„...dziś w stanie pola na tablicy nie ma ani jednego juda”. „Erntefest” w grypsach z Majdanka

• Authors: Weiser Piotr

Title variants

EN

“...dziś w stanie pola na tablicy nie ma ani jednego juda [...Today on the Board Not a Single Jude]”. “Erntefest [Harvest]” in the Prison Jargon of Majdanek

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł opisuje zbrodnię na ponad 18 tysiącach Żydów popełnioną w obozie koncentracyjnym na Majdanku. Ukryta pod kryptonimem „Erntefest [Dożynki]” egzekucja miała miejsce 3 XI 1943 i stanowiła ostatnią odsłonę akcji „Reinhard”, systematycznego mordu na Żydach na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Zbrodnia została opisana w dziesiątkach obozowych wspomnień, przeważnie niepublikowanych, oraz kilkunastu grypsach, które stanowią osnowę artykułu. To przede wszystkim listy Henryka Jerzego Szcześniewskiego oraz Henryka Wieliczańskiego (Izraela Halperna), regularnie korespondujących z bliskimi za pośrednictwem robotników cywilnych zatrudnianych w obozie. Znakomity przykład obozowej literatury dokumentu osobistego.

EN

The paper reports on a crime on 18.000 Jews in Majdanek Nazi concentration camp. Hidden under a codename “Erntefest [Harvest]”, the execution took place on November 3rd, 1943, and was the last stage of Operation Reinhard, consistent acts of murdering Jews in the General Government. The crime was recounted in dozens of camp memories, mostly unpublished, and a dozen or so pieces in prison jargon, the latter of which form the structure of the present paper. It is, first and foremost, a set of letters by Henryk Jerzy Szcześniewski and by Henryk Wieliczański (Izrael Halpern), both corresponding with their relatives with the help of civil workers employed in the camp. It is an excellent example of camp personal document literature.

Keywords

PL

Majdanek; Erntefest; Henryk Jerzy Szcześniewski; Henryk Izrael Wieliczański (Halpern)

EN

Majdanek; “Erntefest [Harvest]”; Henryk Jerzy Szcześniewski; Henryk Izrael Wieliczański (Halpern)

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2022
• Volume: 113
• Issue: 4
• Pages: 73-89

Dates

printed

2022-12-16

Contributors

author

Weiser Piotr

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2022.4.4