Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2017 | 4(94) | 5-30

Article title

WPŁYWY CYWILIZACJI MEZOAMERYKAŃSKIEJ A MIEJSCOWE KULTURY AMERYKI ŚRODKOWEJ W EPOCE PREKOLUMBIJSKIEJ (CZ. I)

Authors

Content

Title variants

EN
The Influence of Mesoamerican Civilization on Local Central American Cultures in the Pre-Colombian Era (part I)

Languages of publication

PL EN

Abstracts

PL
Artykuł szkicuje kwestię płynności południowej granicy mezoameryki i podstawy źródłowe do analizy tej problematyki. Interakcje między kulturową tradycją mezoamerykańską a tradycją wywodzącą się z południa, reprezentowaną głównie przez ludy Chibcha, sięgają głęboko w przeszłość. Granica Mezoameryki nie była stabilna i miała tendencje do przesuwania się na południe. W pierwszej części artykułu przedstawiono źródła do analizy tego tematu. Są to źródła pisane, etnograficzne, lingwistyczne i archeologiczne. Źródłami pisanymi są dzieła kronikarzy z XVI i XVII wieku, głównie Hiszpanów, ale także nawróconych Indian, Włochów i Francuzów. Wymieniono je w tym artykule wraz z krótkimi danymi biograficznymi autorów. Podstawę do badania źródeł etnograficznych i lingwistycznych są istniejące do dziś ludy zamieszkujące Amerykę Środkową. W prezentowanym tekście omówiono w zarysie te ludy, z uwzględnieniem danych o wielkości populacji, zamieszkiwanym terytorium, języku oraz strukturze społecznej i obecnej kondycji.
EN
This paper outlines a topic of Mesoamerica’s southern border variability and presents sources for analyzing that issue. The interactions between Mesoamerican cultural tradition and the tradition originating from the south as represented predominately by the Chibcha people, turn out to be deeply rooted in the past. Mesoamerican border was not stable and it has tended to drift southwards. The relevant sources could be subdivided into the ethnographic, linguistical and archeological varieties. The written sources are the works left by the authors of chronicles from the XVI and XVII centuries, predominately Spaniards, but also by the converted Indians, and Italians and Frenchmen, as well. They were mentioned along with short biographical data of their authors. The basis for studying ethnographic and linguistical sources is constituted by the currently existing populations including living people – inhabitants of Central America. Finally, these people are briefly described, taking into account population data, territory inhabited by them, language[s] spoken in addition to their social structure and their current condition.

Year

Issue

Pages

5-30

Physical description

Dates

published
2017

Contributors

author
  • Politechnika Warszawska

References

  • Aizpuru Gonzalvo, M.P. (1956-58). Historia de los indios chocó, Revista Española de Antropología Americana, 2.
  • Atlas sociolingüístico de pueblos indígenas en América Latina (2009). Cochabamba: UNICEF, FUNPROEIB Andes.
  • Bertoglia Richards, M. (1989). La fonología de la lengua cacaopera. Revista de Filología y Lingüística,XV, (1), 115-125.
  • Borge, C. (2012). Cuarto informe del estado de educación. Informe Final. Costa Rica; estado de la educación en territorios indígenas. San José: Consejo Nacional de Rectores. https://estadonacion.or.cr/files/biblioteca_virtual/educacion/004/borge_educacion_indigena.pdf.
  • Brinton, D.G. (1925). Notas sobre Mangue, un dialecto extinto anteriormente hablado en Nicaragua. Anales de Museo Nacional de México, tomo III. Candelario, S. (2002, enero-abril). Patología de una insurrección; la prensa y la matanza 1932. Cultura, Revista del Consejo Nacional para la Cultura y el Arte, (86), 7-21.
  • Carta del Capitán Gil González Dávila al Rey de España dándole cuenta del Descubrimiento de los territorios de Costa Rica y Nicaragua (1990). W: Crónicas de Viajeros. Nicaragua, (1), 75-90, San José: Libro Libre, http://www.enriquebolanos.org/data/media/book/LL_-CronicasviajerosNicaraguaVolIJaimeIncer.pdf
  • Castillo Díaz, B.D. (2005). La autonomía indígena en Kuna Yala frente al impacto de la colonización; un análisis de los retos del autogobierno indígena. San José: Universidad de Costa Rica, Tesis de Maestría, http://binal.ac.pa/panal/kuna/downloads/dbktscast05.pdf.
  • Kirkland Lothrop, S. (1926). Cerámica de Costa Rica y Nicaragua (tłum. Gonzalo Meneses Ocon), (I), Managua: Fondo Cultural Banco de América.
  • Lara Martinez, C.B. (2001, marzo). Identidad indígena y conflicto social en Cacaopera. Primer Coloquio Internacional Literatura y Testimonio en América Central, Universidad de El Salvador, Realidad, (82), 501-518.
  • Lehmann, W. (1920). Chorotega-Mangue Sprache. W: E. Vohsen, Die Sprachen Zentral- Amerikas. Berlin: Staatliche Museen. Lehmann, W. (2013, agosto). Vocabulario de lengua Rama. Temas Nicaraguenses. Una revistadedicada a documentar asuntos referentes a Nicaragua, (64), 152-168.
  • Lemus, J.E. (2008). Un modelo de revitalización lingüística; el caso del nahuat-pipil de El Salvador, Wani Revista del Caribe Nicaragüense, (62), 25-47.
  • Mac Kay, F., Morales Garro, A. (2014). Violaciones de los derechos territoriales de los pueblos indígenas. El ejemplo de Costa Rica. Moreton-in-Marsh: Forest People Programme, https://www.forestpeoples.org/sites/fpp/files/publication/2014/02/violationsterritorialrightscostaricaspanishfeb2014.pdf.
  • Maldonado E. (b.d.). Los Emplumados no eran danza. Era una reunión de los principales de los cacaoperas, archivo.elsalvador.com/DIARIOS/ORIENTE/2003/1/3/GENTE/gente1. html.
  • Mejía Lacayo, J. (2013). De cómo nuestras tribus aborígenes adquirieron sus gentilicios. Nicaragua precolombina. Revista Temas Nicaragüenses. Cuaderno del magisterio, (1), 49-66.
  • Mejía Lacayo, J. (2013). La Nicaragua prehistórica. Nicaragua Precolombina. Revista Temas Nicaragüenses, (1), 5-32.
  • Montoya-Greenheck, F., Carvajal, K., Salas, U. (2005). Descripción de la cultura del agua en Costa Rica; Pueblo Boruca, www.unesco.org.uy/.
  • Morgado, R.R (2007). Mesoamérica; concepto y realidad de un espacio cultural, Arqueoweb; Revista sobre Arqueología en internet, 8, (2).
  • Ocampo Alemán, C. (2009, abril-2010, marzo). Las lenguas del Caribe nicaragüense. Boletín Nicaragüense de Bibliografía y Documentación, (142-146), 149-157.
  • Olko, J., Źrałka, J. (2008). W krainie czerni i czerwieni. Kultury prekolumbijskiej Mezoameryki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
  • Pueblos indígenas en Honduras (2010, noviembre), Documento de trabajo, Unidad Coordinadora Pueblos Indígenas en América Latina y el Caribe, https://www.giz.de/fachexpertise/downloads/giz2010-es-laenderpapier-honduras.pdf.
  • Quesada Pacheco, M.A. (1987). El español de Juan Vázquez de Coronado. Análisis descriptivo de un idiolecto de principios de la colonia. Filología y Lingüística, (XIII (1)), 167-182.
  • Quiros Rodríguez, J.S. (1999). Diccionario español-chorotego, chorotego español. San José: Universidad de Costa Rica.
  • Quiros Rodríguez, J.S. (1987). Términos chorotegas en la toponimia guanacasteca. Letras, 15- 16-17, 163-170.
  • Quiros Rodríguez, J.S. (2001). Los numerales en la lengua chorotega. Filología y Lingüística, XXVII (1), 161-164.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-cf9996fc-045c-4051-8b19-95d347a21596
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.