PL
Celem niniejszego wprowadzenia do numeru specjalnego „Studiów Socjologicznych"" poświęconego socjologii cyfrowej jest zarysowanie głównych problemów teoretycznych, metodologicznych i epistemologicznych tej dynamicznie rozwijającej się subdyscypliny. Socjologia cyfrowa została ujęta jako dyscyplina emergentna, funkcjonująca na przecięciu rozproszonych tradycji badawczych i dyscyplinarny „kłopotliwy suplement"" - obiekt graniczny, który kwestionuje tradycyjne podziały między teorią społeczną, technologią i metodą. Wskazujemy na pluralizm podejść ontologicznych, epistemologicznych i metodologicznych w obrębie socjologii cyfrowej, analizując napięcia między nurtami komputacyjnymi a krytycznymi oraz rosnące znaczenie podejść mieszanych. Argumentujemy, że cyfrowość nie tylko zmienia przedmiot badań, ale wymusza także redefinicję podstawowych pojęć socjologicznych, takich jak interakcja, sprawczość czy wiedza społeczna. Podejmujemy również problem etyko-onto-epistemologicznych konsekwencji socjologii cyfrowej, związanych z odpowiedzialnością za światy społeczne powoływane do istnienia przez badania. W podsumowaniu prezentujemy teksty zamieszczone w numerze, które podejmują tę refleksję w różnych kontekstach empirycznych i paradygmatach teoretycznych.
EN
The introduction outlines key theoretical, methodological, and epistemological chal- lenges in digital sociology, a rapidly evolving subdiscipline. We present digital sociology as emerging at the intersection of diverse research traditions: a “troublesome supplement” that challenges boundaries between social theory, technology, and method. The article highlights the ontological, epistemological, and methodological pluralism within digital sociology, examining tensions between computational and critical approaches as well as the rise of mixed methods. We argue that digitality transforms not only what we study but necessitates redefining fundamental sociological concepts like interaction, agency, and social knowledge. We address ethical, ontological and epistemological implications of digital sociology, particularly concerning responsibility for the social worlds created through research. Finally, we introduce the articles included in the issue, which explore these themes across various empirical contexts and theoretical frameworks.