitudes toward career, “Management”, vol. 18, no. 1, Faculty of Economics and Management Press, Zielona Góra.
• Klevas V., Minkstimas R., 2004, The guidelines for state policy of energy efficiency in Lithuania, Energy Policy, t. 32, http://dx.doi.org/10.1016/S0301-4215(02)00293-8
• Kumanowski M., 1998, Problemy porównawcze związane z międzynarodowymi analizami porównawczymi energochłonności gospodarki narodowej, „Polityka Energe-tyczna”, t. 1, z. 1–2.
• Kuntsi-Reunanen E., 2007, A comparison of Latin America energy-related CO2 emissions from 1970 to 2001, “Energy Policy”, t. 35.
• Łucki Z., Frączek P., 2012, Modernizacja sektora energii [w:] Gospodarka Polski 1990–2011: transformacja, modernizacja, droga do spójności społeczno-ekonomicznej. Droga do spójności społeczno-ekonomicznej, red. M.G. Woźniak, t. 2, PWN, Warszawa.
• Łucki Z., Misiak W., 2010, Energetyka a społeczeństwo. Aspekty socjologiczne, PWN, Warszawa.
• Lund H., 2000, Choice awareness, the development of technological and institutional choice in the public debate of Danish energy planning, “Journal of Environmental Policy and Planning”, t. 2.
• Majka A., 2014, Zróżnicowanie atrakcyjności inwestycyjnej powiatów województwa podkarpackiego, Prace naukowe UE we Wrocławiu (315) „Integracja i kryzysy na lokalnych i globalnych rynkach we współczesnym świecie”, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław.
• Nowak E., 1990, Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych, PWE, Warszawa.
• Pettersson M., Ek K., Soderholm K., Soderholm P., 2010, Wind power planning and permitting: Comparative perspectives from the Nordic countries, “Renewable and Sustainable Energy Reviews”, nr 14, http://dx.doi.org/10.1016/j.rser.2010.07.008.
• Rosen M.A., 2004, Energy consideration in design for environment, appropriate energy selection and energy efficiency, International Journal of Green Energy, t. 1, DOI:
• 10.1081/GE-120027882.
• Rószkiewicz M., 2002, Metody ilościowe w badaniach marketingowych, PWN, Warsza-wa.
• Stanisz A., 2007, Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, t. 3: Analizy wielowymiarowe, StatSoft, Kraków.
• Stephenson J., Barton B., Carrington G., Gnoth D., Lawson R., Thorsnes P., 2010, Energy cultures: A framework for understanding energy behaviors, “Energy Policy”, nr 38, http://dx.doi.org/10.1016/j.enpol.2010.05.069.