Portret czasów rewolucji

• Authors: Bernatowicz Aleksandra

Title variants

EN

Portrait of the Time of Revolution

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article focuses on a comprehensive reflexion on the painting showing Hanging of the Traitors in Effigie 29 Sept. 1794 (oil, Warsaw History Museum, property of National Museum, Warsaw) attributed to either Jean Pierre Norblin or Aleksander Orłowski. The painting is a unique historical testimony documenting the act of justice meted out on the leaders of the Targowica Confederation sentenced with final binding judgment of the insurgents’ tribunal to death for betraying their homeland. Since the convicts succeeded in escaping, in compliance with the valid procedures, their portraits were hanged. The painter rendered the moment of the sentence being administered: in the presence of the famous Działyński Infantry Regiment, the Capuchins seeing to the ‘convicts’, and the gathered crowd. The convicts’ portraits were placed on peasant carriages, and among them (on the first carriage) there was a portrait of Great Crown Hetman Franciszek Ksawery Branicki. The hangman is placing the effigy of Szczęsny Potocki on the gallows, underneath Seweryn Rzewuski is already awaiting his turn.

Keywords

EN

Jean Pierre Norblin; Aleksander Orłowski; Targowica Confederation; Franciszek Ksawery Branicki; Szczęsny Potocki; Seweryn Rzewuski; portraits

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Biuletyn Historii Sztuki
• Year: 2012
• Volume: 74
• Issue: 3-4
• Pages: 601-619

Contributors

author

Bernatowicz Aleksandra

• Instytut Sztuki PAN, Warszawa

References

• Bańkowski Piotr, „Dwie relacje Tadeusza Kościuszki o kampanii polsko-rosyjskiej 1792 roku”, Teki Archiwalne, IX, 1963.
• Belting Hans, Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, tłum. Mariusz Bryl, Kraków 2007.
• Chambers David, „Wiara w magiczną moc obrazów podczas conclavi w 1. połowie XVI w.”, Biuletyn Historii Sztuki 1995, nr 1/2.
• Freedberg David, Potęga wizerunków. Studia z historii i teorii oddziaływania, tłum. Ewa Klekot, Kraków 2005, s. 253. Karę tę stosowano głównie w Emilii i Toskanii.
• Góralski Zbigniew, Stanisław August w insurekcji kościuszkowskiej, Warszawa 1988.
• Grabski Andrzej Feliks, „Nieznane fragmenty korespondencji Adama Naruszewicza z królem Stanisławem Augustem z l. 1793-1794”, Przegląd Historyczny 1960, t. 51.
• Kocój Henryk, Dyplomaci francuscy o Konstytucji 3 maja, Kraków 2009.
• Kostkiewiczowa Teresa, „Refleksje o patriotyzmie polskim drugiej połowy XVIII w.”, [w:] Patriae commodis serviens… Być Ojczyźnie pożytecznym…. Księga pamiątkowa dedykowana prezydentowi RP Ryszardowi Kaczorowskiemu, red. Jan Wysocki, Warszawa 2008.
• Kwiatkowski Marek, Architektura pałacowa i willowa w Warszawie XVIII w., [w:] Warszawa XVIII wieku, red. Jerzy Kowecki, Warszawa 1975.
• Lityński Adam, Przestępstwa polityczne w polskim prawie karnym XVI-XVIII w., Katowice 1976.
• Lityński Adam, Sądy i prawo w powstaniu kościuszkowskim, Wrocław 1988.
• Maksimowicz Krystyna, „Rewolucja francuska w poezji politycznej czasu konfederacji targowickiej”, [w:] W stronę Francji… Z problemów literatury i kultury polskiego Oświecenia, red. Elżbieta Z. Wichrowska, Warszawa 2007.
• Maksimowicz Krystyna, Seweryna Rzewuskiego droga do Targowicy, Gdańsk 2002.
• Michałowski Janusz Maciej, „Jan Piotr Norblin. Nowe atrybucje i daty, prace nieznane i niesłusznie przypisywane”, Biuletyn Historii Sztuki 1973, nr 3/4.
• Nowak Zofia, „Portrety St. Sz. Potockiego malowane…”, Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie, t. 17, 1973.
• Orańska Józefa, „Rysunki Jana Piotra Norblina w zbiorach Biblioteki Kórnickiej”, Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej, 1955, z. 5.
• Ostrowski Jan K., Petrus Jerzy T., Podhorce. Dzieje wnętrz pałacowych i galerii obrazów, Kraków 2001.
• Polaczek Janusz, „Sztuka jako forma propagandy patriotycznej w powstaniu kościuszkowskim”, Zeszyty Naukowe WSP w Rzeszowie, 2001, z. 40.
• Polaków portret własny, red. Marek Rostworowski, cz. II. Opisanie ilustracji, Warszawa 1986. Johann Patz Jakob, Z okien ambasady saskiej. Warszawa 1794 roku w świetle relacji dyplomatycznych przedstawiciela Saksonii w Polsce, oprac. Zofia Libiszowska, Henryk Kocój, Warszawa 1969.
• Rejman Zofia, „Wierność i zdrada w poezji porozbiorowej”, [w:] Bo insza jest rzecz zdradzić, insza dać się złudzić. Problem zdrady w Polsce przełomu XVIII i XIX w., red. Anna Grześkowiak-Krwawicz, Warszawa 1995.
• Rudé George, The French Revolution. Its Causes, its History and its Legacy after 200 years, New York 1988.
• Ruszczyc Marek, Dzieje rodu i fortuny Branickich, Warszawa 1991.
• Skałkowski Adam, Z dziejów insurekcji 1794 r., Warszawa-Kraków-Łodź-Wilno 1926.
• Szczepaniec Józef, „Co to jest być prawdziwym patriotą? – jakobińska broszurka z 1794 r. Zagadnienie autorstwa i tekstu”, Ze Skarbca Kultury 1973, z. 24.
• Tokarz Wacław, „Potocki w insurekcji”, [w:] id., Rozprawy i szkice. Historia społeczna i polityczna, oprac. Stanisław Herbst, Warszawa 1959, t 1.
• Walicki Andrzej, Naród, nacjonalizm, patriotyzm. Wstęp Andrzej Mencwel, Kraków 2009.
• Zamoyski Adam, Ostatni król Polski, tłum. Ewa Horodyska, oprac. Aleksandra Zgorzelska, Warszawa 1994.