Bronzezeitliches Siedlungswesen im Vorfeld der polnischen Westkarpaten: Geomagnetische Untersuchungen und Geländebegehungen im Bereich des Dunajectals

• Authors: Tobias L. Kienlin , Paweł Valde-Nowak

Title variants

EN

The specificity of the Bronze Age settlement in the foreland of Polish Western Carpathians. Surface surveys and geomagnetic prospection in the valley of the Dunajec River

• Languages of publication: DE

Abstracts

EN

In 2006, the verification surface surveys and geomagnetic prospection were carried out on Neolithic and Bronze Age sites in Wiśnicz and Rożnów Foothills. These sites were discovered in the course of AZP action in the early 90s the last century. The research were undertaken in order to obtain further information on the source potential and character of the settlement. For geomagnetic prospection 15 sites were selected. As a result of the research it was possible to significantly increase the amount of the Early and Older Bronze Age, which are fairly rare in the Carpathians. Particular attention was paid to extensive field scatterings of pottery dated at later periods of the Bronze Age and probably also at the Iron Age. In several sites, as can be judged on the results of geomagnetic prospections, there are numerous features embedded in the ground. In that case, a systematic excavation should be carried out. Of these sites a big highland settlement in Janowice seems to be the most spectacular.

Keywords

EN

Polish Western Carpathians; Bronze Age; surface surveys; geomagnetic prospection

• Publisher: Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Journal: Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
• Year: 2009
• Volume: 1
• Pages: 49-71

Dates

published

2009

Contributors

author

Tobias L. Kienlin

• Institute of Archaeological Sciences, Ruhr University Bochum; Germany

author

Paweł Valde-Nowak

• Institute of Archaeology, Jagiellonian University; Gołębia St. 11, 31-007 Kraków, Poland

References

• Bąk U., 1995/1996 Zabytki prahistoryczne z badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 1993 roku w Zawadzie Lanckorońskiej, woj. Tarnów, stan. 1, „Zamczysko“, Acta Archaeologica Carpathica, 33, S. 51 – 84.
• Bazielich M., 1982 Zagadnienie występowania elementów kultury Gava w okolicach Krakowa oraz jej oddziaływań na grupę tarnobrzeską kultury łużyckiej, (in:) M. Gedl (Hrsg.), Południowa strefa kultury łużyckiej i powiązania tej kultury z południem, Kraków, S. 287 – 297.
• Blajer W., Przybyła M. S., 2003 Ze studiów nad strukturami osadniczymi epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w zachodniej części Podgórza Rzeszowskiego, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Karpatach polskich, Krosno, S. 257 – 302.
• Cabalska M., 1974 Z badań nad problematyką najstarszej ceramiki zdobionej ornamentem guzowym z terenu Polski południowej w świetle materiałów z Maszkowic, pow. Nowy Sącz, Slovenská archeológia, 22, S. 39 – 71.
• Cabalska M., 1980 Związki między kulturą Otomani a kulturą trzciniecką, Archeologia Polski, 24, S. 53 – 65.
• Calderoni G., Gancarski J., Lityńska-Zajac M., Tunia K., 1998/2000 Radiocarbon Dating and Palaeobotanical Data for the Bronze Age Assemblages of Słonowice and Trzcinica Sites (Kielce and Krosno Provinces, Southern Poland), Origini, 22, S. 267 – 298.
• Cieślik J., Gancarski J., Madej P., 1991 Sprawozdanie z badań sondażowych osady z epoki brązu w Nienaszowie, gm. Nowy Żmigród, woj. krośnieńskie, Acta Archaeologica Carpathica, 30, S. 223 – 235.
• David W., 2002 Studien zu Ornamentik und Datierung der bronzezeitlichen Depotfundgruppe Hajdúsámson-Apa-Ighiel-Zajta, Bibliotheca Musei Apulensis, 18, Alba Iulia.
• Gancarski J., 1994 Pogranicze kultury trzcinieckiej i Otomani-Füzesabony – grupa jasielska, (in:) P. Mitura (Hrsg.), Problemy kultury trzcinieckiej. Rzeszów, S. 75 – 104.
• Gancarski J., 1999a Wehranlage vom Beginn der Bronzezeit in Trzcinica, Gde. Jasło, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Kultura Otomani-Füzesabony – rozwój, chronologia, gospodarka, Krosno, S. 131–144.
• Gancarski J., 1999b Chronologia grupy pleszowskiej kultury mierzanowickiej i kultury Otomani-Füzesabony w Polsce na podstawie wyników badań wykopaliskowych osad w Trzcinicy i Jaśle, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Kultura Otomani-Füzesabony – rozwój, chronologia, gospodarka, Krosno, S. 145 –180.
• Gancarski J., Pawlikowski M., 2003 Wyniki analiz mineralogiczno-petrograficznych ceramiki grupy pleszowskiej kultury mierzanowickiej i kultury Otomani-Füzesabony z Trzcinicy i Jasła, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Karpatach polskich, Krosno, S. 151–164.
• Gedl M., 1998 Młodsza epoka brązu we wschodniej części polskich Karpat, Kraków.
• Górski J., 2003 Uwagi o datowaniu i kontekście znalezisk ceramiki o „cechach południowych“ w strefie zasięgu kultury trzcienieckiej, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Karpatach polskich, Krosno, S. 89 –137.
• Jansen H.G., Kienlin T.L., Patzelt A.E., Waldhör M., Wilhelm J., 1998 Geophysikalische Prospektion 1996/97 in der Unterstadt von Troia, Studia Troica, 8, S. 275 – 284.
• Kadrow S., 1991 Iwanowice, stanowisko Babia Góra. Band 1. Rozwój przestrzenny osady z wczesnego okresu epoki brązu, Kraków.
• Kadrow S., 1998 Osteuropäische Beziehungen des epischnurkeramischen karpatenländischen Kulturkreises in der Frühbronzezeit, (in:) B. Hänsel, J. Machnik (Hrsg.), Das Karpatenbecken und die osteuropäische Steppe. Nomadenbewegungen und Kulturaustausch in den vorchristlichen Metallzeiten (4000 – 500 v.Chr.), München, S. 253 – 260.
• Kadrow S., Machnik J., 1993 Zur Chronologie der Frühbronzezeit: Iwanowice bei Krakau, Fundplatz „Babia Góra“, Prähistorische Zeitschrift 68, 1993, S. 201– 241.
• Kadrow S., Machnik J., 1997 Kultura mierzanowicka. Chronologia, taksonomia i rozwój przestrzenny, Prace Komisji Archeologicznej PAN Oddział w Krakowie, 29, Kraków.
• Kemenczei T., 1982 Die Gáva-Kultur, (in:) M. Gedl (Hrsg.), Południowa strefa kultury łużyckiej i powiązania tej kultury z południem, Kraków, S. 275 – 285.
• Kienlin T.L., Valde-Nowak P., 2002 – 2004 Neolithic Transhumance in the Black Forest Mountains, SW Germany, Journal of Field Archaeology, 29, S. 29 – 44.
• Krause R., 2003 Studien zur kupfer- und frühbronzezeitlichen Metallurgie zwischen Karpatenbecken und Ostsee, Vorgeschichtliche Forschungen, 24, Rahden/Westf.
• Machnik J., 1984 Frühbronzezeitliche Kulturen in Kleinpolen, (in:) N. Tasić (Hrsg.), Kulturen der Frühbronzezeit des Karpatenbeckens und Nordbalkans, Beograd, S. 341 – 365.
• Machnik J., 2001 (Hrsg.) Archaeology and Natural Background of the Lower Beskid Mountains, Carpathians, Part 1, Kraków.
• Machnik J., Gediga B., Miśkiewicz J., Hensel W., 1978 Wczesna epoka brązu, Prahistoria ziem polskich, 3, Wrocław.
• Machnik J., Mačala P., 2001 General Results of the Polish-Slovak Interdisciplinary Research around the Lower Beskid Mountains, (in:) J. Machnik (Hrsg.), Archaeology and Natural Background of the Lower Beskid Mountains, Carpathians, Part 1, Kraków, S. 7 –19.
• Madej P., 1998 Grupy episznurowe w Karpatach polskich, Dzieje Podkarpacia 2, Krosno, S. 177 –199.
• Madej P., Valde-Nowak P., 1997/1998 Stanowisko 10 w Czchowie w świetle wyników prac wykopaliskowych w 1997 roku, Acta Archaeologica Carpathica, 34, S. 5 – 24.
• Makarowicz P., 1999 The Problem of Reception of Otomani Culture Patterns on the Polish Lowlands, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Kultura Otomani-Füzesabony – rozwój, chronologia, gospodarka, Krosno, S. 231– 247.
• Neubauer W., 2001 Magnetische Prospektion in der Archäologie, Mitteilungen der Prähistorischen Kommission, 44, Wien.
• Novotná M., 2003 K stavu bádania o dobe bronzovej na hornom Spiši, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Karpatach polskich, Krosno, S. 55 – 62.
• Rodak T., 2003 Grób kultury pilińskiej ze stanowiska 1 w Chełmie, pow. Bochnia, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Karpatach polskich, Krosno, S. 205 – 214.
• Valde-Nowak P., 1997/1998 Badania osady neolitycznej w Łoniowej (Pogórze Wiśnickie), Acta Archaeologica Carpathica, 34, S. 195 – 206.
• Valde-Nowak P., 2003 Wyroby kamienne z epoki brązu w Karpatach, (in:) J. Gancarski (Hrsg.), Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Karpatach polskich, Krosno, S. 43 – 53.
• Valde-Nowak P., 2006 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych stan. 18 w Łoniowej w latach 2004 – 2006, Manuskript im Archiv der Bodendenkmalpflege in Tarnów.
• Valde-Nowak P., Gancarski J., 1999 Bronzezeitliche Spaltindustrie der Pleszów- und der Otomani-Füzesabony-Kultur aus den Siedlungen Trzcinica und Jasło, Ein Überblick, (in:) � � J. Gancarski (Hrsg.), Kultura Otomani-Füzesabony – rozwój, chronologia, gospodarka, Krosno, S. 181– 200.
• Wotzka H.-P., Posselt M., Laufer E., 2000/2001 „Periphere“ Plätze der späten Bandkeramik im Usinger Becken (Östlicher Hintertaunus, Hessen), Vorbericht für die Jahre 1999 und 2000, Berichte der Kommission für Archäologische Landesforschung in Hessen, 6, S. 53 – 75.
• Zickgraf B., 1999 Geomagnetische und geoelektrische Prospektion in der Archäologie. Systematik – Geschichte – Anwendung. Internationale Archäologie, Naturwissenschaft und Technologie, 2, Rahden/Westf.