Dwie wizje komunistycznej Polski czy spór o sposób sprawowania władzy?... Refleksje o myśli politycznej Władysława Gomułki i Bolesława Bieruta

• Authors: Trembicka Krystyna

Title variants

EN

Two visions of the Polish Communists or a dispute over how to govern? Reflections on the political thought of Władysław Gomułka and Bolesław Bierut

Abstracts

EN

The article refers to two theses that exist in the communist historiography: 1) since the first years of the Polish People’s Republic, and even in the time of war, two fractions developed among the Polish communists with different viewpoints on how to introduce socialism in Poland: the so-called dogmatists wanted to copy the soviet model, while revisionists were looking for new ways of constructing the socialism, 2) derogation from the Polish road to socialism was to be the cause of failures that affected the state. Differences between Bierut and Gomułka were related to the verbal sphere as well as the style of governance and derived from the external conditions, namely the changes that were introduced in 1948 by the Soviet Union. Both politicians were orthodox communists. Distinctiveness of Gomułka’s political thought, described in the so-called Polish road to socialism, affected neither the functioning of the state nor the foundations relevant to the takeover of power in Poland by the Polish Worker’s Party.

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
• Year: 2013
• Issue: 9
• Pages: 32-45

Contributors

author

Trembicka Krystyna

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Antoszewski A., Stalinizm, neostalinizm, destalinizacja (dylematy polskich reform politycznych), Warszawa 1989.
• Besançon A., Anatomia widma. Ekonomia polityczna realnego socjalizmu, przeł. W. Dłuski, Warszawa 1991.
• Dziak W.J., [Rec.: Władysław Gomułka: Z kart naszej historii, Warszawa 1982], „Z pola walki” 1984, nr 4.
• Gomułka W., Przemówienia (październik 1956–wrzesień 1957), Warszawa 1959.
• Gomułka W., Przemówienie w czasie VIII Plenum KC PZPR, „Nowe Drogi” 1956, nr 10.
• Grabski W.M., [Rec.: Refleksje nad biografią Władysława Gomułki], „Z pola walki” 1989, nr 2–3.
• Góra W., O charakterze i rozwoju rewolucji ludowodemokratycznej w Polsce, „Z pola walki” 1968, nr 2.
• Halaba R., Z problemów polityki PPR wobec obozu reakcji i PSL (lipiec 1944-lipiec 1945), „Z pola walki” 1969, nr 2.
• Jagiełło J., O polską drogę do socjalizmu. Dyskusje w PPR i PPS w latach 1944–1948, Warszawa–Kraków 1983.
• Kołakowski L., Główne nurty marksizmu: Powstanie – rozwój – rozkład, Londyn 1988.
• Kozik Z., Przemiany polityczne w Polsce w świetle VII i VIII Plenum KC PZPR w 1956 r., „Z pola walki” 1980 nr 2.
• Między Wschodem a Zachodem. Studia z dziejów polskiego ruchu i myśli socjalistycznej, red. A. F. Grabski, P. Samuś, Łódź 1995.
• Przybysz K., Polska myśl polityczna 1939–1945, Warszawa 2000.
• Rok 1948 (stenogram dyskusji redakcyjnej), „Z pola walki” 1985, nr 2.
• Spór o PRL, wstęp P.S. Wandycz, Kraków 1996.
• Syzdek B., Zjednoczenie PPR i PPS – powstanie PZPR (spory ideowe i etapy przygotowań), „Z pola walki” 1968 nr 4.
• Walicki A., Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii, Warszawa 1996.
• Werblan A., Polska Ludowa – urzeczywistnienie celów społecznych i narodowych, „Z pola walki” 1979, nr 4.
• Wydarzenia kryzysowe w Polsce w latach 1955–1957 (stenogram dyskusji redakcyjnej), „Z pola walki” 1982, nr 1–2.
• Zaremba M., Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacja władzy komunistycznej w Polsce, Warszawa 2001.

Notes

PL

Krystyna Trembicka dr hab., prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego i Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, politolog i historyk, badacz myśli politycznej, autorka kilkudziesięciu publikacji naukowych różnego typu, w tym 7 opracowań zwartych (m.in. Okrągły Stół w Polsce. Studium o porozumieniu politycznym, Lublin 2003; Między utopią a rzeczywistością. Myśl polityczna Komunistycznej Partii Polski (1918–1938), Lublin 2007)