Transformacja instytucjonalna Toru Służewiec w Warszawie a jej pamiętanie w obrębie zamieszkującej go społeczności sąsiedzko-zawodowej

• Authors: Bossak-Herbst Barbara

Title variants

EN

The course of institutional transformation of the Służewiec Horse Racetrack and its remembrance within the local professional community

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł zawiera studium instytucjonalnych przekształceń przedsiębiorstwa Państwowe Tory Wyścigów Konnych (PTWK) po 1989 r. oraz analizę pamięci komunikacyjnej tych przemian w obrębie społeczności byłego osiedla pracowniczego na terenie Toru Służewiec (obecna nazwa obiektu). W pierwszej części tekstu zastał zrekonstruowany przebieg przekształceń oraz zwrotów na różnych szczeblach władzy, które miały miejsce w zakresie polityk wobec Toru Służewiec (TS) i instytucji wyścigów konnych w Polsce. Jego analiza ujawnia trwający od ponad ćwierć wieku proces dialektycznego inicjowania i wycofywanie się państwa z demonopolizacji i komercjalizacji tych obszarów. W rezultacie utrwalił się hybrydalny splot instytucji państwowych i prywatnych, które tworzą instytucję wyścigów konnych w Warszawie. Instytucjonalna analiza przebiegu transformacji Toru stanowi kontekstowe wyjaśnienie dla drugiej części artykułu. W niej, w oparciu o badania własne o charakterze etnograficznym, omówione zostało pamiętanie tych przemian w ramach wspólnoty sąsiedzko-zawodowej TS. Dla mieszkańców niezbędna do opisania teraźniejszego życia i pracy jest opowieść o przeszłości. Zmiany zachodzące od ćwierć wieku na warszawskich wyścigach zlewają się w narrację upadku, który ma swoje materialne korelaty w pustostanach, ruinach i miejscach wyburzeń na terenie TS. Klamrę spinającą tekst stanowi teza, iż nietransparentny i odbierający sprawczość pracownikom PTWK przebieg transformacji instytucji wyścigów w Polsce, skutkuje uproszczeniem i idealizacją obrazów przeszłości, które pełnią funkcje objaśniające dla teraźniejszej kondycji Toru i społeczności jego mieszkańców

EN

This article addresses the issue of the transformation of the State Company Horse Racetrack Służewiec in Warsaw since 1989, and its communicative remembering within the community of the former employee settlements within the Służewiec Racetrack (the current name of the hippodrome). The first part of the article reconstructs the courses of changes which took place in various levels of decision making and policy with respect to the Służewiec Racetrack and horse racing in Poland. The case analysis shows the process of dialectical initiation and the withdrawal of the state from the de-monopolisation and commercialization of these areas. As a result, it led to the emergence of a hybrid and unmanageable body of private and public institutions that are involved in the organization of horse racing in Warsaw. An institutional analysis of the transformation of the Służewiec Racetrack serves as a contextual explanation for the second part of the article, in which, on the basis of ethnographic research, the remembrance of these changes within the neighbourhood of the Służewiec Racetrack community is discussed. For the residents, order to describe the present life and work in the stables at Służewiec, it is essential to preserve the narrations about the past. In their remembrance, the changes which took place during last quarter-century are merging into narrations of the racetrack’s fall, which has its material correlates in vacancies, ruins and demolition sites in and around the Służewiec Racetrack. It is hypothesized that the unclear and exclusive course of the transformation of the institution of horse racing led to the simplification and idealization of images of the past, which play an explanatory function for the present conditions of the racing community.

Keywords

PL

transformacja; pamięć społeczna; wyścigi konne; Tor Służewiec; PGR

EN

transformation; social memory; horse racing; Służewiec Racetrack; State Agricultural Farm

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2017
• Volume: LXVI
• Issue: 2
• Pages: 137-161

Dates

published

2017

Contributors

author

Bossak-Herbst Barbara

• Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii

References

• THE COURSE OF INSTITUTIONAL TRANSFORMATION AAN/PTWK/3/207 (lokalizacja Archiwum Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku)
• AAN/PTWK/3/382 (lokalizacja Archiwum Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku)
• Allen Matthew. 2014. The labour of memory: memorial culture and 7/7. Palgrave Macmillan.
• Assman Jan. 2008. Communicative and cultural memory. W: Cultural memory studies. An international and interdisciplinary handbook, E. Astrid, A. Nünning (red.), 109–118. Berlin, New York: Walter de Gruyter.
• Bałtowski Maciej, Maciej Miszewski. 2007. Transformacja gospodarcza w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Buchowski Michał. 1996. Klasa i kultura w okresie transformacji. Antropologiczne studium przypadku społeczności lokalnej w Wielkopolsce. Poznań: Drawa.
• Blumer Herbert. 2007. Interakcjonizm symboliczny. Perspektywy i metody. Kraków: Nomos.
• Bossak-Herbst Barbara. 2015. Zespół Torów Wyścigów Konnych Służewiec w potrzasku reguł gry o przestrzeń. Przestrzeń publiczna i prywatna a przestrzeń społeczna. W: Zmiany w przestrzeni współczesnych miast, M. Malikowski, M. Polak, J. Halik (red.), 125–142. Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski.
• Bossak-Herbst Barbara. 2016. Zespół Torów Wyścigów Konnych Służewiec – przedwojenna enklawa. W: Przewodnik socjologiczny po Warszawie, M. Jacyno (red.), 82–99. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Dunn Elizabeth. 2017. Prywatyzując Polskę. O bobofrutach, wielkim biznesie i restrukturyzacji pracy. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Dzun Włodzimierz. 2005. Państwowe Gospodarstwa Rolne w procesie przemian systemowych w Polsce. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa.
• Giza-Poleszczuk Anna, Mirosława Marody, Andrzej Rychard. 2000. Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwa IFiS PAN.
• Golka Marian. 2009. Pamięć społeczna i jej implanty. Warszawa: Scholar.
• Gumuła Wiesław. 2008. Teoria osobliwości społecznych. Zaskakująca transformacja w Polsce. Warszawa: Scholar.
• Hardy Jane. 2010. Nowy polski kapitalizm. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Harper Krista. 2006. Wild capitalism: Environmental activists and post-socialist ecology in Hungary. Boulder, East European Monographs.
• Jarosz Maria (red.). 2005. Wygrani i przegrani polskiej transformacji. Warszawa: ISSP PAN Oficyna Naukowa.
• Karwacki Arkadiusz. 2006. Błędne koło. Reprodukcja kultury podklasy społecznej (charakterystyka społeczności popegeerowskiej). Toruń: UMK.
• Kowalik Tadeusz. 2009. www.Polskatransformacja.pl. Warszawa: Wydawnictwo Literackie MUZA.
• Kvale Steinar. 2012. Prowadzenie wywiadów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mosiej Gerard. 2016. „Kryminologiczne i prawne aspekty zjawiska szarej strefy”. Prokuratura i Prawo (5): 140–167.
• Najwyższa Izba Kontroli. 2012. Informacja o wynikach kontroli. Organizacja i funkcjonowanie wyścigów konnych. http://docplayer.pl/5661370-Organizacja-i-funkcjonowanie-wyscigow-konnych.html [dostęp: 1.04.2016].
• Nowakowski Krzysztof. 2008. „Wymiary zaufania i problem zaufania negatywnego w Polsce”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny Socjologiczny LXX (1): 213–233.
• Rakowski Tomasz. 2009. Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego. Gdańsk: Słowo obraz/Terytoria.
• Surdykowska Stanisława. 1996. Prywatyzacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szpak Ewelina. 2005. Między osiedlem a zagrodą. Życie codzienne mieszkańców PGR-ów. Warszawa: Trio.
• Sztompka Piotr. 2000. Trauma wielkiej zmiany. Warszawa: ISP PAN.
• Tarkowska Elżbieta. 2013. Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego. Warszawa: IFIS PAN.
• Tarkowska Elżbieta. 2000. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce. W: Zrozumieć biednego o dawnej i obecnej biedzie w Polsce, E. Tarkowska (red.), 49–61. Warszawa: Typografika.
• Thompson Paul. 2000. The voice of the past. Oxford: Oxford University Press.
• Upchurch Martin, Darko Milinkovic. 2011. “Wild capitalism, privatisation and employment relations in Serbia”. Employee Relations 33 (4): 316–333.
• Warzywoda-Kruszyńska Wielisława. 1998. „Wielkomiejscy biedni – formująca się „underclass”? Przypadek klientów opieki społecznej”. Kultura i Społeczeństwo (2): 35–52.
• Wnuk-Lipiński Edmund. 2001. Zmiana systemowa. W: Pierwsza dekada niepodległości. Próba socjologicznej syntezy, E. Wnuk-Lipiński, M. Ziółkowski (red.), 37–66. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Identifiers

ISSN

0033-2356