Lex TVN. Przebieg debaty publicznej

• Authors: Stępnik Krzysztof

Title variants

EN

Lex TVN. The Course of the Public Debate

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

“Lex TVN” is not a legal term, but a popular one referring to an amendment in 2021 of the Article of the Polish Broadcasting Act, providing for conditions of granting a broadcasting licence to a foreign owner. This, amendment conditioned the granting of the said licence to entities “whose registered office or address of residence is located in the Member State of the European Economic Area”. The Polish TV company TVN did not meet this condition, being owned by the American Discovery Holding Company (now Warner Bros. Discovery). This amendment was put through the Sejm and the Senate, and then, in December 2021, was vetoed by the President. The author presents the turbulent fate of the unsuccessful modification, evoking violent political emotions, as reflected in the Polish digital media. He emphasises the rationale of the governing party and the opposition, expressed in the statements of politicians, and in articles and comments of journalists. In the conclusion, the author characterises the polarisation of political attitudes of Poles as the audience of channels promoting the position of the government (Polish Television TVP) or the opinions of the opposition (TVN). He also discusses the problem of the politicisation of law, and the pressure effected on the national law by interests of global corporations.

Keywords

EN

Lex TVN; the amendment of the law; Polish digital media

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2023
• Issue: 4(177)
• Pages: 119-150

Contributors

author

Stępnik Krzysztof

• Prof. dr hab. Krzysztof Stępnik Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Politologii i Dziennikarstwa, Polska Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Faculty of Political Science and Journalism, Poland emerytowany profesor UMCS [e-mail], https://orcid.org/0000-0003-4172-231X

References

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483, ze zm.
• Pismo Prezydenta RP do Marszałek Sejmu z dnia 5 stycznia 2022 r., <https://www.sejm.gov.pl/prace/veta/SPS-WP-020-221-14-2021.pdf>.
• Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich, sygn. VII.716.24.2021.ST., <https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/LexTVN_opinia_RPO_Sejm_12.07.2021.pdf>.
• Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie wzmocnienia wolności mediów: ochrona dziennikarzy w Europie, nawoływanie do nienawiści, dezinformacja i rola platform, <https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2020-0320_PL.html>.
• Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, IX kadencja, druk nr 1389 z dnia 7 lipca 2021 r.
• Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, IX kadencja, druk nr 1442-A z dnia 11 sierpnia 2021 r.
• Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, IX kadencja, druk nr 1535 z dnia 9 września 2021 r.
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, Dz.U. z 2018 r. poz. 1914.
• Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, Dz.U. z 2020 r. poz. 805.
• Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, Dz.U. z 2021 r. poz. 275.
• Ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o Radzie Mediów Narodowych. Dz.U. z 2021 r. poz. 692.
• Zespół Doradców ds. kontroli konstytucyjności prawa przy Marszałku Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji, opinia prawna w przedmiocie: zgodności ustawy uchwalonej przez Sejm RP 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji z Konstytucją RP z 1997 r. oraz Traktatem o stosunkach handlowych i gospodarczych między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki z 21 marca 1990 r., <https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/5989/plik/ekspertyza_zespolu_doradcow-lex_tvn.pdf>.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2020 r., sygn. akt K 1/20, OTK ZU A/2021, poz. 4, Dz.U. z 2021 r. poz 175.
• Adamowski J.W., O zjawiskach kryzysowych w mediach (nie tylko w Polsce) – refleksje obserwatora, „Media Biznes Kultura” 2020, nr 1(8).
• Ambasador USA: działalność wolnych i niezależnych mediów ma teraz większe znaczenie, niż kiedykolwiek, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/ambasador-usa-mark-brzezinski-dzialalnosc-wolnych-i-niezaleznych-mediow-ma-teraz-wieksze-znaczenie-niz-kiedykolwiek-tvn>.
• Apel o wolność mediów w Polsce. Debata w Parlamencie Europejskim, <https://www.rp.pl/swiat/art8649771-apel-o-wolnosc-mediow-w-polsce-debata-w-parlamencie-europejskim>.
• „Apelujemy do władz Discovery”. Europosłowie PiS skierowali list do właścicieli TVN, <https://niezalezna.pl/475144-apelujemy-do-wladz-discovery-europosowie-list-skierowali-list-do-wascicieli-tvn>.
• Bartoszewicz M., Gołębiewski F., Paradoks opłacalności. Stronniczość polityczna na polskim rynku medialnym – próba syntezy, „Zarządzanie Mediami” 2021, t. 9, nr 1.
• Bez Pawła Kukiza w TVN24 od lipca. „Do żadnego programu nikt mnie nie zapraszał”, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/lex-tvn-tvn24-bojkot-pawel-kukiz-pis-programy-publicystyczne-bojkot>.
• CMWP SDP obejmuje monitoringiem kolejną sprawę z powództwa TVN przeciwko dziennikarzom, <https://cmwp.sdp.pl/cmwp-sdp-obejmuje-monitoringiem-kolejna-sprawe-z-powodztwa-tvn-przeciwko-dziennikarzom/>.
• Co zmienia nowelizacja ustawy medialnej? Sprawdź szczegóły, <https://www.tvp.info/57527258/ustawa-medialna-sprawdz-szczegoly-nowych-przepisow-dlaczego-wzbudza-kontrowersje-jakie-przepisy-sa-w-innych-panstwach>.
• David Zaslav do pracowników TVN: Warner Bros. Discovery nie sprzeda stacji, <https://www.press.pl/tresc/76130,david-zaslav-do-pracownikow-tvn_-warner-bros_-discovery-nie-sprzeda-stacji>.
• Dobek-Ostrowska B., Komunikowanie polityczne i publiczne. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
• Fałszywi obrońcy wolności mediów, <https://naszdziennik.pl/polska-kraj/248086,falszywi-obroncy-wolnosci-mediow.html>.
• IMM: stacje Grupy TVN wyemitowały 12 godzin materiałów o lex TVN w pięć dni, <https://www.press.pl/tresc/66926,imm_-stacje-grupy-tvn-wyemitowaly-12-godzin-materialow-o-lex-tvn-w-piec-dni>.
• Janecki S., W sprawie „lex TVN” był szantaż, kłamstwa i manipulacje. Co po wecie prezydenta Dudy?, 28 grudnia 2021 r., <https://wpolityce.pl/polityka/579672-w-sprawie-lex-tvn-byl-szantaz-klamstwa-i-manipulacje>.
• Januszewska P., Koniec awantury o lex TVN? Senat odrzucił projekt PiS, <https://krytykapolityczna.pl/kraj/januszewska-koniec-awantury-o-lex-tvn-morawska-stanecka/>.
• Jarosław Kaczyński dla Interii: Nie chcemy likwidować TVN, <https://film.interia.pl/telewizja/news-jaroslaw-kaczynski-dla-interii-nie-chcemy-likwidowac-tvn,nId,5732852#google_vignette>.
• Jaskiernia A., Problemy mediów w nowej strategii Unii Europejskiej „wzmocnienia odporności demokratycznej”, „Studia Medioznawcze” 2021, nr 1(84).
• Jest oświadczenie TVN ws. głośnego materiału o Janie Pawle II, <https://wiadomosci.wp.pl/tak-broni-sie-tvn-rola-mediow-jest-pokazywac-fakty-6874703256386336a>.
• Jędrzejewski S., Media służby publicznej w Polsce: teoria i praktyka, [w:] Raport. Media publiczne 2015–2019: studium upadku. I co dalej?, zespół autorski pod przewodnictwem J. Dworaka, Instytut Bronisława Komorowskiego, Warszawa 2019, <http://bronislawkomorowski.org/wp-content/uploads/2019/10/Raport-IBK-Media-publiczne.pdf>.
• Kazimierczak W., Czy reasumpcja głosowania w sprawie ?Lex TVN? nie miała podstaw prawnych?, <https://pravda.org.pl/wypowiedzi/czy-reasumpcja-glosowania-w-sprawie-lex-tvn-nie-miala-podstaw-prawnych/>.
• Komunikat TVN Grupy Discovery w sprawie lex TVN: doszło do bezprecedensowego ataku na wolne media, <https://tvn24.pl/polska/lex-tvn-przyjete-przez-sejm-komunikat-tvn-grupy-discovery-doszlo-do-bezprecedensowego-ataku-na-wolne-media-5531044>.
• KRRiT dalej bez decyzji w sprawie TVN24, ale obóz rządzący zmienia ton w sprawie Lex TVN. „Temat nie umrze, wróci w innej formie”, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/lex-tvn-weto-prezydent-brak-konsesji-tvn24-krrit>.
• KRRiT przedłużyła koncesję dla TVN7. PAP poznała uzasadnienie decyzji, <https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1083894%2Ckrrit-przedluzyla-koncesje-dla-tvn7-pap-poznala-uzasadnienie-decyzji.html>.
• Kubik W., Politycy mówią, że to koniec krucjaty PiS przeciwko TVN, <https://www.fakt.pl/polityka/ustawa-lex-tvn-odrzucona-w-senacie-co-teraz-zrobi-pis/mg0q8g0>.
• Kublik A., Senat odrzucił „lex TVN”. „To jest ustawa pisana cyrylicą”, <https://wyborcza.pl/7,75398,27552687,lex-tvn-w-senacie-debatujemy-nad-bytem-ktory-jest-juz-martwy.html>.
• Kublik A., TVN nie chce, by nazywano ją „stacją Putina”, i idzie do sądu, <https://wyborcza.pl/7,75398,29360536,tvn-nie-chce-by-nazywano-ja-stacja-putina-i-idzie-do-sadu.html>.
• Kuriozalny Raport Departamentu Stanu o stanie mediów w Polsce, <https://www.salon24.pl/u/rincewindx/1292543,kuriozalny-raport-departamentu-stanu-o-stanie-mediow-w-polsce>.
• Legucka A., Wojenna cenzura i propaganda Rosji, <https://www.pism.pl/publikacje/wojenna-cenzura-i-propaganda-rosji>.
• „Lex TVN”. Instrumentalizacja prawa dla realizacji interesów partyjnych, <https://wyborcza.pl/7,162657,27924901,lex-tvn-instrumentalizacja-prawa-dla-realizacji-interesow-partyjnych.html>.
• Łupak S., Miażdżący raport Amerykanów. Wskazują m.in. to, co zrobił Obajtek, <https://ksiazki.wp.pl/departament-stanu-usa-o-tym-jak-w-polsce-ucisza-sie-dziennikarzy-i-aktywistow-to-sama-prawda-6880964831284000a>.
• Maciejewski J., „Lex TVN” contra „für Deutschland”. Słowo o wojnie propagandowej dwóch obozów politycznych w Polsce, 27 lipca 2021 r., <https://wpolityce.pl/polityka/560242-miedzy-lex-tvn-a-tvpis-czyli-rzecz-o-logomachii>.
• Miażdżący raport Amerykanów o wolności mediów w Polsce, <https://wiadomosci.onet.pl/kraj/miazdzacy-raport-amerykanow-o-wolnosci-mediow-w-polsce/nnxflrr>.
• Naczelni i prezesi o „lex TVN”: PiS chce Budapesztu w Warszawie, Discovery znajdzie sposób, żeby stacje dalej nadawały, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/lex-tvn-discovery-protesty>.
• Natorski P., Jourová: „Silne demokracje chętnie przyjmują pluralizm mediów i różnorodność opinii, a nie z nimi walczą”, 12 sierpnia 2021 r., <https://www.euractiv.pl/section/instytucje-ue/news/jourova-silne-demokracje-chetnie-przyjmuja-pluralizm-mediow-i-roznorodnosc-opinii-a-nie-z-nimi-walcza/>.
• Organizacje na rzecz wolności mediów apelują do Andrzeja Dudy o zawetowanie „lex TVN”, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/organizacje-na-rzecz-wolnosci-mediow-apel-andrzej-dud-weto-lex-tvn>.
• Osiński G., Szantaż światowych gigantów, 23 marca 2021 r., <https://naszdziennik.pl/polska-kraj/234601,szantaz-swiatowych-gigantow.html>.
• Oświadczenie Zarządu TVN S.A., <https://prasa.tvn.pl/151667-oswiadczenie-zarzadu-tvn-sa>.
• PiS idzie na wojnę z TVN? Wysłali list do Discovery, <https://wiadomosci.wp.pl/europoslowie-z-pis-pisza-do-warner-bros-chodzi-o-niepokojace-dzialania-tvn-6866554621700704a>.
• Po fuzji powstał koncern Warner Bros. Discovery. Jest w nim TVN, <https://www.press.pl/tresc/70288,po-fuzji-powstal-koncern-warner-bros_-discovery_-jest-w-nim-tvn>.
• Ponad 20 tys. publikacji o lex TVN w mediach od ogłoszenia projektu zmiany prawa, <https://www.press.pl/tresc/66962,ponad-20-tys_-publikacji-o-lex-tvn-w-mediach-od-ogloszenia-projektu-zmiany-prawa>.
• „Prezydent będzie miał ułatwione zadanie”. Zaskakujące słowa senatora PiS, <https://dorzeczy.pl/opinie/198914/zaskakujaco-szczere-slowa-senatora-pis-o-lex-tvn.html>.
• Przewodniczący KRRiT: problem koncesji dla TVN7 pozostaje nierozwiązany, <https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1081808%2Cprzewodniczacy-krrit-problem-koncesji-dla-tvn-7-pozostaje-nierozwiazany>.
• Sąd nie zgodził się na roczny zakaz pisania przez Niezależna.pl, że „TVN kłamie”, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/tvn-klamie-niezalezna-pl-tomasz-sakiewicz>.
• Sąd o działaniach KRRiT ws. koncesji dla TVN7: rażące naruszenie prawa. „Wyrok przyjmujemy z satysfakcją”, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/koncesja-tvn7-sad-administracyjny-razace-naruszenie-prawa-krrit>.
• SDP popiera Lex TVN. Inne organizacje piszą o „kneblowaniu wolnych mediów”, <https://www.rp.pl/polityka/art19214461-sdp-popiera-lex-tvn-inne-organizacje-pisza-o-kneblowaniu-wolnych-mediow>.
• Sejm uchwalił ustawę „lex TVN”, <https://www.rmf24.pl/fakty/news-sejm-uchwalil-ustawe-lex-tvn,nId,5414403#crp_state=1>.
• Senackie komisje za odrzuceniem Lex TVN w całości, <https://tvn24.pl/polska/lex-tvn-prace-w-senacie-nad-ustawa-medialna-ustawa-anty-tvn-w-senackich-komisjach-relacja-6-wrzesnia-5402174>.
• Senat odrzucił Lex TVN, <https://ruchkod.pl/senat-odrzucil-lex-tvn/>.
• Senat odrzucił lex TVN. Juliusz Braun: PiS jest na straconej pozycji, <https://www.money.pl/gospodarka/senat-odrzucil-lex-tvn-juliusz-braun-pis-jest-na-straconej-pozycji-6681416237013984a.html>.
• Senat odrzucił nowelizację ustawy o radiofonii i telewizji. Lex TVN wraca do Sejmu, <https://serwisy.gazetaprawna.pl/media/artykuly/8245159,senat-odrzucil-nowelizacje-ustawy-o-radiofonii-i-telewizji.html>.
• Senat odrzucił ustawę medialną. Teraz projekt wróci do Sejmu, <https://www.tvp.info/55782198/senat-odrzucil-ustawe-medialna-teraz-projekt-wroci-do-sejmu>.
• Siedlecka E., Zamiennik lex TVN i Trybunał Przyłębskiej jako bajpas. Dzień świstaka, <https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/2136080,1,zamiennik-lex-tvn-i-trybunal-przylebskiej-jako-bajpas-dzien-swistaka.read>.
• Skwarek J., Prosty język prawny a podstawowe koncepcje filozofii prawa, „Oblicza Komunikacji” 2019, t. 11.
• Szczęśniak A., Koniec lex TVN? Sprawdzamy, co będzie dalej, <https://oko.press/koniec-lex-tvn-sprawdzamy-co-bedzie-dalej>.
• Szułdrzyński M., PiS pcha nas na Wschód, <https://www.rp.pl/komentarze/art19209011-michal-szuldrzynski-pis-pcha-nas-na-wschod>.
• TVN24 rano dostępny naziemnie. „Olbrzymie zainteresowanie Lex TVN”, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/tvn24-ttv-tvn-grupa-discovery-lex-tvn>.
• Twitter stosuje strategię „trującej pigułki”. Nie chce dopuścić do przejęcia platformy przez Muska, <https://www.money.pl/gospodarka/twitter-stosuje-strategie-trujacej-pigulki-nie-chce-dopuscic-do-przejecia-platformy-przez-muska-6758802979666560a.html>.
• Tylko u nas. Lichocka: Jest dylemat między tym, czy silniejsze są interesy korporacji, czy poważne traktowanie państwa, <https://wpolityce.pl/media/578529-tylko-u-nas-burza-ws-ustawy-medialnej-lichocka-komentuje>.
• USA „skrajnie rozczarowane” przyjęciem przez Sejm ustawy medialnej, <https://businessinsider.com.pl/biznes/bix-aliu-usa-skrajnie-rozczarowane-przyjeciem-przez-sejm-ustawy-medialnej/xdtg1tw>.
• Wojna na kasowanie. Zawężanie granic świata rzadko wychodzi na dobre, <https://technologia.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/8402146,wojna-kasowanie-ukraina-wojna-rosja-wladimir-putin-internet-facebook-twitter.html>.
• Wojtczak S., Witczak-Plisiecka I., Augustyn R., Metafory konceptualne jako narzędzia rozumowania i poznania prawniczego w świetle ich manifestacji/realizacji w polskim języku prawnym i prawniczym, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Zmiany w strukturze głównego udziałowca Eurozetu. „KRRiT została poinformowana”, <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/eurozet-radio-zet-sfs-ventures-stichting-pnyx-krrit>.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2023.200