Zwyczaje płatnicze konsumentów a możliwości ograniczenia obrotu gotówkowego w Polsce

• Authors: Janina Harasim

Title variants

EN

Consumer Payment Habits and the Opportunity to Decrease the Cash in Circulation in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ograniczenie obrotu gotówkowego należy do ważnych celów makroekonomicznych, generuje on bowiem istotne koszty oraz sprzyja rozwojowi szarej strefy w gospodarce. Obszarem, w którym gotówka jest wykorzystywana najczęściej, są płatności dokonywane z udziałem konsumentów. Celem artykułu jest dokonanie oceny zwyczajów płatniczych Polaków (w tym ich postaw wobec gotówki) oraz zbadanie ich skłonności do rezygnacji z płacenia gotówką na rzecz bezgotówkowych instrumentów płatniczych. Badania potwierdziły silne przywiązanie respondentów do gotówki i pozwoliły na ustalenie, że jest ona uważana za najtańszy i najprostszy w użyciu instrument płatniczy. Bardziej krytycznie ocenili oni bezpieczeństwo i szybkość transakcji gotówkowych. Skłonność respondentów do rezygnacji z płacenia gotówką okazała się niska, pomimo dostrzegania przez nich zalet alternatywnych w stosunku do niej form zapłaty, jakimi są innowacyjne instrumenty płatnicze.

EN

Decreasing the cash in circulation is an important goal of macroeconomic policy. Cash in circulation generates huge costs and supports the development of the shadow economy. A main area in which cash is used is payments made by customers. The aim of the article is to grade customer payment habits (including their attitudes towards cash) and to check their willingness to move to cashless payments. The survey confirmed the strong attachment to cash and proved that it is thought to be the cheapest and most convenient payment instrument. Customers were much more critical in assessing the safety and speed of cash payments. Despite noting the advantages of alternative payment instruments, including innovative ones, consumers’ willingness to shift their payment habits from cash to alternative cashless instruments was low.

Keywords

PL

obrót gotówkowy; zwyczaje płatnicze; instrumenty płatnicze; płatności detaliczne

EN

cash in circulation; payment habits; payment instruments; retail payments

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Year: 2015
• Issue: 2(938)
• Pages: 17-30

Contributors

author

Janina Harasim

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katedra Bankowości i Rynków Finansowych, ul. Bogucicka 14, 40-226 Katowice, Poland

References

• Boer R., Hensen C., Screpnic A. [2010], Online Payments 2010: Increasingly a Global Game, Innopay, Amsterdam.
• De Grauwe P., Rinaldi L., Van Cayselle P. [2006], Issues of Efficiency in the Use of Cash and Cards, University of Leuven, Leuven.
• Diagnoza stanu rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce [2013], Narodowy Bank Polski, Departament Systemu Płatniczego, Warszawa, grudzień.
• Górka J. [2009], Konkurencyjność form pieniądza i instrumentów płatniczych, CeDeWu, Warszawa.
• Harasim J. [2013], Współczesny rynek płatności detalicznych – specyfika, regulacje, innowacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
• Humphrey D., Kim M., Vale B. [2001], Realizing the Gains from Electronic Payments: Costs, Pricing and Payment Choice, „Journal of Money, Credit and Banking”, vol. 33, nr 2/3.
• Keynes J.M. [2003], Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Koźliński T. [2013], Zwyczaje płatnicze Polaków, Narodowy Bank Polski, Departament Systemu Płatniczego, Warszawa, maj.
• Maison D. [2010a], Analiza barier dotyczących korzystania z obrotu bezgotówkowego oraz wskazanie działań ograniczających te bariery, Raport przygotowany dla NBP, Warszawa, wrzesień.
• Maison D. [2010b], Postawy Polaków wobec obrotu bezgotówkowego, Raport przygotowany dla NBP, Warszawa, 15 marca.
• Maison D. [2012], Badanie postaw Polaków powyżej 60. roku życia wobec obrotu bezgotówkowego, Raport przygotowany dla NBP, Warszawa, kwiecień.
• Postawy Polaków wobec oszczędzania [2013], Raport Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy, TNS Polska, październik.
• Program rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce na lata 2014–2020 [2013], Koalicja na rzecz Obrotu Bezgotówkowego i Mikropłatności, Warszawa, grudzień.
• Schmiedel H., Kostova G., Ruttenberg W. [2012], The Social and Private Costs of Retail Payment Instruments. A European Perspective, European Central Bank Occasional Paper Series No. 137, October.
• Strategia rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce na lata 2009–2013 (projekt) [2009], Narodowy Bank Polski, Związek Banków Polskich, Koalicja na rzecz Obrotu Bezgotówkowego i Mikropłatności, Warszawa, luty.
• System finansowy w Polsce [2006], red. B. Pietrzak, Z. Polański, B. Woźniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• World Payments Report 2011 [2011], Capgemini, RBS, EFMA.
• World Payments Report 2013 [2013], Capgemini, RBS.
• World Payments Report 2014 [2014], Capgemini, RBS.

Identifiers

DOI

10.15678/ZNUEK.2015.0938.0202