Zasada partnerstwa edukacyjnego w edukacji wczesnoszkolnej

• Authors: Karbowniczek Jolanta

Title variants

EN

The Principle of Educational Partnership in Early Childhood Education

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wśród zasad ukierunkowujących działalność dydaktyczno-wychowawczą nauczyciela z uczniami oraz ustalających reguły tej działalności istotną rolę przypisuje się zasadzie partnerstwa edukacyjnego, opartej na wspólnocie wzajemnego oddziaływania na siebie trzech podmiotów edukacyjnych: uczniów – nauczycieli – rodziców, na wzajemnych relacjach, wielokierunkowej komunikacji, interakcjach, którym towarzyszą negocjacje, na aktywności wychowawczo-dydaktycznej i społeczno-kulturowej oraz na ich psychokulturowym podejściu do nauczania, uczenia się i wychowania jako interaktywnym procesie. Zasada partnerstwa edukacyjnego polega na realizacji wspólnego celu, na wielostronnych relacjach, dobrowolności, równości, pomocy i odpowiedzialności, wymaga także określenia obowiązków, obszarów oraz ram podejmowanej współpracy. W niniejszym artykule zaprezentowano pojęcia: partnerstwa i zasady partnerstwa edukacyjnego, skupiając się na idei i sferze uspołecznienia wczesnej edukacji dziecka w różnych środowiskach. Przedstawiono partnerstwo edukacyjne w świetle paradygmatu humanistycznego, kryteria i formy współpracy z rodzicami i interesariuszami, fundamentalne wymiary partnerstwa oraz typy i warunki współdziałania rodziny, szkoły i społeczności lokalnej. Dalej dokonano charakterystyki trzech wartościowych koncepcji partnerstwa edukacyjnego Marii Mendel – Przezroczystej szkoły, Interprofesjonalnej wspólnoty oraz Szkoły elastycznej, stanowiących podstawę do podjęcia dyskursu pedagogicznego. Szczególną uwagę zwrócono na sposoby realizacji tej zasady w praktyce edukacyjnej, której wdrożenie w dobie tak dynamicznych przeobrażeń wcale nie jest łatwe. Oprócz pozytywnych aspektów zastosowania tej zasady w pracy z dziećmi podkreślono szeroko pojęte włączanie rodziców w środowisko szkolne oraz wskazano na konflikty i trudności w nawiązywaniu relacji partnerskich.

EN

Among the principles directing the teaching - educational activity of the teacher with students and fixing the rules of this activity, an important role is attributed to the principle of educational partnership, based on a community of mutual interaction between the three entities of education: students – teachers – parents, on mutual relations, multidirectional communication, interactions accompanied by negotiations, on the educational-teaching and socio-cultural activity and their psycho-cultural approach to teaching, learning and education as an interactive process. The principle is based on a common goal, multilateral relations, voluntary, equality, support and accountability requires defining responsibilities, areas and framework of undertaken cooperation. This article presents the concepts of partnership and the principle of educational partnership, focusing on the ideas and the sphere of socialisation of the child’s early education in a variety of environments. The educational partnership in light of the humanistic paradigm, criteria and forms of cooperation with parents and stakeholders, the fundamental dimensions of partnership and the types and conditions of cooperation between family, school and community are presented. The further part includes three valuable characteristics of the concept of an educational partnership of Maria Mendel – Transparent school, Inter professional community and the Flexible school, being a foundation for pedagogical discourse. Particular attention is paid to the ways of implementing this principle in educational practice, the implementation of which in the era of dynamic transformation is not easy. Apart from the positive aspects of application of this principle in working with children, the involvement of parents in the school environment, broadly understood, is emphasised and the conflicts and difficulties in establishing partnership relations are indicated.

Keywords

PL

partnerstwo edukacyjne; zasada partnerstwa edukacyjnego; uczniowie; rodzice; nauczyciele; trójpodmiotowość

EN

educational partnership; the educational partnership principle; students; parents; teachers; triple subjectivity

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2016
• Volume: 11
• Issue: 2(40)
• Pages: 71-84

Contributors

author

Karbowniczek Jolanta

References

• Bejger H., Partnerstwo edukacyjne, [w:] Mały leksykon pedagoga wczesnoszkolnego, red. J. Karbowniczek, Wyd. ERICA, Warszawa 2014.
• Dróżka W., Pedagogika humanistyczna jako koncepcja praktyki edukacyjnej, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis”. Prace Pedagogiczne I, (1999)5.
• Fromm E., O byciu człowiekiem, tłum. M. Barski, Ł. Kozak, Wyd. Vis-a-Vis «Etiuda”, Kraków 2013.
• Karbowniczek J., Organizacja i planowanie pracy pedagogicznej nauczyciela w klasach I-III, cz. I., Wyd. Wszechnicy Świętokrzyskiej, Kielce 2003.
• Karbowniczek J., Passion and professionalism in the teaching profession in forms 1-3. Reo­rientation of teacher education toward sustainability through theory and practice, [w:] Proceedings of the International JTEFS/BBCC conference Sustainable development. Culture. Educations, University of Eastern, Finland Joensuu 2013.
• Karbowniczek J., Grabowski M., Rodzina jako podstawowa komórka społeczna – zadania, funkcje, typy i modele, [w:] Vychova k tolerancji u dieti v predskolskom a mladsom veku, red. A. Kostelansky, Wyd. Verbum, RuŽomberok 2009.
• Kędra M., Włączanie rodziców w edukację dzieci, ‹https://www.ore.edu.pl/› (dostęp: 19.03.2016).
• Kwaśniewska M., Aktualny stan wychowania przedszkolnego w Polsce, [w:] Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, red. J. Karbowniczek, M. Kwaśniewska, B. Surma, Akademia Ignatianum – Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.
• Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Impuls, Kraków 2008.
• Mendel M., Edukacja społeczna. Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy w perspektywie amerykańskiej, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2001.
• Mendel M., Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcje partnerstwa edukacyjnego, [w:] Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, red. D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
• Mendel M., Rodzice i szkoła. Jak współuczestniczyć w edukacji dzieci?, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2001.
• Mendel M., Szkic do portretu dobrej szkoły z rodzicami we wnętrzu, „Edukacja i Dialog” (1995)4.
• Pedagogika. Leksykon, red. B. Milerski, B. Śliwerski, PWN, Warszawa 2000.
• Przyszczypkowski K., Edukacja dla demokracji, strategie zmian a kompetencje obywatelskie, Wyd. „Edytor”, Toruń – Poznań 1993.
• Szempruch J., Nauczyciel w warunkach zmiany społecznej i edukacyjnej, Impuls, Kraków 2012.
• Śliwerski B., Szkoła, środowisko rodzinne i lokalne. Recenzja książki M. Mendel pt.: Edukacja społeczna. Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy w perspektywie amerykańskiej, ‹www.gazeta.edu.pl›. Recenzje (dostęp: 17.03.2016).