Założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe

• Authors: Paweł Przełęcki

Title variants

EN

The assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zostały omówione główne założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe. Jest to postmarksistowska teoria, która powstała na bazie prac takich badaczy jak z jednej strony Karol Marks, a z drugiej strony Ferdynand de Saussure, Michael Foucault czy Jacques Lacan. Pozwala realizować polityczne interesy ugrupowań lewicowych, za co jest krytykowana przez ugrupowania konserwatywne. Jednakże teoria ta pozwala także wyjaśnić wiele mechanizmów rządzących współczesną demokracją, w tym zjawisko populizmu. E. Laclau i Ch. Mouffe wprowadzili wiele nowych pojęć, które zostały wyjaśnione w artykule. Są to: antagonizm, artykulacja, logika ekwiwalencji, logika różnicy, puste znaczące, punkty węzłowe, hegemonia.

EN

The paper presents the main assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe. It is a post-Marxist theory which was formulated on the basis of the works of different authors such as Karl Marks on the one hand and Ferdinand de Saussure, Michel Foucault or Jacques Lacan on the other hand. It is a theory which allows to realize the political interests of left-wing groups, for which it is criticized by the conservative parties. However, the theory gives the possibility of explaining a lot of mechanisms which govern modern democracy, including the phenomenon of populism. E. Laclau and Ch. Mouffe introduced lots of important notions which are explained in this article. They are the following : antagonism, articulation, logic of equivalence, logic of difference, empty signifiers, nodal points and hegemony.

Keywords

PL

dyskurs; hegemonia; antagonizm; logika ekwiwalencji; logika równoważności; artykulacja; puste znaczące; punkty węzłowe

EN

discourse; hegemony; antagonism; logic of equivalence; logic of difference; articulation; empty signifiers; nodal points

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2013
• Volume: 62
• Issue: 4
• Pages: 9 - 24

Dates

published

2013

Contributors

author

Paweł Przełęcki

• Uniwersytet Medyczny w łodzi

References

• Avgitidou A., Koukou E., [2008], The Defender of Eventuality: An Interview with Ernesto Laclau, „Intellectum”, vol. 3, nr 5.
• Bertram B., [1995], New Reflections on the „Revolutionary” Politics of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe, „Boundary 2”, vol. 22, nr 3.
• Carpentier N., [2005], Identity, contingency and rigidity. The (counter-)hegemonic constructions of the identity of the media professional, „Journalism”, vol. 6, nr 2.
• Cooke M., [2006], Resurrecting the Rationality of Ideology Critique: Reflections on Laclau on Ideology, „Constellations”, vol. 13, nr 1.
• Gramsci A., [1961], Pisma wybrane, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Griggs S., Howarth D., [2008], Populism, Localism and Environmental Politics: The Logic and Rhetoric of the Stop Stansted Expansion Campaign, „Planning Theory”, vol. 7.
• Hart G., [2007], Changing Concepts of Articulation: Political Stakes in South Africa Today, „Review of African Political Economy”, nr 111.
• Howarth D., [2008], Dyskurs, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Koczanowicz L., [2002], Dylematy lewicy. Koncepcja radykalnej demokracji Ernesto Laclau i liberalizm Chantal Mouffe,, [w:] M. Jakubowski, A. Szahaj, K. Abriszewski (red.), Indywidualizm, wspólnotowość, polityka, Toruń: Wyd. UMK.
• Lacan J., [1996], Funkcja i pole mówienia w psychoanalizie: referat wygłoszony na kongresie rzymskim 26-27 września 1953 w Institutio di psicologia della universita di Roma, Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Laclau E., [2009a], Demokracja i kwestia władzy,, [w:] L. Rasiński (red.), Język, dyskurs, społeczeństwo. Zwrot lingwistyczny w filozofii społecznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Laclau E., [2004], Emancypacje, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.
• Laclau E., Mouffe Ch., [2007], Hegemonia i socjalistyczna strategia. Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.
• Laclau E., [2000a], Identity and Hegemony: The Role of Universality in the Constitution of Political Logics,, [w:] J. Butler, E. Laclau, S. Žižek (ed.), Contingency, Hegemony, Universality. Contemporary Dialogues on the Left, London – New York: Verso.
• Laclau E., [1990], New Reflections on the Revolution of Our Time, London – New York: Verso.
• Laclau E., [2009b], Rozum populistyczny, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Laclau E., [2000b], Structure, History and the Political,, [w:] J. Butler, E. Laclau, S. Žižek (ed.), Contingency, Hegemony, Universality. Contemporary Dialogues on the Left, London – New York: Verso.
• Mouffe Ch., [2008], Polityczność. Przewodnik Krytyki Politycznej, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Norris A., [2002], Against Antagonism: On Ernesto Laclau’s Political Thought, „Constellations”, vol. 9, nr 4.
• Przyłęcki P., [2012], Populizm w polskiej polityce. Analiza dyskursu polityki, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Rasiński L., [2003], Dzieląc łoże z… liberalizmem (?): postmarksizm Ernesto Laclau i jego konsekwencje polityczne, „Nowa Krytyka”, nr 14.
• Rasiński L., [2007], Krótka historia „hegemonii”, czyli o niemarksowskim marksizmie, „Studia Philosophica Wratislaviensia, vol 2, nr 1.
• Rasiński L., [2002], Polityka i dyskurs. Teoria hegemonii Ernesto Laclau,, [w:] M. Jakubowski, A. Szahaj, K. Abriszewski (red.), Indywidualizm, wspólnotowość, polityka, Toruń: Wydawnictwo UMK.
• Torfing J., [1999], New Theories of Discourse: Laclau, Mouffe and Žižek, London: Blackwell Publishers.
• Townshend J., [2004], Laclau and Mouffe’s Hegemonic Project: The Story so Far, „Political Studies”, vol. 52.
• Witkowski M., [2012], Kategoria dyslokacji w analizie zmian zachodzących w polskim dyskursie publicznym po katastrofie w Smoleńsku, „Studia Socjologiczne” 2012, nr 1.
• Wolpe H., [1972], Capitalism and Cheap Labor Power in South Africa: From Segregation to Apartheid, „Economy and Society”, nr 1.

Identifiers

ISSN

0033-2356