Nieobowiązkowe praktyki religijne licealistów w Kaliszu i studentów w Poznaniu

• Authors: Józef Baniak

Title variants

EN

Non-Obligatory Religious Observances of Secondary-School Students from Kalisz and of University Students from Poznań

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest kontynuacją analiz praktyk religijnych licealistów i studentów zawartych w „Opuscula Sociologica” 2016, nr 1. Autor skupia się na analizie deklaracji badanej młodzieży dotyczących uczestnictwa w nieobowiązkowych praktykach religijnych (w modlitwie indywidualnej, nabożeństwach religijnych, spowiedzi i komunii w różnych terminach, mszy w dni powszednie). Ukazuje także indeksację wybranych praktyk religijnych oraz uwarunkowania gotowości respondentów do udziału w praktykach. Podstawę tych analiz stanowią wyniki badań socjologicznych zrealizowanych przez autora w 2011 roku wśród licealistów w Kaliszu (456) i studentów w Poznaniu (426) za pomocą kwestionariusza ankiety. Badania te wykazały, że typ szkoły – a więc i wiek badanych – bardziej niż płeć wpływa na udział respondentów w kategoriach praktyk nieobowiązkowych. Istotnie na ich udział w tych praktykach religijnych oddziałują religijność i obojętność religijna. Modlitwę indywidualną odmawia 52% z różną częstotliwością, a 41,4% nie odmawia. W porównaniu ze wskaźnikami z wcześniejszych badań można dostrzec wzrost odsetka licealistów i studentów rezygnujących ze spełniania nieobowiązkowych praktyk religijnych.

EN

The article is a continuation of the analysis of religious observances celebrated by secondary-school and university students (Opuscula Sociologica 2016, 1). The stress has been put on the declarations of the young people concerning their participation in non-obligatory religious observances (individual prayers, church services, confessions and communions on various days, a Mass on weekdays). The author presents an indexation of selected religious observances and the determinants of readiness of respondents to participate in the observances. The analyses have been based on the results of the sociological research carried out by the author in 2011 on secondary-school students from Kalisz (456) and on university students from Poznań (426) with the use of a questionnaire. The research has proved that the type of school – that is to say the age of the respondents – influences their participation in nonobligatory observances more than their sex. Actually, religiousness and religious indifference influence their participation in religious observances. Individual prayer is said 52% of the respondents with various frequency, and 41.4% do not say it at all. Comparing these results with the previous ones it may be said that the percentage of second-school and university students who have given up nonobligatory religious observances has increased.

Keywords

PL

nieobowiązkowe praktyki religijne; spowiedź i komunia w roku liturgicznym; modlitwa indywidualna; okazjonalne nabożeństwa religijne; indeks praktyk religijnych; licealiści; studenci

EN

non-obligatory religious practices/ observances; confession and communion in the liturgical year; individual prayer; occasional church services; an index of religious observances; secondary-school students; university students

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Opuscula Sociologica
• Year: 2016
• Issue: 3(17)
• Pages: 59-76

Contributors

author

Józef Baniak

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Baniak, J. (1990a). Motywy wiary i niewiary katolików miejskich. W Drodze, 8, 85–93.
• Baniak, J. (1990b). Motywy wiary i niewiary katolików miejskich. W Drodze, 9, 86–92.
• Baniak, J. (2002). Praktyki religijne katolików XX wieku – analiza socjologiczna. Studia Gnesnensia, 16, 277–318.
• Baniak, J. (2015). Religia katolicka i Kościół rzymskokatolicki w opiniach polskiej młodzieży. Od akceptacji do kontestacji. Kraków: Nomos.
• Baniak, J. (2016). Obowiązkowe praktyki religijne licealistów w Kaliszu i studentów w Poznaniu. Opuscula Sociologica, 1, 27–42.
• Blalock, H.M. (1977). Statystyka dla socjologów. Warszawa: PWN.
• Borowik, I. (2002). Przemiany religijności polskiego społeczeństwa. W: M. Marody (red.), Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku (s. 381–396). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Curyłowski, R. (2004). Religijność młodzieży ponadgimnazjalnej (raport na podstawie badań socjologicznych we Włocławku). Ateneum Kapłańskie, 144 (2), 292–305.
• Dębski, M. (2005). Przejawy „niewidzialnej religii” w religijności młodzieży akademickiej w województwie pomorskim. Socjologia Religii, 3, 127–148.
• Goodman, N. (1997). Wstęp do socjologii. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Kokociński, D. (2014). Religijność maturzystów miasta Poznania. Studium socjologiczne. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Kozak, J. (2013). Postawy moralne studentów Lublina w warunkach zmiany ustrojowej. W: H. Mielicka-Pawłowska (red.), Religijne wymiary życia społecznego (s. 174–192). Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
• Kozak, J. (2014). Dzieci postmoderny? Studium socjologiczne nad religijnością studentów. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia.
• Le Bras, G. (1954). La vitalite religieuse de l’Eglise de France. Revue d’Histoire de l’Eglise de France, 2, 267–280.
• Mariański, J. (1984). Postawy społeczno-moralne młodzieży płockiej. Płock: Płockie Towarzystwo Naukowe.
• Mariański, J. (2008). Emigracja z Kościoła. Religijność młodzieży polskiej w warunkach zmian społecznych. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Mariański, J. (2014). Praktyki religijne w Polsce w procesie przemian. Studium socjologiczne. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne w Sandomierzu.
• Mielicka, H. (2006). Antropologia świąt i świętowania. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
• Mielicka-Pawłowska, H. (2012). Obyczajowość religijna Polaków. W: E. Firlit, M. Hainz, M. Libiszowska-Żółtkowska, G. Pickel, D. Pollack (red.), Pomiędzy sekularyzacją i religijnym ożywieniem. Podobieństwa i różnice w przemianach religijnych w Polsce i w Niemczech (s. 383–401). Kraków: Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
• Olechnicki, K., Załęcki, P. (red.) (1997). Słownik socjologiczny. Toruń: Graffiti BC.
• Pawlik, J.J. (2007). Obrzędowość dzisiaj: między wymogiem laickości a potrzebą rytualnej ekspresji. Nurt. Kwartalnik Misjologiczno-Religioznawczy, 1, 117–129.
• Pin, E. (1966). Pobudki religijne a przejście ku społeczeństwu technicznemu. W: Ludzie – wiara – Kościół. Analizy socjologiczne (s. 178–194). Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
• Piwowarski, W. (1971). Religijność wiejska w warunkach urbanizacji. Studium socjologiczne. Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
• Piwowarski, W. (1977). Religijność miejska w rejonie uprzemysłowionym. Studium socjologiczne.Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
• Rogoziński, Z. (1955). Z metodyki statystyki badań społecznych. Na przykładzie zbiorowości gospodarstw chłopskich w Polsce. Łódź–Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Ryczan, K. (1981). Ciągłość i zmiana tradycji religijnej – problematyka i hipotezy. Roczniki Nauk Społecznych KUL, 9, 61–80.
• Sroczyńska, M.A. (2013). Rytuały w młodzieżowym świecie. Studium socjologiczne. Kraków: Wydawnictwo FALL.
• Świątkiewicz, W. (2009). Praktyki religijne w kulturowych kostiumach. W: S.H. Zaręba (red.), Socjologia życia religijnego (s. 209–234). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Wawro, W. (1986). Postawy religijne młodzieży szkół średnich – akceptacja roli księdza. W: W. Piwowarski, W. Zdaniewicz (red.), Z badań nad religijnością polską. Studia i materiały (s. 205–229). Warszawa–Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
• Wesoły, W. (2005). Formacja i świadomość misyjna katechizowanej młodzieży. Studium socjologiczno-pastoralne. Olsztyn: Hosianum.
• Zaręba, S.H. (2010). Wiara sakralna, wiara klerykalna, wiara masowa...? Wizerunek polskiej religijności. W: S.H. Zaręba (red.), Rodzina, religia, społeczeństwo. Polacy 2009 w diagnozie socjologicznej (s. 77–99). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Identifiers

DOI

10.18276/os.2016.3-05