Pole semantyczne barw zieleni w twórczości Stefana Żeromskiego

• Authors: Kwiryna Handke

Title variants

EN

Green colour semantics in the works of Stefan Żeromski

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The author the full set of vocabulary from the fields of green colour, representing the entire corpus of works by S. Żeromski – great Polish writer (1864-1925), who in his work has an incredible richness and diversity of Polish vocabulary. It become the subject special research in an innovative writer dictionary, published in the 15-volume series called “Słownictwo pism Stefana Żeromskiego” (“Vocabulary of Stefan Żeromski writings”) (Kraków 2002, 2007, 2010). No. 5 “Świat barw” (“The world of colours”) by Kwiryna Handke contains full vocabulary of colour, also from the fields of green. In this article, the author cited only a part of it for illustration of issues that have deal with. Field of green colour in Stefan Żeromski works consists of 7 tokens: angelica, olive green, aquamarine, emerald, rust, tabac, green. Their presence has a considerable disproportion: 498 tokens to use the green to 29 use of all the other field token. The analysis and interpretation of the material focuses on the green colour. Żeromski used the Polish language in all know forms of formative slot: green, greenish, form an adverb, a variety of verbs and participles and many forms of compound adjectives, which are made according to know patterns, but differentiating them for creative images – from green token in various functions within these structures. All names and description of green, regardless of their formative forms are treated interchangeably by the writer as a means of transmitting the colour images and realities of the surrounding world: the real and the created. He used it for simple information transfer, or modify styles in a number of expressions, phrases metaphors, comparisons, personifications, animations, etc. In her considerations the author has focused her attention on the share of green to depict the world of fiction presented by the writer, while stressing constantly explicit reference to the colour of the real world. The study separates the prototype colour facts – in this case belonging to the natural world, form the artefacts, which are the result of the realieties and experiences of people. Stressing the meaning of the green colour value, she highlighted – in nature and human life – on the one hand, associating them with beauty, joy and on the other hand – the ugliness, misery, disease, dying.

Keywords

PL

idiolect Stefana Żeromskiego; nazwy barw; zieleń

EN

Stefan Żeromski’s idiolect; colour names; green

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
• Year: 2011
• Volume: 10
• Pages: 7-32

Contributors

author

Kwiryna Handke

• Polska Akademia Nauk

References

• Bartnicka B., Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, t. 4. Świat dźwięków, Kraków 2002.
• Cygan S., Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, t. 9. Świat roślin, Kraków 2007.
• Czachorowska M., Wyobraźnia pisarska Bolesława Prusa i Stefana Żeromskiego na przykładzie słownictwa topograficznego i nazw barw, Bydgoszcz 2006.
• Handke K., Błękitne światy Stefana Żeromskiego, w: Światy Stefana Żeromskiego, red. M. Olszewska, G. Bąbiak, Warszawa 2005.
• Handke K., Niebieskie lasy, „Prace Językoznawcze”. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego 2001, 26.
• Handke K., O niektórych animizacjach i personifikacjach w twórczości Stefana Żeromskiego, „Poznańskie Studia Polonistyczne”. Seria Językoznawcza 2010, t. XVI (XXXVI), red. A. Pihan-Kijasowa.
• Handke K., Pole semantyczne barw fioletu w twórczości Stefana Żeromskiego, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 2010, 45, s. 49–64.
• Handke K., Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, t. 5. Świat barw, Kraków 2002.
• Handke K., Stosunek Stefana Żeromskiego do pejzaży: natury i miasta, w: Dworki – pejzaże – konie, pod red. K. Stępnika, Lublin 2002, s. 195–199; eadem, Barwa w pejzażach Stefana Żeromskiego, w: Klucze do Żeromskiego, pod red. K. Stępnika, Lublin 2003.
• Pisma Stefana Żeromskiego, pod red. S. Pigonia, t. I–XXIII i XXVI, Warszawa 1947–1956; Dzienniki, t. I–III, Warszawa 1953–1956; Dzienników tom odnaleziony, Warszawa 1973.
• Słownik języka polskiego, pod red. W. Doroszewskiego, t. I–X, Warszawa 1958–1968.
• Tokarski R., Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin 1995.
• Waszakowa K., Podstawowe nazwy barw i ich prototypowe odniesienia. Metodologia opisu porównawczego, w: Studia z semantyki porównawczej, cz. I, pod red. R. Grzegorczykowej i K. Waszakowej, Warszawa 2000.
• Zaręba A., Nazwy barw w dialektach i historii języka polskiego, Wrocław 1954.