Sylwetki żołnierzy Polskiej Organizacji Wojskowej w Szadku w okresie I wojny światowej

• Authors: Stefańska Dorota

Title variants

EN

Profiles of the soldiers of the Polish Military Organization in Szadek in the period of World War I

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowano sylwetki żołnierzy związanych z szadkowską Polską Organizacją Wojskową, powstałą wiosną 1915 r. z inicjatywy Feliksa Szymańskiego. Są to najczęściej postacie mało znane, ale zasłużone w walce z okupantem i zaangażowane w działania prowadzące do odzyskania przez Polskę niepodległości. Informacje o tych osobach autorka zdobyła podczas badania źródeł archiwalnych, znajdujących się w Centralnym Archiwum Wojskowym Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie. W artykule nie zabrakło też sylwetek szkoleniowców, m.in. Jerzego Neugebauera czy Stanisława Fruzińskiego. Zaprezentowane biogramy stanowią ważne źródło informacji na temat działalności szadkowskiej komórki POW.

EN

The article presents the profiles of soldiers who belonged to the Szadek section of the Polish Military Organization, established in the spring of 1915 by Feliks Szymański. They are not widely known, but nevertheless are persons of great merit as regards the fight against the occupiers and engagement in actions aimed at the regaining of independence by Poland. The author found relevant information by studying archival sources in the Central Military Archive of the Military Historical Bureau in Warsaw. The article also presents the profiles of the instructors, such as Jerzy Neugebauer or Stanisław Fruziński.

Keywords

PL

Polska Organizacja Wojskowa; Szadek; I wojna światowa; konspiracja; niepodległość

EN

Polish Military Organization; Szadek; World War I; conspiracy; independence

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Biuletyn Szadkowski
• Year: 2019
• Issue: 19
• Pages: 123-152

Contributors

author

Stefańska Dorota

• Towarzystwo Przyjaciół Szadku

References

• Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu. Akta miasta Szadku 1898–1939. Akta protokołów magistratu miasta Szadku 1917–1920, 41/6/0, sygn. 4.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Adamkiewicz Józef, odrzucono 31.01.1938.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Baberowski Feliks, I 481.B.38; MN 22.12.31.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Bednarek Bolesław, MN 27.06.38.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Bednarek Stefan, odrzucono 27.06.1938.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Bogdański Stanisław, I. 481. B. 9567, KN 16.03.33.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Fruziński Stanisław, 30F-708, KNzM 06.06.31.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Garczyński Józef, odrzucono 26.06.1938.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Kozłowski Bartłomiej, KN 17.03.38.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Królikowski Jan Adam, odrzucono 21.06.1938.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Królikowski Zygmunt, KKiMN 50–159 (brak dokumentów).
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Neugebauer Jerzy, sygn. KN 12.03.31.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Niedźwiecki Jan, odrzucono 26.06.1938, KK i MN 15/41307.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Niedźwiecki Józef, 14/24 V12.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), POW. Relacje, sygn. I.400.2021/60–86, 4002021/45, 4002021/30; POW Okręg IV, sygn. I. 124.1.7.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Rudecki Czesław, sygn. MN 27.06.38.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Ryder Marian, MN 24.05.32.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Spychalski Józef , sygn. 31849, KK i MN 155–46318.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Stamirowski Adam, odrzucono 31.01.1938 (brak dokumentów).
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Strzeliński Marian, odrzucono 21.01.1937.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Szeplewicz Cezary, odrzucono 26.06.1938.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Szymański Feliks, KW 123/S-5618, AP 26908, KzM 7.07.31 (brak dokumentów).
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Śmiałkowski Kazimierz, odrzucono 14.12.1936 (brak dokumentów).
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Wilk-Wilczyński Stefan, KN 9.11.31.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie (CAW), Zabłocki Franciszek, MN 2.08.31 (brak dokumentów).
• Muzeum Okręgowe w Sieradzu, Materiały do działalności POW w Szadku, sygn. RWD 418.
• Cielecka B., Ruszkowski A. (red.), Gdzie są chłopcy z tamtych lat, [w:] Sieradzanie w drodze do Niepodległej, Sieradz 2018, s. 99.
• Klimek J., Polska Organizacja Wojskowa na terenie powiatu łaskiego, Pabianice 1938.
• Kronika Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) w Szadku, Muzeum Okręgowe w Sieradzu, sygn. ARW 418, [w:] D. Stefańska, Działalność Polskiej Organizacji Wojskowej w Szadku w okresie I wojny światowej, „Biuletyn Szadkowski” 2018, t. 18, s. 71–76.
• Łossowski P., Stawecki P., Listopad 1918 we wspomnieniach i relacjach, Warszawa 1988.
• Marszał T. (red.) Leksykon sołectw gminy Szadek, Gmina i Miasto Szadek, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, Ośrodek Badawczy Europejskiej Polityki Przestrzennej i Rozwoju Lokalnego, Łódź–Szadek 2004.
• „Peowiak”, Warszawa 1931, nr 5.
• Pogorzelski W., Dzieje Sieradza (reprint wydania z 1927 r.), Towarzystwo Przyjaciół Sieradza, Sieradz 2015, s. 113–119.
• Stefańska D., Polska Organizacja Wojskowa w Szadku w latach 1915–1918, [w:] J. Stulczewski (red.), Społeczeństwo i dzieje ziem powiatu zduńskowolskiego w walce o niepodległość, Zduńska Wola 2018, s. 25–26.
• Tomaszewicz A., Dokumenty dotyczące działalności Polskiej Organizacji Wojskowej w Szadku, „Sieradzki Rocznik Muzealny” 1989, t. 6, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Łódź 1990, s. 147–152.
• Tomaszewicz A., Działalność Obwodu Sieradzkiego POW w latach I wojny światowej, „Na Sieradzkich Szlakach” 1988, nr 4, s. 3–7.
• Walak M., Niepodległością naznaczeni. Z dziejów powstania i walk III Brygady Legionów Polskich 1915–1917, Instytut Józefa Piłsudskiego w Warszawie, Związek Strzelecki „Strzelec”, Organizacja Społeczno-Wychowawcza, Jednostka Strzelecka nr 1001 im. gen. dyw. Janusza Głuchowskiego, Warszawa–Bełchatów 2010.